Çox vaxt yaşlı nəsillə gənc
nəslin fikirlərinin üst-üstə düşmədiyinin şahidi oluruq. Yaşlılar "Sovet
dövründə belə idi..." deyərək gənclərin davranışlarını bəyənmirlər. Buna
nümunə olaraq, ictimai nəqliyyatda yaşlılara yer verməyən, bərkdən danışıb-gülən
gənclərə aqressiv yanaşan qocaları göstərə bilərik. Çox vaxt da gənclərin
onlara hörmətsizlik etdiyindən şikayətlənirlər. Bəzən də gənclərin geyimi, dinlədikləri
musiqilər onlara xoş gəlmir. Gənc nəslin də bəzən yaşlıları bəyənmədiyini
müşahidə edirik. Gənclər onlara köhnə düşüncəli insanlar kimi yanaşır, fikirlərinə
o qədər də əhəmiyyət vermirlər.
Yaxud da əksinə, yaşlı nəsil cavan nəslə yol
göstərir, istiqamətləndirir, məsləhət verir... Görəsən, bu, nədən qaynaqlanır?
Nəsillər arasındakı bu ziddiyyətin səbəbi nədir?
Mövzu ilə bağlı Xeberle.com-a müsahibə verən psixoloq Sevinc Baxışova söyləyib ki, bu, həmişə
belə olub: "Tarix boyu cavan nəsil yaşlı nəsli, yaşlı nəsil cavan nəsli bəyənməyib.
Dünyanın gedişatı belədir. Cavan nəsil özü ilə yeni əhval-ruhiyyə, dünyagörüşü,
ideyalar, bir sözlə, yeni həyat tərzi gətirir. Nəticədə nəsillər arasında fikir
fərqliliyi yaranır. Atalar və oğullar, analar və qızlar problemi də məhz bundan
qaynaqlanır.
Yaxşı və pis həmişə olub,
bugünün gəncləri arasında da sözsüz ki, pisi də var yaxşısı da. Bu o demək
deyil ki, gənclərin hamısı pisdir. Əksinə, bu günün gəncləri düşüncələri, həyata
baxış tərzləriylə daha üstündürlər. Texnologiyaya, yeniliyə, təhsilə
meyillidirlər, sadəcə ailələr gənclərin yaxşı yola yönəlməsində daha məsuliyyətli
olmalıdırlar. İndiki gənclərdən narazı qalmaq mümkün deyil. Hətda indiki gəncləri
ötən illərin gəncləriylə müqayisə etmək düzgün olmazdı".
Pedaqoq, uzun illər gənclər
sektorunda çalışan İsmayıl Kərimov isə bunun çox təbii bir proses olduğunu
bildirib. O qeyd edib ki, hər 25 ildən bir nəsil dəyişir və bu dəyişiklik
zamanı təbii ki, dövrünə, zəmanəsinə, yaşadığı cəmiyyətə uyğun olaraq gənclərin
həyata baxışı, düşüncələri də dəyişir: "Nəsillər arasında fikir müxtəlifliyinin
səbəbi təfəkkür və düşüncə tərzi ilə də bağlıdır. Bu günün gənci artıq bir çox
ölkəni gəzir, dünya xalqlarının mədəniyyəti ilə tanışdır və müasir gənc hər
şeyi daha praktik üsullarla əldə etməyə
üstünlük verir. Elmdə, ixtiralarda daha praktik yollarla nailiyyət əldə etmək də
hazırkı gəncin əsas streotiplərindəndir. Hansısa xarici ölkədə təhsil alıb gəlmiş
və bu gün ölkəmizdə müəyyən dövlət qulluğunda çalışan bir gənc müəyyən müddətdən
sonra işindən uzaqlaşır. Bunun başlıca səbəbi işlədiyi kollektivdə onunla bərabər
çalışan yaşlı nəslin fikirləriylə onun fikirlərinin uyğun gəlməməsidir. Bu
fikirlərin ortaq məxrəcə gələ bilməməsinə səbəb isə gənclərin həyata daha
inkşaf etmiş, dünənin yaşlı nəslinə nisbətən daha müasir baxa bilməsidir.
Xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır ki, bugünün gəncinin formalaşmasında cəmiyyət
də böyük rol oynayır. Hətta deyərdim ki, gənclərin formalaşması və inkşafı
rayon və şəhər mühitinə görə dəyişir. Şəhərdə böyüyən, inkşaf edən gənc ailəsindən
çox cəmiyyətlə əlaqədə olur, rayon gənci isə tam əksinə məcburdur çevrəsində
olduğu insanlarla ayaqlaşsın və öz fikrində də, həyata baxışında da mentalitetə
uyğun sərhədlər qoysun. Bunların hamısıgənclərin inkşafında ziddiyətli fərqlərlə təzahür edir", - deyə
pedaqoq vurğulayıb.
