Maraqlıdır - dünyanın bütün məkanlarında separatçılar silahlı mübarizəyə başlayan kimi yaratdıqları oyuncaq strukturları "Respublika" adlandırır, özlərininsə "xalq təmsilçiləri" olduqlarını deyirlər. Sonra da kənardan aldıqları yardımlarla, daha doğrusu, onları meydana gətirən, əmrlər verən və silahlandırıb ölkənin mərkəzi hakimiyyətinə qarşı çıxaran dövlətin dəstəyi ilə hərbi əməliyyatlara başlayırlar.
Separatçıların apardıqları əməliyyatların miqyası onları dəstəkləyən, bu qüvvələrdən öz məqsədləri üçün istifadə edən dövlətin böyüklüyündən asılıdır.
Ukraynada olduğu kimi. Bu ölkənin şərq bölgələrində, Donbass və Luqanskdakı rusdilli əhalini təmsil etdiyini vurğulayan separatçılar "Donetsk Xalq Respublikası" və "Luqansk Xalq Respublikası" adlı iki qurum yaradıblar.
Dediklərinə görə, "ukraynalı faşistlərə" qarşı vuruşurlar.
Özlərini də "könüllülər" adlandırırlar.
"DXR" və "LXR"-in nümayəndələri Denis Puşilinlə Vladislav Deyneqo birgə bəyanat verərək onu da vurğulayıblar ki, Kiyevlə sülh danışıqları baş tutmazsa, Donetsk və Luqansk vilayətlərinin sərhədlərinə doğru hücumlarını davam etdirəcəklər.
Hərbi əməliyyatlarsa bir gün də səngimir və hər gün orta hesabla ən azı 40-50 nəfər həlak olur.
Bütün separatçılarda olduğu kimi, Ukraynanın şərqindəki "könüllülər"də də yalançılıq mərəzi çox güclüdür. Məsələn, donetskli separatçılar səhər saatlarında "Mariupol şəhərinin şərqinin "Qrad"larla atəşə tutulması Ukraynanın təxribatıdır" deyirlər, günorta isə "Mariupol şəhərinin azad edilməsinə başlanıb!" söyləyirlər.
Məntiqlə, şəhəri hücuma keçən tərəf atəşə tutur və şəhərdə müdafiə olunanlar da heç bir vəchlə özlərinə "Qrad"dan atəş aça bilməzlər.
Belə çıxır ki, ya ukraynalı hərbçilər kütləvi idiotizmə tutulublar, ya da donetskli separatçılar şəhəri atəşə tutandan sonra həyasızcasına yalan danışırlar.
Baş verənlər ikinci versiyanın daha tutarlı, ağlabatan olduğunu göstərir.
Üstəlik, Abxaziya və Cənubi Osetiyadakı hadisələri xatırlasaq, Rusiyanın qarışdığı bütün "könüllülər" əməliyyatlarında separatçılar hücuma kütləvi artilleriya atəşləri ilə başlayırlar. Bu atəşlərdən sonra reaktiv artilleriya qurğuları işə salınır.
Mariupol da Ukraynanın şərqindəki digər şəhərlər kimi məhz Rusiya qoşunlarının "Qrad"ları ilə atəşə tutulub və bu "Qrad" mərmiləri idarəolunmayan merət olduqlarından onların bir neçəsi şəhər məhəllələrinə düşüb.
Təbii, həmişə olduğu kimi, mərmilərin həmin hissəsi səmada ikən avtomatik qaydada "qarşı tərəfin malı"na çevrilib.
Mariupolda isə konkret olaraq separatçılar tərəfdən atılan "Qrad" mərmiləri məhəllələrə yönələndə elə səmadaca "ukraynalıların təxribatı" olmuşdu.
Əsl Corc Oruell yaradıcılığıdır.
Ukrayna ordusunun Debalsevo şəhərinin yaxınlığındakı blokpostunda, sonra da Donetskdə avtobus dayanacaqları atəşə tutuldu.
Separatçılar gülləbarandan az sonra "ukraynalı faşistlərin blokpostlarını viran qoyduq" demişdilərsə, əslində avtobus dayanacaqlarının vurulduğu və xeyli günahsız insanın həlak olduğu əyan olandan sonra "ukraynalı faşistlər yeni təxribat törətdilər" söyləmişdilər.
