Təəccüblənməyin. Bu müraciəti siz də edə bilərsiniz. Neçə ki, əcaib-qəraib adlar qoyulub və bu əcaib-qəraib adlı adamlar yaşayır . Tarixi vərəqləyəndə Dədə Qorqud dastanından çoxlarına tanışdır adqoyma mərasimi. Elin ağsaqqalı əməlinə baxıb ad qoyardı uşaqlara. Bu gün bu adət formalaşaraq müasir hal alıb. Saqqallı da ad qoyur, saqqalsız da. Əlbəttə, adətlər zamanın qorapalanından keçib dəyişikliyə uğramalıdır. Bu dəyişiklik elə baş verməlidir ki, öz kökünə, bəzi adamların dilindən düşməyən “ mentalitet”inə hörmətlə yanaşmalıdır. Zamanımızda elə adlara rast gəlirik ki, heyrətlənməmək mümkün deyil.

Sevindirici hal burasındadır ki, orta nəslin “ Eh, indiki cavanlar” deyib bəyənmədiyi gənc ailələr hazırda çox-çox gözəl adlar verirlər körpələrinə. Müasir gənclikdə istər qədim türk köklü və tarixi adlar - Burlaxatun, Taclıbəyim, Banu, Oğuz, Turan, Tomris, Türkay, istər “Qurani Kərim”dən götürülmüş – Fatimə, Zəhra, Hüseyn, Zeynəb, Yusif tipli adlar qənaətbəxşdir. Bu və bunun kimi adları çox sadalamaq olar. Məqsədim başqa adları sadalamaqdır. Arxiv sənədlərini vərəqləyərkən heyrətləndiyim, bəzən də, gülüşümü saxlaya bilmədiyim millətimizə xas ad və soyadlara birgə nəzər salaq.

Tağıyeva Ambar Bibar qızı, Qənbərov Kitabulla Fətəli oğlu, Quliyev Əlkömək Yaşıl oğlu, Əliqulu Mitiş oğlu, Sadayeva Xanavaz Kəlavaz qızı, Qaytaranov Sevindik Qaraş oğlu, Məmmədov Qağayı, Şabanov Ənəs, Qurbanov Engels Əjdər oğlu, Qurbanov Şirxan Engilis oğlu, Nəhmədova Mayqa Qəhrəman qızı, Qədiyev Umbay Dül-dül oğlu və nəhayət Əliyev Arif Peysər oğlu.(DAŞF mühafizəsində olan müxtəlif illərə aid protokollar və İ.H.M. EQM İctimai birliyi)

Çox sadalamaq olar. Hələ bunlar o adların bir hissəsidir. Mən hələ Bibilər, Qaqalar, Əmilər, Fiqura adlarından söhbət salmıram. Müxtəlif düşüncəli adamlar olduğu üçün müxtəlif adlar qoyula bilər. Bəzi vətəndaşların savadsızlığı və adlar qoyulması ilə bağlı qanunvericilikdə heç bir məhdudiyyətin olmaması zaman-zaman uşaqlara gülünc adların verilməsinə şərait yaradırdı. Bu adları daşıyan uşaqlar həmyaşıdları arasında gülüş hədəfinə çevrilib psixoloji gərginlik yaşayırlar. Tələbə vaxtı şahidi olmuşdum. Tanışlardan biri valideynlərinin ona verdiyi “Dursun” adından əziyyət çəkirdi. Məktəb illərində tay-tuşları onu o qədər ələ salırmışlar ki, qızın xatirində məktəb illəri mənfi emosiyalarla yadda qalmışdı. Nəhayət adını dəyişdirərək Leyla adı verdi özü özünə. Heyf ki, həmişə belə eləmək olmur. Yəni hamı özü seçə bilsəydi adını, hər kəs adların ən gözəlini layiq görərdi özünə. Mənim başa düşmədiyim odur ki, necə bir insan dünyaya gəlmiş oğluna Peysər adı verə bilər. Versə belə, bu adı doğum şəhadətnaməsinə dövlət məmuru necə adi ad kimi yaza bilər?!

Hazırda Rayon və şəhər Qeydiyyat şöbələri tərəfindən valideynlərə bununla bağlı tövsiyələr verilir. Bununla yanaşı həmin şöbələrin gülüş doğuran adları rəsmiləşdirməmək səlahiyyəti də var. Səlahiyyəti olmayanda nə olar. Adamın özündə də gərək məsuliyyət ola. Yaşım az olduğu üçün məsləhət vermək mənə düşməz. Müraciət etməyə isə yaşım çatır. Ey analar , ey atalar və “oğul kimdir, gəlin kimdir, nəvəmə özüm ad qoyacam” deyən nənələr, babalar!

Uşaqlarımıza ad qoyarkən unutmayaq ki, adımız da, soyadımız da millətin kimliyidir.

Nəsibə Nəsibqızı
Xeberle.com