İqor Yevgenyeviç Levitin Rusiya prezidenti Vladimir Putinin yaxın ətrafındakı ən nüfuzlu siyasi fiqurlardan biridir.

İ.Levitin iri infrastruktur layihələrinin həyata keçirildiyi 2004-2012-ci illərdə həlledici postlardan birini - nəqliyyat naziri vəzifəsini tutub. Görünür, elə buna görə idi ki, o, bizimlə söhbətində əsas diqqəti Cənubi Qafqazda nəqliyyat arteriyasının bərpası məsələsinə yönəltdi.

Rusiyadakı hakimiyyətdaxili prosesləri yaxından izləyən və İ.Levitinin istefasının labüd olduğunu söyləyən əksər ekspertlərin bu qənaətinin əksinə olaraq nəqliyyat naziri 2013-cü ildə Rusiya prezidentinin köməkçisi postunu tutdu və Rusiya Federasiyası Dövlət Şurasının katibi təyin olundu. İ.Levitin Rusiya iqtisadiyyatının bir çox sahələrini kurasiya etməkdə davam edir. O, 2008-ci ildən etibarən "Aeroflot” ASC Direktorlar Şurasının sədri kimi də fəaliyyət göstərir.

Bundan əlavə, Rusiya prezidentinin köməkçisi həm də Rusiya Milli Olimpiya Komitəsinin (MOK) vitse-prezidentidir. İ.Levitin Rusiya MOK-unun bu il Bakıda keçiriləcək I Avropa Oyunlarındakı xüsusi nümayəndəsi təyin edilib.

İ.Levitin bu yaxınlarda Azərbaycanda səfərdə olub və Bakıda prezident İlham Əliyevlə və Bakı-2015 I Avropa Oyunları Təşkilat Komitəsinin sədri Mehriban Əliyeva ilə görüşüb.

Beləliklə, Rusiya prezidentinin köməkçisi İqor Levitin virtualaz.org saytınınsuallarını cavablandırır.

-İqor Yevgenyeviç, bu yaxınlarda Azərbaycanda səfərdə olmusunuz. Bu gün Azərbaycanla Rusiya arasında praktiki olaraq bütün sahə və istiqamətlərdə strateji tərəfdaşlığın genişlənməsi və dərinləşməsi müşahidə olunur. Sizcə, bu iki ölkə arasında əməkdaşlığın inkişaf perspektivləri necədir?

-Mən Bakıya Rusiya MOK-unun I Avropa Oyunlarındakı xüsusi nümayəndəsi kimi getmişdim. Etiraf edim ki, Bakıda Avropa Oyunları ərəfəsində istifadəyə veriləcək idman obyektləri məni çox heyrətləndirdi. Məncə, bu oyunlar həm idman proqramı, həm də təşkilatçılıq baxımından ən yaxşı yarışlardan biri olacaq. Soçi Olimpiadası ərəfəsində biz də qış idman növləri üçün xeyli sayda idman obyektləri tikmişdik. Amma Bakıdakı yay oyunları da az diqqət tələb etmir. Azərbaycan rəhbərliyinin həyata keçirdiyi hazırlıq işləri təqdirəlayiqdir. Soçidə 98 dəst mükafat uğrunda mübarizə aparılmışdısa, idmançılar Bakıda 253 dəst medal uğrunda yarışacaqlar! Yarışlar zamanı idmançıların yaşayacağı Bakı Olimpiya kəndi də çox xoşuma gəldi. Çox kompakt və rahatdır.

Rusiya Bakı-2015 Avropa Oyunlarında yəqin ən böyük nümayəndə heyəti ilə - 600 nəfərlə təmsil olunacaq. Axı 20 idman növündən 11-i üzrə yarışlar 2016-cı ildə keçiriləcək XXXI Rio-de-Janeyro Yay Olimpiya Oyunları üçün lisenziya xarakteri daşıyacaq. Bu da Bakı-2015 I Avropa Oyunlarının əhəmiyyətini daha da artırır. Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin prezidenti Tomas Bax da bu yarışlara xüsusi diqqət və əhəmiyyət verir. Maraqlıdır ki, Avropa Oyunlarının açılışı bizim üçün əlamətdar günə - Rusiya Gününə təsadüf edir. Ona görə də bu yarışlar bizim idmançılardan ötrü ikiqat xoş olacaq.

Bakıya səfərim zamanı mən Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevlə, I Avropa Oyunları Təşkilat Komitəsinin sədri Mehriban Əliyeva ilə, gənclər və idman naziri Azad Rəhimovla görüşdüm. Dövlətin birinci şəxslərinin diqqəti istənilən tədbirin uğurla keçirilməsinin əsas şərtidir.

