80-ci illərin sonlarında və 90-cı illərin əvvəllərində vətəndaşların banklara etibarı fiaskoya uğradı. Xeyli adam öz kapitalını banka qoydu və bu pullar, sadəcə, batdı. Doğrudur, sovet dövründə banka qoyulmuş əmanətlər bu yaxınlarda Azərbaycan dövləti tərəfindən geri qaytarıldı. (baxmayaraq ki, Azərbaycan Respublikası bu pullara görə hüquqi məsuliyyət daşımırdı). Ancaq müstəqilliyin ilk illərində banklara edilən etimad nəinki özünü doğrultmadı, yüzlərlə vətəndaş aldadıldı. Şübhəsiz ki, bu, bir travma buraxdı – azərbaycanlı banka inamını itirdi.

Bununla belə sonralar artan iqtisadiyyatımız bank sistemini də inkişaf etdirdi, banklar daha etibarlı və dayanıqlı görünməyə başladı. Baxmayaraq ki, bu günün özündə də 10-dan artıq bank Mərkəzi Bankın qoyduğu nizamnamə kapitalını toplamadığı üçün bağlanma riski yaşayır.

 Görəsən, biz bu gün banklara nə qədər etibar edirik? Bu mövzuda sumqayıtlılar arasında kiçik bir sorğu aparmışıq. Əlüstü onlara Sumqayıtdakı bank filialları ilə də bağlı sual vermişik. Beləliklə, sorğumuzun sualları bunlar olub:

1.Banklara etibar edirsinizmi?

2.Sumqayıtdakı bank filiallarından hansının xidmət səviyyəsi sizi qane edir?

 Aygün Əhədzadə (30 yaş, SOS Uşaq Kəndləri Assosasiyasında psixoloq)

-         Azərbaycanda banklar, faiz azdır, deyib ilk öncə müştəri toplayır. Daha sonra isə faizləri özlərinə uyğun hesablayırlar. Çətin kredit şərtləri ilə maaşı az olan camaatın kredit götürmək şansını minimuma endirirlər. Hal-hazırda ən yaxşı “Albalı” və “Bol kart” kimi kredit kartlarıdır. Hansı ki, hər zaman üstündə olur və balansında daim pul olduğunu bilirsən. Məmnun qaldığım 2 bankın adını çəkə bilərəm: “Azər-Türk bank” və “Bank of Baku”.

  Ülviyyə Cavadova (35 yaş, müəllimə)

-         Banklara etibar edirəm. Çünki neçə illərdir “Bank of Baku”nun müştərisiyəm.

“Bank of Baku” hər il öz yenilikləri ilə müştərilərinin qarşısına çıxır.

“YapıKredi Bank” da yaxşıdır. Lakin “World kart”ın illik kart pulu - 25 manat adamı bezdirir.

“Bank of Baku” mənə krediti az faizlə verdiyi üçün o bank məni özünə cəlb edə bilib. Həm də işçiləri səmimi və gülərüzdülər.

 Səbinə İbrahimova (41 yaş, evdar xanım)

- Hal-hazırda əhalinin kasıb təbəqəsini qane edən bank yoxdur. Bütün banklarda faiz dərəcələri çox yüksəkdir. Hələ sənəd və zamin məsələsini demirəm. Amma bir az da olsa, güvəndiyim bir bank var. O da “Unibank” dır. Bir az da dəqiqləşdirsək, bankın bizə təqdim etdiyi “Albalı” kartdır. Faiz dərəcəsi 0, istədiyin vaxt səninlədir və daimi kartdan pul çıxardarsansa, sənin balansını artırırlar. Məncə, bundan gözəl şərtli kartı heç bir bank bizə təqdim etmir.

 Zaur Əhməd (31 yaş, Müstəqil İnformasiya Agentliyinin redaktoru)

 - Banklara etibarım var. Amma kreditdən zəhləm getdiyi üçün istifadə eləmirəm. Həm də elə də çox pulum yoxdur ki, əmanət qoyum. Amma hesab edirəm ki, pulu yastıq altında saxlamaqdansa, banka qoymaq daha məsləhətdir.

Ölkədəki ümumi vəziyyətə Sumqayıtı da aid etmək olar. Bir nəfərin 2 min kredit götürməsi üçün 50 sənəd, bir neçə zamin, 10 telefon nömrəsi istəyirlər. Ona görə də adam banka müraciət etməyə peşman olur.

 Rauf Abbasov (30 yaş, sahibkar)

  -  Banklar dedikdə, yüksək faizlər və borclar yada düşür. İndiki dövrdə çalışıram ki, banklardan uzaq durum. Amma indi məcbur qalaraq ASB-dən kredit götümüşəm.

