Vakansiya saytlarını nəzərdən keçirdikdə iş elanlarının əksəriyyətində tələblər sırasında ən azı bir xarici dil vacib tələb kimi nəzərə çarpır. Əksər hallarda rus dili artıq xarici dil kimi nəzərə alınmır, əsasən ingilis dili şərt kimi qoyulur. Bundan əlavə dil bilikləri olanların şansı bəzi vakansiyalarda daha yüksəkdir.

 

 

 

 

 

 

Müasir əmək bazarında xarici dillərin əhəmiyyəti nə dərəcədə və niyə artıb? Bu bilik və bacarıqlar olmadan uğur qazanmaq mümkündürmü?

 

Reduco Tədris Mərkəzinin direktoru, uzun illərdir təhsil sahəsində biznes layihələrlə məşğul olan Mahir Məmmədxanov hesab edir ki, şirkətlərin bizneslərini genişləndirmək marağı onları qlobal bazarla əlaqələr qurmağa vadar edir, bu isə xarici dilli mütəxəssislərə tələbi artırır.

M.Məmmədxanov hesab edir ki, müasir bazarın yeni subyekti olan tədris mərkəzləri xarici dillərə olan tələbi tamamilə qarşılaya bilmir:

"Nəinki tədris mərkəzi, eləcə də məktəb, universitet bu tələbi tam ödəyə bilməz. Çünki dil elə bir şeydir ki, onu daim inkişaf etdirmək tələb olunur. Tədris mərkəzlərinin bu məsələdə rolu daha çox motivasiya xarakteri daşıyır. İkincisi isə dil öyrənməyin texnikalarının öyrədilməsi. Ancaq bu bacarıqların inkişafı üçün bir nöqtədən sonra fərdi olaraq səylər davam etdirilməlidir”.

 

Bəs xarici dilləri öyrənmək üçün hansı üsullar daha effektivdir? Hansı təmrinlər bizə daha yaxşı kömək edə bilər?

 

 

İngilis dili müəllimi Gülcahan Quluzadə deyir ki, xarici dilləri, eləcə də ingilis dilini daha yaxşı və sürətlə mənimsəmək üçün bəzi davranışları həyat tərzimizə çevirməliyik.

"Bu gün elektron texnologiyalar həyatımızda mühüm yer tutur. Onların hər birinin dilini ingilis dilinə çevirməliyik. Qulaq asdığımız mahnılar, radio proqramlar ingilis dilinə çevrildikdə qulağımız həmin dilə öyrəşir. Ola bilər ki, biz yeni bir söz öyrənməyəcəyik, ancaq həmin dilin intonasiyasını öyrənmiş olacağıq, sonra dinləyərkən anlamaq daha rahat olacaq”.

Quluzadə deyir ki, müəllim öyrətmə üsulunu öyrənənin maraq dairəsinə uyğunlaşdır bilər: "Məsələn, kimsə seriallara maraq göstərir, kimsə oyunlara. Öyrənməni də məhz bu maraqlar üzərində qurmaq olar. Oyunlarla öyrənilən ingilis dilini biz adətən "ucuz ingilis dili” adlandırırıq. Amma istənilən halda, bu vasitə effektivdir”.

Həmsöhbətimiz hesab edir ki, əgər əvvəllər insanlar rus dili ilə karyerada uğur qazanmağın mümkün olduğunu düşünürdülərsə, indi hər kəs başa düşür ki, ingilis dili rəqabətin artdığı əmək bazarında olduqca vacib tələbdir.

Qərbi Kaspi Universitetinin Tələbə və Məzunların Təcrübə Mərkəzinin rəhbəri Tünzalə İmanova deyir ki, müasir dövrdə aparıcı Avropa dillərini bilmək xarici şirkətlərdə, beynəlxaq layihələrdə, nazirliklərin beynəlxalq əlaqələr şöbələrində, universitetlərdə, özəl şirkətlərdə, səfirliklərdə normal məvacib və münasib iş tapmağa imkan yaradır:

"Turizm şirkətlərində , mehmanxanalarda, restoranlarda da dil bilən mütəxəsislərə işlə təminatda üstünlük verilir. Yüksək texnoloji müəssisələr, texnoparklar, sənaye parkları, texnoloji inkubatorlar , kimya- sənaye parkları texnologiyaları transfer mərkəzlərində də dil bilən mütəxəssislərə böyük ehtiyac var”.

 

 

"Edumap.az” saytının baş redaktoru Rasim Əbdürrəhman deyir ki, xarici dil bilikləri həm iş tapmaqda, həm də karyerada yüksəlişdə önəmlidir. Əgər sizin xarici dili biliyiniz varsa, öz sahəniz ilə bağlı yeni məlumatları əldə edə və onu tətbiq edə bilərsiniz.

"Amma, tək xarici dil bilmək sizə kömək etməyəcək, əlavə bacarıqlar da lazımdır. Əgər idarəçilik, sürətli qərar vermə, analitik qabiliyyətiniz yoxdursa, xarici dil bilmək sizə kömək etməyəcək” – deyə həmsöhbətimiz bildirir.

 

İctimai fəal gənc Nərmin Şamilova isə hesab edir ki, uğurlu karyera quran şəxslərin uğur hekayələrinə baxsaq, əsasən iki faktor əhəmiyyətli rol oyanyıb: xaricdə təhsil ya da xarici dil biliklər. Ancaq xarici dil bilikləri olmadan da uğur qazananlar az deyil: "Məsələn, məndə 50-nin 50-yədir. Mən karyera qurub, dil biliklərini sonradan inkişaf etdirmişəm”.

 

İnformasiya texnologiyaları sahəsində təhsil alan Cəbrayıl Şahbazov deyir ki, xarici dil bilikləri İT sahəsində mühüm rol oynayır: "Çünki bu sahədə bütün kitablar, elektron ədəbiyyatlar xarici dillərdədir”.

 

Beləliklə, görünən odur ki, yeni texnologiyaların dünyanın aparıcı dillərində olması, bütün dünyanı birləşdirən internet şəbəkəsində məlumat bazasının əsasən aparıcı dillərdə olması, qlobalizasiyanın möhkəmləndiyi, iqtisadi əlaqələrin artdığı indiki dönəmdə xarici dillərin əmək bazarının vacib tələbinə çevrilməsi olduqca təbiidir.

 

 

Vüsal Məmmədov

 

 

Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.