-Azərbaycanla Rusiya humanitar sahədə fəal əməkdaşlıq edirlər. Rusiya əsrlər boyunca digər postsovet məkanı xalqları üçün Avropaya pəncərə olub. Biz dünya sivilizasiyası ilə məhz bu pəncərə vasitəsilə təmas qurmuşuq. Sizə elə gəlmirmi ki, Rusiya postsovet ölkələrində təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsi üçün daha çox səy göstərməlidir? Axı yüksək keyfiyyətli sovet təhsil sistemi dağılandan sonra postsovet ölkələrində effektiv təhsil sistemi yaratmaq heç cür mümkün olmur...

-Rus dilinin Azərbaycandakı əhəmiyyətini və yerini xüsusi vurğulamaq istərdim. Sizdə çoxu rus dilində əla danışır. Rus dili məktəblərdə də tədris olunur. Onu bilirəm ki, rus dilindən keçmiş sovet respublikalarının heç də hamısında bu qədər istifadə olunmur və geniş yayılmayıb.

Əvvəllər Moskva və Leninqrad universitetlərində təhsil almaq çox böyük prestij idi. Bu universitetlər haqlı olaraq indi də dünyanın ən yaxşı ali məktəbləri siyahısına daxildir. Bu ali təhsil ocaqlarında əvvəllər olduğu kimi indi də ən yaxşı müəllimlər ən qabaqcıl metodika əsasında dərs deyirlər. Əksər xarici tələbələr bu universitetlərdə təhsil almağa üstünlük verir ki, bu da çox xoşdur.

İdman, təhsil, incəsənət sahəsində əməkdaşlıq, mədəni əlaqələrin qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsi keçmiş SSRİ vətəndaşları olan bizləri əvvəllər olduğu kimi indi də birləşdirir. Bu tendensiyanı saxlamalı və daha da inkişaf etdirməliyik.

Bilirsinizmi, mən hər dəfə Bakıya gedəndə Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edirəm. Mənə Baykal-Amur magistralının açılışına həsr olunmuş tədbirlərdə Heydər Əliyevi yaxından görmək xoşbəxtliyi nəsib olub. O zaman gənc sovet zabiti idim. Mən bu şəxsiyyətə, onun fəaliyyətinə həmişə böyük maraq və ehtiramla yanaşmışam.

Müslüm Maqomayev Heydər Əliyeviçin məzarından bir qədər aralıda dəfn olunub. Bu yaxınlarda Bakıya səfərim zamanı onun da abidəsini ziyarət etdik, məzarına çiçəklər düzdük. Bu şəxsiyyətlərə bizim ölkələrimizdə bu gün də hörmət edir, adlarını ehtiramla anırlar.

Prezident Vladimir Putinin sərəncamı ilə 2015-ci il Rusiyada "Ədəbiyyat ili” elan olunub. Biz indi ədəbiyyatımızın region ölkələrində və dost ölkələrdə nəşri və populyarlaşdırılması istiqamətində işlər görürük. İlin sonuna doğru gənc yazıçıların, şair və ədiblərin iştirakı ilə böyük bir tədbir keçirmək istəyirik.

-Həm prezident Putin, həm də Azərbaycanın dövlət başçısı Əliyev iqtisadi əlaqələrin intensiv inkişafının vacibliyini dəfələrlə bəyan ediblər. Rusiya hökuməti Azərbaycanla qırılmış iqtisadi bağların bərpası üçün hansı işləri görür?

-Əlbəttə, biz iqtisadi əlaqələrin inkişafında çox maraqlıyıq. Özü də təkcə ticarət sahəsində yox, həm də ölkələrimizi birləşdirən nəqliyyat infrastrukturunun inkişafında maraqlıyıq. Qafqazda nəqliyyat kommunikasiyalarının bərpası məsələsini Azərbaycan prezidenti ilə ətraflı şəkildə müzakirə etdik. Məsələn, bu gün Gürcüstan ərazisindən keçməklə istifadə olunan dəmiryol xətti yoxdur. Yalnız Azərbaycan yeganə istiqamətdir. Onun vasitəsilə Şimal-Cənub marşrutu üzrə fasiləsiz işləmək mümkündür.

Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli həm region ölkələri, həm də ətraf ölkələr üçün yeni nəqliyyat imkanları və ticari-iqtisadi perspektivlər açar. Nəqliyyat və ticarət kommunikasiyalarının bərpası Rusiyadan ötrü çox vacibdir. Çünki yeni tikinti işləri heç də həmişə səmərəli olmur, üstəlik bahadır.

Bizim ümumi vəzifəmiz sənaye sahəsindəki əməkdaşlığı yeni, müasir və yüksək texnologiyaya əsaslanan baza üzərində, özü də elm və texnika sahəsindəki qabaqcıl təcrübəni əsas götürməklə bərpa etməkdir.

Sonda isə sizə Avropa Oyunlarını uğurla keçirməyi, azarkeşlərə isə maraqlı qarşılaşmalar izləməyi və kumirlərinin qələbə qazanmağını arzu edirəm. (virtualaz.org)