Halbuki həmin avtobus dayanacağından 15 kilometr məsafədə ukraynalı hərbçilərin heç bir mövqeyi yoxdu.
Naçar qalan separatçılar bir qədər düşündülər, Moskvadan "gərəkli açıqlama mətni" alınandan sonra buyurdular ki, dayanacağı "şəhərə sızmış ukraynalı diversiya-kəşfiyyat qrupu hədəfə alıb".
Əslində, belə də olmalıydı. Şəhərdə əllərində qumbaraatan dolaşan meymunların sayı artanda risklər və günahsız qurbanların sayı da çoxalır. Bu meymunlar dayanacaqları, uşaq bağçalarını, xəstəxanaları, yanacaqdoldurma stansiyalarını, hətta öz silahdaşlarını atəşə tutur, gülləbaranın videolarını çəkib sosial şəbəkələrdə yayırlar.
Məsələn, belələri Şaxtyorsk şəhərindəki yaşayış binalarına qumbaralar atır, partladır, sonra da "ukraynalı faşistləri nişan alırıq" deyirlər.
Qumbaraatanlı meymunların hədəfi nişan alanda gizlənmədikləri videolardan görünür. Deməli, onlar cavab verə bilməyəcək hədəfi vurduqlarını bilir, belə cəsarətlə davranırlar.
Hansısa məkanda "çeçen könüllülər", "donbasslı və luqansklı rusdillilərə yardıma tələsən qaraçı, osetin, abxaz və ilaxır qəhrəman"ların sayı artanda, bu cür marginalların statistikası təhlükəli həddə çatanda vəziyyət fəlakətə çevrilir.
Onu da bilirik ki, Ukraynanın mərkəzi hakimiyyəti mələklər deyil. Hər dövlətin öz ərazi toxunulmazlığı və suvereniteti uğrunda mübarizə aparmaq hüququ var. Ukrayna hərbçiləri də sabiq Sovetlər Birliyinin ordusunun yetirmələrinin komandanlıq etdiyi adamlar olduqlarından, onlardan yüksək səviyyəli peşəkarlıq gözləməyə dəyməz. Hərbi texnikaları və silahları da ultramüasir olmadığından açdıqları atəşlər bəzən şəhərlərin, kəndlərin və qəsəbələrin yaşayış evlərini, dinc sakinlərini vurur.
Amma istənilən halda "könüllülər"dən fərqli olaraq Ukraynanın "Aydar", "Dnepr-1" və ya "Azov" alaylarının hərbçiləri İŞİD-in təbliğat videolarına bənzəyən görüntülər çəkərək sosial şəbəkələrdə yaymırlar.
Ukraynalı hərbçilərdən fərqli olaraq , "könüllülər" ölməyi bacarmırlar. Onların bacarıqları qarətlər, quldurluq, öldürmək və ölümün özünü belə, ucuzlaşdıraraq təhqir etməkdən ibarətdir.
Rusiyalı hərbçilərin başçılıq etdikləri, tərkibində vuruşduqları separatçı dəstələri Donbass və Luqansk vilayətlərində şəhərləri "ukraynalı faşistlərdən azad etdiklərini" deyirlər.
Ancaq separatçılar girdikləri şəhərlərdə insanları həbs edir, zirzəmilərə atır, güllələyir, ən yaxşı halda qarət edirlər.
Quldurluq, banditlik, cəlladlıq "azad etmək"dirsə, belə azadlıq kimin nəyinə gərəkdir - anlaşılmır.
Rusiyanın konkret məqsədi var.
Ukraynanın şərqində hücumların davam etdirilməsi Ukraynanı danışıqlar masası arxasına oturtmaq, məğlubiyyətin etirafına vadar etmək və ABŞ-ın da "Ukrayna oyununda uduzması"nı Qərbə göstərməkdir. Amma Kiyevlə danışıqlar aparmaq üçün ukraynalıları öldürmək, şəhərləri viran qoymaq pis strategiyadır. Çünki belədə kimsə Moskva ilə danışıqlar aparmayacaq.
ABŞ və ya Avropa Birliyi ukraynalıların qətlə yetirilməsinə görə qorxmurlar, əndişələnmirlər. Vaşinqton bilir ki, Rusiya "könüllülər Kiyevə hücum edə bilər" deyəndə blef edir.
Gərçi Rusiya Ukrayna savaşında bir qədər də fəallaşarsa, onda Moskvanı daha ağır sanksiyalar gözləyir.
