ABŞ-da
keçiriləcək prezident seçkilərində respublikaçı namizəd Donald Tramp
Demokratlar partiyasında olan həmkarı Hillari Klintonu və hazırki prezident
barak Obamanı İŞİD-i yaratmaqda ittiham edib. Seçki kompaniyasında rəqibi
gözdən salmaq məqsədi ilə deyilmiş bu sözlər isə hazırda dünyanı dəhşətə salan
İŞİD terror təşkilatının ABŞ tərəfindən yaradılması iddiasını bir daha gündəmə
gətirib. Bəs, görəsən həqiqətənmi İŞİD-in yaradılmasında Amerikanın əli var?
Politoloqlar
deyir ki, birbaşa olmasa da ABŞ İŞİD-in yaranmasına şərait yaradıb, ən azı isə
buna göz yumub.
Politoloq
Malik Liftiyev hesab edir ki, İŞİD-in bölgədə olması ən çox Amerikanın
maraqlarına xidmət edir. Ancaq bu gün İŞİD ABŞ-ın idarə edə bilməyəcəyi bir
qüvvə halına gəlib: "Hal-hazırda İŞİD dünyanın bir nömrəli terror təşkilatı
sayılır. Bu təşkilat dünya ölkələri tərəfindən terrorçu təşkilat kimi tanınır.
İŞİD-çilər baş kəsməklə, adamları diri-diri yandırmaqla insanlar arasında xof
yaratmağa çalışırlar. Xüsusən də bu görüntülərin mediada yayılması İŞİD qorxusu
yaradır. Lakin onların necə yaranması, daha doğrusu kimlər tərəfindən yaranması
sualı hələ də açıq olaraq qalır. Bu suala cavab tapmaq üçün, əvvəla, onu nəzərə
almaq lazımdır ki, İŞİD-in bölgədə olması kimlərə sərf edir? Cavab olaraq
Amerikanın adını çəkmək olar. Bu, ilk növbədə ABŞ-ın maraqlarını müdafiə edir.
Çünki, ABŞ İraqı tərk edəndən sonra bölgəyə nəzarət edəcək bir qüvvə lazım idi
ki, burada amerikalıların maraqlarını müdafiə etsin. Yəni, əminliklə İŞİD-i ABŞ
yaradıb deyə bilməsək belə , İŞİD-in yaranmasına ABŞ şərait yaradıb. ABŞ-da da
belə düşünən kifayət qədər ekspertlər var. İran rəsmilərinin də bununla bağlı
yetərincə açıqlamaları var”.
Politoloq
onu da qeyd etdi ki, ilk vaxtlar İŞİD ABŞ-ın diqtəsi ilə hərəkət etsə də, indi
tamamilə müstəqil, ABŞ-dan ayrı siyasət yürüdür: "İŞİD artıq lazım olduğundan
daha güclü təşkilata çevrilib və ABŞ-da daxil olmaqla, heç bir dövlət ona
nəzarət etmək iqtidarında deyil”.
M.
Liftiyev qeyd etdi ki, Son zamanlar Türkiyənin İraq və Suriyaya müdaxiləsi
İŞİD-i zəiflədib: "İŞİD-in əldə etdiyi torpaqlar İraq və Suriya ərazilərində
yerləşir. Son zamanlar Türkiyənin bu ərazilərə hücumu İŞİD-çilərin işini çətinə
salıb. Aldığımız son məlumatlara görə, İŞİD-in əlindən bütün neft yataqları
alınıb. Bu, İŞİD-çilərin zəifləməsi və sonu deməkdirmi? Bu suala birmənalı
cavab vermək mümkün deyil. Hər halda bunu zaman göstərər”.
Nigar
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.