Son zamanlar yenidən vəhhabi
terrorçularına cavanların yönəldiyi barədə mediada xəbərlər
dolaşmaqdadır. Düzdür, bu barədə xəbərlər Azərbaycana aid deyil, amma
ölkəmizdə də vəhhabilərin aktivliyi müşahidə edilir. Bu günlərdə
məhkəməsi başa çatan azərbaycanlı İŞİD terrorçularının açıqladığı
faktlar vəziyyətin nə dərəcədə ciddi olduğunu göstərir.
Uşaqları
vəhhabi İŞİD terrorçularının toruna düşən ailələr uşaqlarında baş verən
dəyişikliklərə diqqət çəkirlər. Onların ən çox müşahidə etdikləri isə
övladlarının internetdə daha çox vaxt sərf etmələri, kimlərdənsə dərs
aldıqdan sonra onlarla söhbətdən yayınıb, özünə qapanması və sairdir.
Uşağım vəhhabi terrorçularına qoşulubmu?
Bu, hazırda ailələri ən çox narahat edən suallardandır.
FaktXəbər-in apardığı araşdırma
nəticəsində, həm də mütəxəssislərlə aparılan söhbətlər zamanı vəhhabi
İŞİD terrorçularına qoşulan gənclərin iki mərhələdən ibarət bir cədvəli
ortaya çıxdı: Barama və kəpənək mərhələsi. Barama mərhələsində namizədin
fikirləri vəhhabilərə uyğun hala gətirilir. Davamlı təlqinlərlə
"cihad"a hazırlanır. Kəpənək mərhələsində isə özünü hər an partlatmağa
hazır bir "mücahid"ə çevrilir. Cədvəl hər nə qədər bəzən iç-içə keçsə
də, əslində xronoloji bir ardıcıllıq var. Yəni övladlarımız lapdan
vəhhabi olmur. Bu işin müəyyən bir müddəti var. Ana-atanın boynuna düşən
ilk vəzifə heç olmasa, müddətin yarısı başa çatmamış tədbir görməkdir.
Cədvəlin ilk sıralarında olması uşaqlarınızın mütləq vəhhabi
terrorçularına qatılacağı mənasını vermir. Hər bir işdə saxtakarlıq
olduğu kimi, İslam dininə də saxtakarlıqlar gətirilib. Məhz vəhhabi
terrorçuları da öz əqidələrini təqdim etmək üçün İslam adından istifadə
edirlər. Onlar öz başçılarının fikirlərini özlərindən uydurduqları
hədislər vasitəsi ilə və ya Qurani-Kərimi başa düşdükləri şəkildə təfsir
edərək sırıyırlar. İslam barədə anlayışı olmayanlar da, onların bu
fikirlərini həqiqət kimi anlayırlar. Misal üçün, vəhhabilər
ziyarətgahlara getməyin haram olduğunu deyirlər, amma Kəbə evinin
qarşısında nəyə görə namaz qıldıqlarını, nəyə görə Həccə getdiklərini
izah edə bilmirlər. Ancaq bu bir həqiqətdir ki, müddətin irəliləyən hər
mərhələsində risk əmsalı daha da yüksəlir.
BİRİNCİ MƏRHƏLƏ: BARAMA MƏRHƏLƏSİ
1) TƏHQİREDİCİ SÖZLƏRDƏ DƏYİŞİKLİK:
Daha əvvəl istifadə etdiyi təhqiramiz
ifadələri dəyişməyə başlayır. "Münafiq" və "Kafir" kimi təhqiredici
sözlərdən istifadə edər olar.
2) CİHAD:
"Cihad" anlayışı dilindən düşməz. Artıq həyatının tək mənası "cihad"dır.
3) GEYİMDƏ DƏYİŞİKLİK:
Cins şalvar geyinmirlər və kətan şalvarlar seçilər.
4) NAMAZ QILMA QAYDASI:
Namaz qılmırsa namaza başlayar. Namaz qılarkən ayaqlar çiyin bərabərində aralı qoyar.
5) MUSİQİ SEÇİMİ:
Çalğılı musiqiləri dinləməyi dayandırar.
Əsasən "Naşid" tərzli musiqilər dinləyər. Belə musiqilər İŞİD
terrorçularının başkəsmə səhnələrində daha çox istifadə edilir.
6) SİRR DİVARI:
Ailə fərdləri ilə olan əlaqəsində müdhiş
gizlilik başlayar. Sirrini heç kəslə bölüşməz. Bütün sirlərinin önünə
divarlar çəkər. Telefonuna, kompüterinə parol qoyar. Telefonunun,
kompüterinin qurdalanılmasına sərt şəkildə etiraz edər, narahat olar.
