“Uğur sirri” layihəsinin növbəti qonağı “Təmiz Dünya” İctimai Birliyinin sədri Mehriban Zeynalovadır.
Uğurun rəngi, dadı, qoxusu, səsi, görüntüsü necədir və ona toxunmaq nə zaman mümkündür?
- Əgər biz buna praktik baxsaq dadı şirin, qoxusu ən gözəl ətirə bərabər, səsi dağ şəlaləsinə bənzər, görünüşü isə möhtəşəmdir. Amma Tanrının verdiyi nemət kimi baxsaq bu onun istəyi və qisməti kimi iysiz, qoxusuz, səssiz və görnüşcə görünməzdir. Əgər cəmiyyət nöqteyi- nəzərdən yanaşsaq bunu insanlar deyə bilər ki, bu uğurdur, yoxsa yox. Ən sonuncu nöqteyi -nəzərdən baxsaq isə əgər tarixə düşə bilirsə, demək, bu uğur deyil, bir tarixdir...
Deyirlər, yanlışlar olmadan doğrular tapılmaz. Uğursuzluq yanlışlardanmı doğar sizcə?
- Uğur sadəcə zirvə deyil, bu zirvənin ətəyindən yuxarıya qədər dırnaqları qırıq-qırıq olmuş barmaqlar, qanlı dizlər, lakin xilas olub zirvədə son nəfəs dərmək kimi bir hisdir. Bəzən zirvədən enməyi belə ağlına gətirməsən də amma nə vaxtsa o zirvədə də hədsiz oksigen çatışmamazlığı səni zirvədən enməyə vadar edə bilər. Ona görə də zirvəyə doğru addım yalnışlıq da ola bilər, uğur da.
Apardığınız mübarizədə uğursuzuqlarla üzləşəndə nə edirsiniz?
- Uğur hər zaman birdən alınmır. Uğursuzluqlar hər zaman səninlə yanbayan gedə bilər. Əsas odur ki, gördüyün işə inanasan. Məqsədin və niyyətin bəlli olmaqla yanaşı təmiz olmalı, yalnız özünə yox, ətrafdakılara yönəlikli olmalıdır.
Hər insanda bir istedadın olduğunu söyləyərlər, bunu necə üzə çıxarmaq olar sizcə?
- İstedad elə bir vergidir ki, onu üzə çıxarmırlar, o özü üzə çıxır. Bəziləri bu istedadı özündə kəşf edir, bəziləri isə bunu kimlərinsə vasitəsilə aşkarlaya bilir. Hesab edirəm ki, istedadsız insan yoxdur. Sadəcə insan özündəki istedadı aşkarlamaq üçün öz yolunu düzgün seçə bilməlidir. Bəzən 50 yaşına qədər özünü axtaran insanlar var. Amma tapa bilmir. Çünkü yolu səhv seçib. Ya da səhv istiqamətləndirilib.
Bəzi gənclər bir işə başlayanda “Düşün, tətbiq et və nəticələndir” prinsipini unudurlar. Yəni, onlar düşündüklərini ya tətbiq etmir, ya da nəticələndirmirlər. Bu problemlə üzləşənlərə nə söyləmək istərdiniz?
- Biz gəncləri ittiham etməyək. Çünki Azərbaycan mühitində mövcud olan streotiplər bəzən gənclərin özlərinin qərar qəbul etməsinə əngəllər törədir. Bəzən onların yerinə qərarın verilməsi məhz bu doğru seçimə ən böyük əngəldir. Əgər gənclər lap kiçik yaşlarından müstəqil düşünməyə alışdılarsa, dediyiniz problemlər təbii ki, mövcud olmaz. Tövsiyyə edərdim ki gənclər azad düşünə bilsinlər. Lakin azad sözünün özünə də həssas yanaşmaq lazımdır. Azad olmaq cəmiyyətə hesabat vermək, öz əməlinə görə hesabat vermək qədər bərabərdir.
Qarşısındakına “əhəmiyyətlisən” mesajını verməkdə çətinlik çəkənlərə nə söyləmək istərdiniz?
- Əhəmiyyətli sözü bir az təhlükəli sozdür. Çünki əhəmiyyətli olmaq bəzən insanlarda psixoloji problemlərdə yaradır. Özündən razılıq, başqalarının məhz onun əhəmiyyətini qabartması üçün müəyyən təzyiqlər və s. Məncə insan sadəcə İnsan olmağı bacarmalıdır. Əsas budur. İnsan olmaq və eləcə də öz sahəsində peşəkar ola bilmək. Peşəkar ola bilərsən, amma insan olmaya bilərsən. Bu vəhdəti qoruyub saxlamaq və onu tətbiq etmək çox çətindir.
Övladlarınızın gələcəkdə uğurlu ola bilməsi üçün nə edirsiz? Daha fərqli davrana bilirsiniz?
- Övladlarımın maraq və istəklərinə çox həssas yanaşıram. Düşünürəm ki, uğur qazanmaq üçün şəxsin öz seçiminə şərait yaratmaq valideynin borcudur. Bu qərar onun olmalıdır. Əgər qərar onun özünün olarsa, o ugur qazanacaq. Kənar müdaxilə uğur üçün ciddi baryerdir. Çünki kənara güvənib, kənarın qərarı ilə qazanılan ugurun təməli boş olur. Biz sadəcə bu uğurda dəstək verən olmalıyıq.