O sanksiyalar isə Rusiya iqtisadiyyatı üçün əsl fəlakətdir.
Əslində Rusiyanın iqtisadiyyatı Krım olayları başlanandan bəri fəlakətdədir.
Rusiya ona sayğı bəslənməsini istəyərək Ukraynadakı aqressivliyini daha da artırır və nüfuzunun güclənəcəyinə ümid edir.
Nüfuzunu çoxdan itirən ölkənin belə cəhdləri Qərbi narahat edir.
Həm də ona görə ki, Moskva "Qərb Ukraynadan geri çəkilməlidir, Krıma qarışmamalıdır, Donetsk və Luqanskı rahat buraxmalıdır" şüarlarını təkrarlayır, çılğınlıqla söyləyir.
Qərb bunları edə bilməz, çünki nə Krıma girib, nə də luqansklı və ya donbasslı rusları kütləvi şəkildə qırmaq niyyətində deyil.
Rusiya daha sonra bildirir ki, "ukraynalı faşistlər" ölkədəki rusdillilərə, daha doğrusu, ruslara qarşı düşmən mövqe tutublar.
Di gəl, Luqanskla Donbassdan savayı, Ukraynanın heç bir bölgəsində ruslar yaşamlarından şikayətlənmir, hansısa təzyiqlərlə üzləşdiklərini söyləmirlər.
Rusiyanın davranışları, siyasəti və qərarları Ukraynada sinirləri gərə bilməzdi.
Əgər bir neçə il əvvələdək Kiyevlə bahəm, ölkənin ən müxtəlif şəhərlərində Stepan Banderanı özlərinə lider sayan ultramillətçilər və radikalların sayı çox deyildisə, indi onlar on minlərlədir.
Bu insanlar Rusiyanı işğalçı ölkə, diktatura, mənhus rejimin idarə etdiyi məmləkət sayırlar.
Ukraynalı millətçilər ölkənin qərbindəki Lvovdan tutmuş, paytaxt Kiyevədək fərqli məkanlarda küçələrə çıxır, yürüşlər keçirir, mitinqlər təşkil edirlər.
Donbass və Luqanskda Rusiyanın ssenarisi əsasında döyüşlər nə qədər qanlı olursa, ukraynalı millətçilərin radikallığı bir o qədər də artır.
Rusiyanın Ukraynaya təzyiqləri nə qədər güclənirsə, ukraynalı millətçilərin qəzəbi kasadan bir o qədər kənara səpələnir.
Qəzəb kasasının tutumu böyük olsa da, dözümü kiçik olur.
İstənilən formada və məzmunda millətçiliyə, bu əyalət ideologiyasına, uğursuzların və tamahkarların dininə, uzağı görməyənlərin yaxında düşmən axtarmaqla kiçikliklərini böyüklük kimi göstərmələrinə nifrət edirəm.
Çünki millətçilik ağlın üfüqlərini daraldır, milli mənsubluq və doğulduğun yer təki səndən əsla asılı olmayan məsələlərlə qürrələnmək kimi idiotizm şansı yaradır.
Millətçilik insan övladının tarixi boyu ən mənasız və qanlı döyüşlər, mübahisələrə səbəb olub. Bu savaşlara xərclənən pullara məktəblər, kitabxanalar, xəstəxanalar tikmək olardı halbuki.
Ukraynalıların vətənpərvərliyini indi millətçilik adlandırırlar.
Xeyr, belə deyil.
Ukraynalılar doğulduqları torpağı, əcdadlarının yaşadıqları yeri, ilk arzularının yarandığı məkanı, gözlərinin öyrəşdiyi ətrafı sevirlər. Bu məkan sevimlidir, çünki sevdikləri insanlar yaşayır, yaddaşın nişanələrinə və tənhalıqdan müdafiəyə çevrilən xatirələrlə doludur.
Ukraynalılar əsl vətənpərvərlərdir. Onlar üçün vətən sadəcə bayraq, himn və qüsursuz qəhrəmanlar barədə "dambadurum" tipli gurultulu nitqlər yox, xatirələrində dolaşan, orada yaşayan və oraları bəzəyən sakit qüssə, ilıq xatirələrdir.
O qüssə, o xatirələr insanda vətən hissi yaradır, harada olursansa-ol, qayıdacağın yerin varlığına inam verir.
Moskva bunu anlayırsa. (milli)