7) İDEOLOJİ KİTABLAR:
Oxuduğu kitabların xüsusiyyətində
dəyişikliklər olar. Bu kitabları mütləq oxuyarlar: "Bütün Rəsulların
ortaq dəvəti" (Əbu Hənzələ), "Yoldakı işarələr" (Seyid Qütb),
"Minhacus-Sunnə" (İbni Teymiyyə), Kəşfuş-Şübəhat (Məhəmməd ibn
Əbdülvəhab), "Bidayə və nəhayə" (İbni Kəsir) və sair.
8) ƏKS CİNSLƏ ƏLAQƏLƏR:
Əgər kişidirsə isə qız yoldaşları ilə,
qızdırsa kişi yoldaşları ilə əlaqəsini bıçaq kimi kəsər. Facebook,
İnstagram kimi virtual aləmdə qarşı cinsdən olan dostlarını hamısını
silərlər.
9) GÖRÜNÜŞ:
Kişilər saç və saqqallarını uzatmağa başlayar.
10) VİRTUAL İZLƏMƏ:
Televiziya və filmlərə baxmağı dayandırar. İnternetdə "cihad" mövzulu videolara baxmağa başlayar.
11) MƏKTƏB VƏZİYYƏTİ:
Şagirddirsə müəllimlərinə hörmət göstərməz. "Şirk yuvası" adlandırdığı məktəbə getməməyə başlayar.
12) CÜMƏ NAMAZI:
Dövlətin təyin etdiyi imamların
arxalarında namaz qılmağı rədd edər. Camaatla qılınacaq namaz üçün
yeganə ünvanı artıq toplaşdıqları yerlər olar.
13) TƏRİQƏT VƏ CAMAATLAR:
Toplaşdıqları yerdən kənarda bütün təriqətləri və adamları "küfr bataqlığında" olmaqda günahlandırar.
İKİNCİ MƏRHƏLƏ: KƏPƏNƏK MƏRHƏLƏSİ
"Barama" mərhələsini başa çatdıran
"mücahid"liyə namizəd artıq evdən uçmağa hazır "Kəpənək" mərhələsi
halına gəlir. Ancaq evdən ayrılmaq "mən getdim" şəklində olmur. Evdən
ayrılmağın da qaydaları var. Vəhhabi İŞİD terrorçularının "mücahid"
namizədləri üçün hazırladığı kitabçada o qaydalar belə sıralanır:
1) Möhkəm bir çamadan hazırlanır. Çamadan ən çox 7-8 kiloqram, bol cibli, təkərli olmalıdır.
2) Günəşlə işləyən enerji doldurma
alətləri, saç qırxma maşını, daşına bilər wi-fi modem, istiqamətverici
baş fənəri, yatmaq üçün çuval, dırnaq qayçısı, çoxfunksiyalı bıçağı, həm
çəngəl, həm də qaşıq kimi istifadə edilə bilən mətbəx aləti, yığılan
fincan, düşərgə boşqabı, iynə, sap, ilk tibbi yardım üçün müxtəlif
dərman vasitələri.
3) Yağış və soyuqdan qorunmaq üçün yaxşı
bir gödəkcə, biləkləri qoruyan bir cüt bot və bir cüt idman ayaqqabısı,
əsgərlərin istifadə etdiyi corab, ayaqlara qulluq üçün pudra və krem,
soyuqdan qoruyan əlcək, beret, 3 metrlik metrə, alpinistlərin istifadə
etdiyi qarmaq, ovçuların istifadə etdiyi bol cibli, amma kamuflyajsız
şalvarlar, idman köynəkləri və tez quruyan materialdan paltarlar, alt
paltarı, jilet və kapşonlu paltar.
4) Səfər zamanı ilk olaraq avtobuslardan istifadə olunur və 2 dəfə marşrut dəyişdirilir.
5) Əgər bir şübhə olsa, İŞİD davamlı
şəkildə inkar edilir. Onsuz da İŞİD adı qadağandır. İŞİD-dən "Dövlət"
(Davlah) kimi bəhs edilir.
6) iPhone telefonlar Android telefonlarla
dəyişdirilir. Əlaqə telefonları alınır. Və bu nömrələr ümumiyyətlə
kiçik kağızlara yazılır. Əlaqə quracaqları şəxslərin telefonları Türkiyə
şirkətlərinə aid telefon nömrəsi deyilsə, o halda bu telefon
kodlarından yararlanırlar: Suriya +963, İraq +964.
İŞİD-ə NECƏ QATILIRLAR?