 İlahə Məmmədova ( 38 yaş, həkim)

  - Banklara etibar edirsinizmi deyəndə, indiki dövr - şərait bizim yolumuzu məcburi olaraq ordan salır. Əvvəl az da olsa, etibar edirdim. Amma böyük projelərlə addımlayan “Texnika bank” bir gecənin içində bağlandı. Adətən o bank bağlanır ki, müştərisi olmur. Amma “Texnika bank”ın müştərisi digər banklardan çox idi. Bu üzdən də banka etibarım yoxdur.

 Anar Xanlarov (32 yaş, “rekord.az” idman portalının redaktoru)

- Birincisi, mənim o qədər pulum yoxdur ki, banka qoymaq haqqında da fikirləşəm. Banka pul qoymağı ancaq böyük vəsaiti olan insanlar düşünə bilər. Amma nə vaxtsa pulum olsa, yenə banka etibar etmərəm.

İkincisi, bankarla əlaqəm yoxdur deyə fəaliyyətləri haqqında da ətraflı nə isə deyə bilmərəm. Amma "Bank of Baku"nun müştərisinin daha çox olduğunu eşitmişəm. Əvvəllər iki dəfə onlardan kredit də götürmüşəm - vaxtında da ödəmişəm. Həqiqətən də vaxtında ödəyəndə sənə güzəştlər olunur. Olub ki, son ayın pulunun üstünə heç bir faiz gəlinməyib və bunu da krediti vaxtında ödəməyimlə əlaqələndiriblər. Ola bilsin, daha yaxşıları var, bunu deyə bilmərəm.

 Babək Nağıyev (35 yaş, müəllim)

-         Mən bir dəfə pul götürmüşəm, bir daha götürmərəm. Elə bank var faizi çoxdu,  faizi aşağı olanda isə komissyon xərcləri çox olur. İnancım bir az “Bank of Baku”yadır.

 Emil Maqalov (38 yaş, SOCAR-ın əməkdaşı)

-         Hal-hazırda banklara etibarım artıb. “Bank of Baku” və “Unibank”ın isə müştəriləri artdıqca xidmət səviyyəsi aşağı düşür. Saatlarla növbələr bizləri üzməkdə davam edir. Üzvlük kartları yaratmaqla da əhalini ömürlük borca saldığı hələ çoxumuza çatmayıb.

Əgər belə müştərisi varsa, fikrimcə, yerini böyütsün və işçi sayını artırsın ki, müştəriləri xidmət səviyyəsindən narazı qalmasın.

 Ramil Yaqublu ( 33 yaş, “Xeberle.com”un baş redaktoru)

-         Vətəndaşlar böyük miqdarda pullarını banklara etibar etmirlər. Onlar pulları öz evlərində saxlamağı banklarda saxlamaqdan üstün tuturlar. Əhalinin banklara etibar etməməsinin səbəbi nədir? Etimadsızlıqdan əlavə digər bir problem əksər insanların qeyri-qanuni formada əldə etdiyi gəlirləri evlərində gizlətmək istəyidir. Bir neçə müddət bundan öncə kiçikçaplı məmurlardan birinin evindən külli miqdarda pul oğurlanmışdı. Həmin məmurlar qeyri-leqal yolla əldə etdikləri pulları banka yerləşdirməkdən çəkinirlər ki, dərhal sistem tərəfindən aşkar olunur. Halbuki "Əmanətlərin qorunması haqqında" qanunda da vardır ki, vətəndaşın kimliyi gizlədilməlidir. Amma Azərbaycan reallığı isə tamamilə başqadır. Mərkəzi Bank əmanət yerləşdirən şəxs barədə məlumatları dərhal əldə edir. Amma bütün bunların fonunda əsas məsələ etimadsızlıqla bağlıdır. Çünki ötən il ölkənin bir neçə bankında baş verən problemlər və mətbuatda bank sistemində yaşananların anonsunun verilməsi vətəndaşların banklara qarşı zəif inamını daha da azaldıb.

 Sumqayıtda hansı bankın xidmətinin səviyyəsinə gəldikdə isə bu sırada "Unibank"ın və "Bank of Baku"nun filillarını qeyd etmək olar. Hər iki bank filialının xidmət səviyyəsini yüksək qiymətləndirirəm.

 Elvin Məhərrəmov (27 yaş, “gencaile.az” saytının əməkdaşı):

-         “Access bank”ı daha intizamlı sayıram. Amma bütün bankların Sumqayıt filialları Bakı filiallarından geri qalır. Bu yaxınlarda banklardan birinə sorğu ilə müraciət etdim və yazılı rəsmi cavab almaq istədim – sadə bir məsələyə çox gec cavab verdilər. 

Elmir Ağayev,168saat.com