Bir neçə gün öncə Naxçıvan Muxtar Respublikasında yerləşən “N” saylı hərbi hissənin əsgəri Seyran Eynulla oğlu Hənifəyev kəskin ürək və tənəffüs çatışmazlığı səbəbindən vəfat etdi.
Axar.az xəbər verir ki, xidmət başında vəfat edən əsgəri Ağsu Rayon İcra Hakimiyyəti doğulduğu Ağsu rayonunda Şəhidlər xiyabanında dəfn etmək istəyib. Lakin Müdafiə Nazirliyindən əsgərin ürək tutmasından vəfat etdiyi üçün şəhid statusu almadığını bildiriblər.
Rayon sakinlərinin və ailənin müraciətini nəzərə alan İcra Hakimiyyəti əsgər S.Hənəfiyevə şəhid statusu verilməsi və onun Şəhidlər xiyabanında dəfn edilməsi üçün MN-nə müraciət edib.
Bundan sonra nazirlik ürək tutmasından vəfat edən S.Hənəfiyevin Ağsu Şəhidlər xiyabanında dəfn edilməsinə icazə verib.
Qeyd etdiyimiz məsələ olduqca aktual bir sual doğurur. Maraqlıdır, hərbi xidmət zamanı vəfat edən hansı əsgərlərə Şəhid statusu verilir?
“Şəhid adının əbədiləşdirilməsi və şəhid ailələrinə edilən güzəştlərin tətbiqi qaydaları”na əsasən, Şəhid və şəhid ailəsi statusunun verilməsi məsələsinə maraqlı şəxsin müraciəti və dövlət orqanlarının və ya müvafiq hərbi hissənin vəsatəti ilə baxılır.
Hərbi ekspert Üzeyir Cəfərov açıqlamasında qeyd edir ki, bununla bağlı konkret qayda mövcuddur:
“Qəti qayda var və şəhidlik statusunun verilməsi buna əsasən tənzimlənməlidir. Nazirlər Kabinetinin “Şəhid adının əbədiləşdirilməsi və şəhid ailələrinə edilən güzəştlərin tətbiqi qaydalarının” təsdiq olunması haqqında 15.01.1994-cü il tarixli 10 nömrəli qərarının 1.2.6-cı bəndinə əsasən, həmçinin bəzi dəyişikliklərin edilməsi barədə 15 iyul 2009-cu il tarixli 107 nömrəli Qərarı var. Qərarın tələblərinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının azadlığı, süverenliyi və ərazi bütövlüyü ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş digər hadisələrdə, o cümlədən atəşkəs dövründə döyüş şəraitində olan hərbi hissələrdə və ya daxili işlər, milli təhlükəsizlik orqanlarında döyüş tapşırığının və ya döyüş təminatı ilə bağlı tapşırıqların yerinə yetirilməsi üzrə xidməti vəzifəsinin icrası zamanı həlak olmuş, itkin düşmüş və məhkəmənin qərarına əsasən ölmüş hesab edilən şəxslər Şəhid hesab edilirlər”.
Ekspert qeyd edir ki, həmin Qərarın 4.1-ci bəndinə əsasən şəxsin şəhid hesab edilməsi ölüm haqqında şəhadətnamə, məhkəmə qətnaməsi, hərbi hissənin və qeydiyyatda olduqları hərbi komissarlıqların verdiyi arayışlarla təsdiq olunur:
“Şəhid ailəsi statusu gizir və zabit heyəti üçün Müdafiə Nazirliyinin Kadrlar İdarəsi, digər hərbi qulluqçulara isə hərbi qeydiyyatda olduqları Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin müvafiq yerli idarə, şöbə və bölmələrinin verdiyi arayışlarla təsdiq olunur. Həmçinin 4.2-ci bəndində göstərilən arayışlara əsasən, yaşadıqları ərazi üzrə əhalinin sosial müdafiə mərkəzləri tərəfindən verilir. Yuxarıda göstərilənlərə əsasən, döyüş növbəsi tapşırığını yerinə yetirərkən həlak olan hər bir əsgər və ya zabit, yaxud MAXE Şəhid statusu almalıdır. Bizə çatan bəzi məlumatlara görə, bir çox hallarda bəzi məmur və rəhbər şəxslər ya bunu bilərəkdən etmirlər, ya da bu hüququ olmayan şəxslərə saxta yollarla Şəhid adının verilməsinə cəhd edirlər. Biz bəzi konkret faktlara malikik və yəqin ki, araşdırmalarımızı davam etdirərək bu məsələnin də ictimailəşdirilməsinə çalışacağıq”.
Ancaq onu da qeyd edək ki, sərəncamda konkret olaraq əsgərin minaya düşərkən və ya komandirin səhlənkarlığı nəticəsində həlak olduğu zaman onun şəhid statusu alıb-almayacağı göstərilməyib.
Türkiyə qanunlarına görə isə, hərbi xidmətə çağırıldığı ilk gündən düşmən gülləsindən və ya ehtiyatsızlıqdan, hətta arı sancmasından, xəstəlikdən və ya hansısa bədbəxt hadisə nəticəsində vəfat edən əsgər Şəhid statusu alır.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.