İŞİD-lə əlaqə yaratdıqdan sonra
qatılmaqdan son anda imtina edən Yunus S. adlı Türkiyə vətəndaşı olan
gənc başına gələnləri belə izah edir:
"Məni ora İŞİD-ə qatılan və hazırda
həyatda olmayan bir dostum apardı. Özümüzü sələfi adlandırırdıq və
getdiyimiz yerə "dərgah" deyirdik. Orada heç bir şəkildə İŞİD-dən bəhs
etmirdilər. Orada xüsusilə Qurandakı cihad və döyüşdən bəhs edən ayələri
oxuyar, təfsir edərdilər…
İlk gündən, "ailənizin xəbəri olmasın", -
deyə xəbərdarlıq etdilər. Bir az orada öz İslami fikirlərini izah
etdikdən sonra, "artıq, ailələrinizə söyləyin, ailələrinizi də bura
istiqamətləndirməyə çalışın", - dedilər. Onsuz da onlara görə tövhidi
qəbul etməyənlər müsəlman deyil. Ailələrimiz bu cür şeyləri bilmədiyi
üçün onlara görə müsəlman deyildilər. Məsələn, mən o qədər çox təsirə
düşmüşdüm ki, ata və anama "ana", "ata" deyil, adları ilə xitab edirdim.
Onların toruna düşdünsə, hər kəsi özündən kənarlaşdırırsan. "Kafir",
"münafiq" deyirsən. Dərgaha, "Gedib anama, atama söylədim, amma
gəlmədilər", - deyirsən. Dərgahdakılar, "onda onlardan ayrıl", - deyir.
3-4 il getdim."
BİR HƏFTƏ AİLƏN AXTARMASA…
Yunus S. İŞİD-ə qoşulmaq mərhələsini belə
izah edir: "İŞİD-ə qoşulmaq üçün yol belədir. Əvvəl dərgahdakılara,
"Mən cihada getmək istəyirəm", - deyirsən. Onlar sənə bir tarix
deyirlər. O tarixdən əvvəl bir həftə ərzində onların yanında qalırsan.
Əgər o bir həftə ərzində səninlə heç kim maraqlanmırsa, şikayət
yoxdursa, təhlükəsizlik orqanları axtarmırsa, onda gedirsən. İŞİD-ə ilk
qoşulduqda ailənlə, qohumlarınla əlaqə saxlaya bilirsən. "Mən yaxşıyam,
narahat olmayın" kimi sözlər söyləyirsən, amma getdikcə bu telefon
zəngləri azalır. Onsuz da təcrübə qazandıqca artıq "cihad"a qatılırsan."
SƏNİ ƏLDƏ ETMƏK ÜÇÜN YAXŞI DAVRANIRLAR
İŞİD-ə adam toplayan işçilərin adam
qazanmaq üçün hər kəsə çox yaxşı münasibət göstərdiklərini söyləyən
Yunus S., "Onlar insanları cəlb etməyi çox yaxşı bacarır. Məsələn, təzə
gedənlərlə tez-tez maraqlanırlar, hal-əhval tuturlar. Davamlı şəkildə
cihaddan bəhs edirlər. İnsan öz-özünə fikirləşir ki, mən də gedim, şəhid
olum. Mən dərgaha getdiyim müddətdə "Əbu Hənzələ" dərslərinə 400-500
nəfər insan gəlirdi. Hər yaşdan olan insan vardı. Kitablar verirdilər.
Onları oxuyurdum. Dərslər şənbə günü 21.00-da, bazar günləri isə
09.00-da başlayırdı. İŞİD hər kəsi sırasına götürmür. Maraqlarına uyğun
gələni götürürlər. Əvvəla kompüterdən, təmirdən, maşından başı çıxanları
götürürlər. Orada onların izah etdiyi fərqli bir "tövhid" anlayışı var.
Bizə məlum olan tövhiddən fərqli bir şeydir. Bu anlayışı qəbul etməyən
hər kəsi kafir elan edirlər. İŞİD və Nusra bəzi yerləri ələ keçirdikdə,
müəllim, "Müsəlman qardaşlarımız Allah yolunda buraları ələ keçirdilər",
- deyirlər. Mühit elə bir hala gəlir ki, canlı bomba olmaq, şəhid olmaq
istəyirsən.
İŞİD "Əl-Qaidə"yə nəzərən daha çox şou
göstərir. İnternetdən çox yaxşı istifadə edirlər. Davamlı şəkildə
videolar vasitəsilə şou göstərirlər. Baş kəsməyi belə şouya çevirdilər.
Bu şouları seyr etdikcə məndə şübhələr başladı. Məsələn, "İŞİD niyə
İsrailə hücum etmir?" deyə düşünməyə başladım. Belə şübhələr içində
vurnuxarkən, getmək vaxtım çatdı. Gedəcəyim həftə dostlarım məni futbol
oynamağa çağırdı və futbola getdim. Və sonra bir daha ora qayıtmadım."