Sizcə insanların ən güclü silahı nədir-ağıl, yoxsa ürək?
- Çətin sualdır. Ürəksiz ağıl, ağılsız ürək Sizə gərək olarmı? Əgər kiminsə gözəl ağlı lakin gözəl ürəyi olmazsa bu ağıl bəzən fəalkətlər yaradar.
Uğurun yaşı olur yoxsa başı, nə düşünürsüz?
- Uğur üçün yaşın nə fərqi var ki? (Gülür). Hərçənd daha çox gənclərin gələcək nəzərə alırlar ki, onlar üçün buna vaxt çoxdur. Lakin yaşadığımız dünya o qədər təhlükələrlə doldur ki. Bəzən lap gənc insanın da uğur qazanmasına yaşı çatmaya bilər. Lomonosv uğur qazananda heç də gənc deyildi.
Fərqliliyiniz və fərdliliyiniz haqında nə deyə bilərsiz?
- Fərqliliyim və fərdliyimin hər ikisində insalara sevgim dayanır. Baxamayaraq ki, kifayət qədər zərbələr almışam, amma yenə də öz fikrimdə qalıram: insanlar və insanlıq gözəldir. Hər şeyi gözəl görə bilmək, başqalarına zərər verməmək, kiminsə etibarından sui-istifadə etməmək. Bu mənim həyat prinspimidir.
İnanmaq asandır, yoxsa inandırmaq?
- Hər iksi çətindir. Həqiqəti inandırmaq isə lap çətindir.
Həyatın enini və uzununu ölçdüzmü heç, yaşamı üzün edən nədir sizcə?
- Bir misalımız var: - görüm səni neynəyim, necə eləyim deməyəsən. Həyatın enişi də yoxuşu da bu ölçünün vahididir. Çox olub demişəm, neynəyim, necə edim. Amma ifadəni işlətməmək üçün sonda bir həqiqəti anladım: - özünə güvən, özün qərar qəbul et.
Əgər sizə dünyada yalnız bir şeyi dəyişdirmək imkanı verilsəydi, nəyi dəyişdirərdiz?
- Heç nəyi həyat elə belə də çox gözəldir. Mən çox realistəm.
Həyat toplananlar, çıxılanlar, vurulanlar və bölünənlərdən ibarətdir deyirlər, Sizin payınıza ən çox hansı əməl düşüb?
- İtirənlər.
Bəs siz özünüz özünüzə dost ola bilsəydiniz, özünüzə sizin kimi bir dost istəyərmiydinizmi?
- Necə fikirləşmisiniz belə fələsəfi sualları? Bu çox gərəkli bir məsələdir. Özümə dost olsaydım. Biz özümüzdə olanı kənardan axtardığımızdan olanları olduğu kimi qəbul etmir, ideal bir obraz axtarışına çıxırıq. Amma bəzən bizim özümüzdə belə ideal saydığımız heç də ideal olmaya bilər. Odur ki, özümdə olmayanları tamamlayacaq bir dost istərdim.
Əgər siz balaca uşağa bütün həyatı boyu ona gərəkli ola biləcək bir məsləhət versəydiniz, nə deyərdiniz?
- Ən asan şey dünyada məsləhət verməkdir. Mən bu asandan qaçmanın vacib olduğunu anladığımdan kiminsə həyatda edəcəyi məsuliyyətsizliyin məsuliyyətini öz üzərimdən götürməyin əhəmiyyətini anlmışam. Odur ki, heç vaxt heç kimə məsləhət vermirəm. Hər kəsə seçim verirəm. Çünki hər kəsin öz secimini etmək hüququ var.
Dəlinin doğru xəbəri nə olar sizcə? Dəliliyin gözəlliyi mümkünmü?
- Əlbəttdə mümkündür. Gözəllik onu görə bilənlər üçündür. Fərq etməz o dəlidir ya ağıllı. Dəlinin dogru xəbərinə inansan o da ağıllı olar. Əsas inanmaqdır. Bəlkə o dəlini dəli edən elə inamsızlığın özü olub?
Hesab - kitab dəftəriniz var?
- Hə, çox qalın kitabdır. Hər axşam o kitaba haqq hesab edirəm, günahlarımın bağışlanmasını istəyirəm.
Təbliğ etdiyiniz gerçəklər hansılardı, necə düşünürsüz sevginin təbliğata ehtiyacı varmi?
- Ən böyük təbilağata ehtiyacı olunan bir zamanda yaşadığımızdan düşünürəm ki, bəli var. Hər kəsin sevgiyə ehtiyacı var. Odur ki, səni sevirəm deyə bilmək, bu sevgini biruzə verən xoş təbəssümü insanlardan əsirgəməyə heç bir haqımız yoxudr.
Yaşamaq və var olmaq arasında fərq nədir?
Biz bir birimizə var ol deyirik. Demək çox dəyərlidir ki, onun var olmasını arzulayırıq. Yaşamaq isə yanmaqdır. Gərək yanasan ki, varlığını duysunlar.
/azadinform.az/
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.