Amerikanın 1920-1930- cu illərdə klassik mafiya obrazı gurultulu atışmalarla və qəddar qətllərlə, əslində, bir adamın sayəsində yaranıb. Onun əmri ilə nə qədər adam öldürüldüyünü heç kim dəqiq bilmir, ancaq bircə Al Kapone adı, hətta onun "kriminal biznesdəki" ən qəddar həmkarlarını belə dəhşətə salmağa kifayət edib.
Al Kapone kimi tanınan Alfonso Qabriel Forello Kaponenin harada doğulduğu haqda indiyədək mübahisə edirlər. Mafiya bosunun özünün dediyinə görə, o, 17 yanvar 1899-ci ildə Neapolda doğulub, amma bəzi bioqraflar əmindirlər ki, əslində Alfonso dünyaya 1895-ci ildə Kastelmare - del - Qolfoda dünyaya gəlib. 1909-ci ildə Alfonso ailəsi ilə birlikdə həmin vaxt italyanlar üçün tipik marşrutla ABŞ -a gəlir. Çoxsaylı Kapone ailəsi (Alfonsonun atasının doqquz uşağı var idi) yeni məkanda, Bruklin ətrafında məskunlaşdı. Böyüdükdən sonra Alfonso burada qəssab olaraq çalışıb. Yeri gəlmişkən, onun pis vərdişi hələ məktəbdə özünü göstərmişdi - o, sinif yoldaşını səbəb olmadan döyür, hətta müəllimlərinə də əl qaldırırdı.
Təəccüblü deyil ki, çox tezliklə o yerli cinayət dəstələrinin birində fəaliyyət göstərməyə başladı. Dəstə başçısı Conni Torrio isə Alfonso üçün kriminal yolda ilk müəllim oldu. Quldur, əla fiziki imkanlar fonunda qəddarlıq və amansızlıq hisslərinə malik bu gəncdə böyük perspektivlər gördü.
Rəsmən Alfonso bilyard klublarının birində nəzarətçi rolunu yerinə yetirməyə başladı. Bura həm də Torrio dəstəsinin qərargahı idi. Qeyri-rəsmi olaraq isə killer vəzifəsini yerinə yetirirdi, başçının işinə yaramayanları aradan götürürdü. Əvvəlcə Alfonsonun qurbanları xırda fiqurlar olub, məsələn, quldurlar ilə dalaşmış balaca çin restoranının sahibi kimilər... Alfonsonun kriminal karyerası Bruklin şəhərində başa çata bilərdi, çünki məğrur gənc quldur, daha ciddi "avtoritetlərlə" münaqişələrə tez-tez baş qoşurdu. Səbəb isə demək olar ki, həmişə eyni olub: Yerli cinayətkarı Alfonsonun bilyard oyunu zamanı ustalığı qane etmirdi, elə buna görə də Alfonsonun qələbələri tez-tez belə davalrala müşayiət olunurdu. Bir dəfə Kapone Frenk Qalluçio adlı məşhur quldurla dalaşarkən, sifəti bıçaqla yaralanır. Elə bu çapıq ona sonradan "Çapıqlı adam" ləqəbini qazandırdı. Qeyd etmək lazımdır ki, sağlığında qanqsteri bu ləqəblə heç kəs çağırmamışdı, özü isə, bir gün orduda xidmət etməsə də, guya Birinci Dünya müharibəsi zamanı xəsarət aldığını deyirdi.
Bu arada qeyd edək ki, Conni Тоrrio ABŞ-ın kriminal aləmində nüfuzlu bir adam olub və sonradan Çikaqoya köçərək, orada yerli quldur dəstələrinin birinə rəhbərlik edib. Kapone əvvəlcə Nyu-Yorkda qalırdı, ancaq sonda rəhbərinin yanına getməyə qərar verir. Birincisi, Çikaqoda Torrioya etibarlı killer lazım idi, ikincisi isə, Kaponeni Nyu-York polisi əvvəlki işlərlinə görə ciddi təqib edirdi. Həmin dövrdə ABŞ kriminalitetin əsas məşğuliyyəti alkoqolla ticarət idi. O zaman ölkədə bu növ ticarətə qadağa qoyulduğundan , bu, çox gəlirli biznes idi. Lakin Çikaqoda bu bazarda elə Тorrionun dəstəsində çoxlu rəqiblər var idi və Kapone "Al Braun" ləqəbi alaraq , mübarizəyə qoşulur . Kaponeyə qədər mafiozlar, təbii ki, mübarizədə bir-birilərinə çox güzəştə getmirdilər, tez-tez bıçaqlar işə düşürdü, hətta hərdən tapança da istifadə edirdilər. Kapone isə Torrionun dəstəsində əsl "killer xüsusi təyinatlıları" qrupu yaradaraq, heç kimin şərtləri ilə razılaşmadan, öz qəddarlığı ilə rəqiblərinin gözlərinin odunu almışdı. Torrionun dəstəsi irlandiyalı Deyona Obenino ilə müharibə aparırdı. Onun qurbanları arasında, sıravi döyüşçülərlə yanaşı, Alfonsonun kiçik qardaşı da vardı . Conni Тorrio bu davaların birində ağır xəsarət alır və bununla da karyerasına son qoyaraq , yerini "sağ əli" olan Al Kaponeyə verir. Bu zaman artıq onun 25 yaşı var idi.
Kaponenin dəstəsi Amerika kriminal aləmini tamamilə dəyişdi. Yeni boss, içki biznesindən imtina etməyərək, fahişəlikdən gələn gəlirləri nəzarətə götürdü və bu gün "reket"lik adlandırılan işlərlə məşğul olmağa başladı. Bu bizneslərədən tez bir zamanda böyük gəlirlər əldə etdi.