Həyatının hər sahəsində
dinamikliyi ilə seçilən bu günün gəncini,sosioloq Cavid İmamoğlu ötən illərin gənclərindən fərqləndirərkən söyləyib
ki, günümüzün gəncinin ənənəvi, mühafizəkar sistemi yox, onların hiss və düsüncələrinə,
emosional duyğularına cavab verən tələbləri var: bu təhsildə də, iş mühütində də
özünü daha qabarıq göstərir: "Yeni nəsil daha emosionaldır, daha tez özündən
çıxa bilir, daha tez küsür və inciyir, aqressiyaya meyillidir. İndiki nəsil
daha özünə qapanıqdır, fərdi həyata, fərqli yaşam tərzinə meyillidir. Təbii ki,
yeni dünyanın, inkşaf etmiş həyatın da özünə uyğun çətinlikləri var. Bugünün gənci sürətlə inkşafda olan həyatla ayaqlaşmağa məhkumdur.
Bundan irəli gələrək köhnə nəsillərlə indiki arasında anlaşılmazlıq yaranır. Azərbaycan
reallığında ata və oğul bir-birini artıq başa düşmür, çünki valideyinlər yeni nəslin
gənclərinin ehtiyaclarını ödəməkdə çətinlik çəkir”.
Sosioloq fikirlərinə bunu da
əlavə edib ki, nəsillər arasında ziddiyyətlərin yaranmasının digər bir səbəbi də
dövrün, zəmanənin fərqli olması və texnologiyanın sürətlə inkişaf etməsidir:
"Çox vaxt cavan nəsil yaşlı nəsli köhnə düşüncəli hesab edir. Ancaq burada
bir həqiqət var. Çünki cəmiyyət, texnologiya inkişaf edib, amma yaşlı insanlar
buna asanlıqla uyğunlaşa bilmir. Gənclər də bunu geridəqalmışlıq hesab edirlər.
İndiki gənclər əvvəlkilərə baxanda daha informasiyalıdır, texnoloji vasitələrə
daha tez uyğunlaşırlar".
Bugünün gəncləri ilə daha
sıx əlaqədə olan pedaqoq Ofeliya Babayeva indiki gənclər haqda çox müsbət
fikirdə olduğunu söylədi. Ofeliya müəllimə həmçinin qeyd edib ki, ən kiçik
yaşlarından yeni texnologiyalara bələd olan bir nəsil formalaşmaqdadır: "Kosmos
əsrinin yetirmələri olan indiki gənclər bu gün bütün işlərini oturduqları yerdən
- internet üzərindən həll edərək öz bizneslərini belə, bu vasitə ilə qura
bilirlərsə, bütün bunlar onların yaşlı nəsillərə nisbətən əldə etdikləri
uğurlardandır. Həmçinin təhsil sahəsində əldə edilən nailiyyətləri də qeyd etmək
olar ki, bugünün gənci daha böyük nəticələr əldə etmək üçün daim axtarışdadır,
elm, bilik öyrənməyə daha həvəslidir, nəinki, orta və yaşlı nəsillərin nümayəndələri.
Dünya universitetlərində təhsilə meyilli olan bugünün gənci daha çox karyera
qurmağa meyillidirsə, bunun özü də bir uğurdur.Ümumiyyətlə, sovet dövründə həyat tərzi fərqli idi. İndi isə yeni nəsil
dünyada baş verən hadisələrdən xəbərdardır, hər şeyi bizdən daha tez və
asanlıqla öyrənə bilir. Buna görə də mən indiki gənclərdə hələlik mənfi
xüsusiyyətlər görmürəm. Düzdür, pislər həmişə olub, lakin azlıq çoxluğa tabedir
və həmin azlıq bugünün gəncinin uğurlarına kölgə sala bilməz. Ola bilər ki, 20
ildən sonra hansısa mənfi tərəflər meydana gələ bilər, artıq onu da zaman göstərəcək”.
"Sağlam Düşüncə" Gənclər Təşkilatının
həmtəsisçisi Ramiz Əliyevin özü də bugünün gənci olaraq yalnız təhsil, karyera
və cəmiyyətə fayda vermək barədə düşündüyünü deyir. O, həmçinin bildirir ki,
hazırkı gənclər daha çox fərdi düşüncələrə üstünlük verir və kollektiv düşüncə
zəifləyib. Günümüzün gəncləri daha çox "özüm nə əldə edə bilərəm, nə qazana bilərəm”
düşüncəsindədirlər və bunun da səbəbləri müxtəlif ola bilər. Hər kəsin fərdi
düşüncədə olmaq üçün obyektiv və subyektiv səbəbləri var”, - deyə təşkilat
nümayəndəsi söyləyib.
Xədicə Səxavət
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.