Rəqibləri ilə Al Kapone çox amansızcasına davranırdı. Məhz onun sayəsində kriminal aləm avtomat silahlardan atışmalarla və minalanmış maşınlarla törədilən qətllərlə zənginləşdi. Günün günorta çağı rəqiblərini aradan götürmək bu qəddar quldur üçün adi bir işə çevrildi, bəzən isə bundan ürəyi soyumayan quldur, rəqibinin ailə üzvlərinə də divan tuturdu.
Rəqibləri, təbii ki, Al Kaponeni aradan götürmək istəyirdilər, ancaq buna heç cür nail ola bilmirdilər. Onun təpədən dırnağa qədər silahlanmış mühafizəsi, zirehli maşını var idi. Xəyanətdə şübhəli bilinənlərlə isə o qədər amansızcasına davranırdılar ki, rəqib tərəfə keçmək istəyənlərin demək olar ki, şansı yox idi.
Çikaqonun kralı
Amerika tarixinə "Qanlı Müqəddəs Valentin Günü" kimi düşən 14 fevral 1929-ci il tarixində Kaponenin polis forması geyinmiş adamları rəqabət apardıqları qruplaşmaların gizli spirt anbarına soxularaq, oradakıları divara dirəyərək, avtomat silahdan güllələyirlər. Polis tərəfindən saxlanıldıqlarını sona qədər güman edən rəqibləri, belə güllə-baranı gözləmirdilər. Bu qətliamın yeddi nəfər qurbanı olub.
Kapone İmperiyasının gəlirləri qüdrətinin lap zirvəsində, o zaman Amerika üçün astronomik məbləğ sayılan 60 milyon dollar təşkil edib. Mafiyanın bosu jurnalistləri, siyasətçiləri, polisləri ələ alır və Çikaqonun "tacsız kralı"na çevrilir. O, "böyük depressiya" zamanı öz vəsaitləri hesabına kasıblar üçün pulsuz yeməkxanalar açır, bu yolla da cəmiyyətin aşağı təbəqələri arasında populyarlıq qazanır.
Tarixçilərin hesablamalarına görə, bu mafioz müharibələrində ən azı 700 nəfər həlak olub, onlardan 400 nəfəri şəxsən Al Kaponenin əmrinə görə qətlə yetiriib. Yeri gəlmişkən, mafiyanın quruluşu elə mükəmməl idi ki, bu cinayətlərin heç birini sübut etmək mümkün deyildi.
Vergi tələsi
FTB-yə yeni rəhbər təyin edilən Edqar Quver Kapone bu yenilməz quldur ilə mübarizəyə başladı. Qətl və reketliyə görə mafiya başçısını zərərsizləşdirməyin mümkünsüzlüyünü dərk edən rəhbər, məsələyə başqa tərəfdən yanaşdı. Əvvəlcə 1929-ci ildə Al Kapone qanunsuz silah gəzdirdiyinə görə mühakimə olunaraq, 10 ay azadlıqdan məhrum edilir. Amma o, 6 ayın necə keçdiyini hiss etmədi: həbsxanada hər bir lüks şəraitlə təmin olunmuşdu, qonaqlarını qəbul edirdi, əvvəlki kimi, qruplaşmasını idarə etməyə davam edirdi. Lakin 1931-ci ildə Al Kapone 11 il ərzində vergilər verməməsi səbəbindən məsuliyyətə cəlb olunur. Hakimiyyətə ittiham hökmünü icra etmək böyük səylər bahasına başa gəldi, amma sonda onlar illərlə möhkəmlənmiş bu imperiyanın kralı ilə bacara bildilər. Əvvəlcə həbsxanadan dəstənin idarə edilməsi ənənəsi təkrarlandı, amma sonra Kaponeni Atlanta federal həbsxanasına köçürürlər və bununla da onun dəstə ilə bütün əlaqələri pozulur. Kriminal imperiyanın başçısını bu qruplaşmadan tamamilə ayırmaqsa, yalnız 1934-cı ildə mümkün oldu. Onu ABŞ-da ən əfsanəvi və sərt həbsxana olan Alkatrasa göndərdilər.
Burada bu qəddar qanqsteri döyərək, süpürgəçi işləməyə məcbur edirlər. Taleyin sərt dönüşü ilə, bir vaxtlar kriminal imperiyanın kralı olan Al Kaponeni burada "döşəməsilən boss" çağırmağa başladılar.
Zaman keçdikcə onun səhhəti pisləşməyə başlayır və həkimlər müəyyən edirlər ki, Kapone siflisin ağır formasına tutulub. Bu, təəccüblü deyildi, cinayətkar Çikaqoda yüngül həyat keçirənlərdən ibarət "hərəmxana" saxlayırdı...
1939-ci ildə Al Kapone səhhətinə görə həbsxanadan azad edilir. O, birtərəfli iflic olmuşdu. Artıq kriminal aləmdə öz nüfuzunu itirmişdi. Bu xəstə və qocalmış adam, əlbəttə ki, əvvəllər olduğu kimi, dəmir əllə 1000 nəfər qulduru idarə edə bilməzdi. Bütün bunlara baxmayaraq, Al Kaponenin müəyyən mənada bəxti gətirib. Bir çox həmkarlarından fərqli olaraq, ömrünün son illərini Floridada yaşadığı evdə keçirərək öz yatağında dünyasını dəyişir. 25 yanvar 1947-ci ildə qəddar qanqsterin ölümünə səbəb insult və pnevmoniya olur . (analitik.az)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