MÜTƏXƏSSİSDƏN İŞİD ANALİZİ
Artıq bir neçə ildir İŞİD terrorçuları
İraq və Suriyada qətliamlar həyata keçirilər. Və medianın yazdığına
görə, sözügedən ölkələrdə fəaliyyət göstərən İŞİD terrorçuları Türkiyə
üzərindən keçid edirlər. Haqı olaraq isə belə bir sual yaranır: Türkiyə
hökuməti İŞİD-ə niyə laqeyd yanaşır?
Türkiyədəki İŞİD təhlükəsini də araşdıran
Təhlükəsizlik Strategiyaları Araşdırma Mərkəzi başçısı Ərcan Taştekin
bildirir ki, terrorla mübarizə üçün mütəxəssis lazım olarkən, son dövrdə
mütəxəssis heyətlər başqa qurumlara dağıdılıb: "Çox təəssüf ki,
təhlükəsizlik orqanları bu günə qədər üzərinə düşəni etmədi. Təşkilatın
böyüməsinə göz yumdu."
İŞİD SUNAMİSİ GƏLİR
Türkiyədə İŞİD-lə mübarizədə "siyasi
iradə" göstərilməsinin vacibliyinə diqqət çəkən Taştekin, mövcud siyasi
yanaşma ilə İŞİD-in ölkə daxilində də terror yarada biləcəyini deyərək,
belə danışıb: "Türkiyə bu günə qədər yürüdülən İŞİD siyasətindən yaranan
fakturanı çox ağır ödəyəcək. Təhlükəsizlik orqanlarında partiya polisi
yaratmaq səyi ilə terror mütəxəssisləri dağıdıldı. İŞİD artıq Türkiyədə
lazımi təşkilatlanma həyata keçirib. Psixoloji üstünlükdə, insan
mənbələri qazanma üstünlüyündə meydan yaratdılar. Siyasi rəhbərlik belə
bir rəftar göstərməməli idi. Çay kənarında yaşasanız, bəzən çay daşar,
üç-beş evə, tarlaya zərər verər, bəzən məhəlləyə zərər verər. Ancaq
artıq gələn sunamidir! Siz çayın daşacağını zənn edirsiniz, İŞİD
təhlükəsi belə gəlir. Özündən başqa hər kəsi kafir elan edən, özü ilə
eyni dinə mənsub insanları da qətlə yetirən İŞİD, daha əvvəl birlikdə
hərəkət etdiyi adam və strukturları da məhv edir. Unutmaq olmaz ki,
terror və terrorist üçün qayda yoxdur. Təəssüf ki, Türkiyədə də biz
terror gözləyə bilərik."
Terrorla mübarizədə illərlə mübarizə
aparan Ercan Taştekin uşaqları İŞİD pəncəsində olan ailələrə bəzi
tövsiyələr verib: "Terror, ictimai problemlərdən bəsləndiyi üçün
demokratik və universal hüquq içərisində mübarizə apara bilməyən
şəxsləri terrorçu kimi yetişdirməyi hədəfləyir. Kənarda qalmış ailə
fərdi olması, maddi çətinliklərlə üzləşməsi, özünü ailəsindən, ya da
içində olduğu cəmiyyətdən kənarda görməsi, ailə daxilində təzyiqə məruz
qalması terror təşkilatına qoşulmasına şərait yaradır. Ancaq maddi
şərtləri, təhsili cəhətdən çətinliyi olmasa belə, yenə təhlükə var.
Sevgilisi və ailəsi ilə ünsiyyət qura bilməyən gənclər də evi tərk
etməyə meyllidir. Şərtlər nə olursa olsun, ata-ana ilə uşaq arasındakı
əlaqə əhəmiyyətlidir."
DÜNYA İŞİD-ə TÜRKİYƏ ÜZƏRİNDƏN QATILIR
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 1 aprel
2015-ci il tarixli son hesabatına görə, İŞİD terror təşkilatının
üzvlərinin sayı yüzdən çox ölkədən reallaşan iştiraklarla 25 minə çatıb.
Təşkilata ən çox iştirak isə 2014-cü ilin ortası ilə 2015-ci ilin mart
ayı arasında olub. Bu müddət ərzində İŞİD-ə qoşulma 71 faiz olub.
Hesabatlara görə, yerli-xarici iştirakçıların keçid stansiyası
Türkiyədir. Səbəbi isə boş buraxılmış Suriya sərhədidir. İŞİD-ə qatılmaq
istəyən "mücahid" namizədləri heç bir çətinliklərlə qarşılaşmadan
sərhədi keçirlər. Aparılan hesablamalara görə, İŞİD-ə vətəndaşı qoşulan
ölkələrin sayı 70-dən çoxdur. İngiltərə, Almaniya, hətta Cənubi
Koreyadan belə qoşulanlar var. Rəsmi statistika olmasa da, İŞİD-ə ən çox
qoşulan ölkə vətəndaşlarının Tunis, Liviya, Çeçenistan olduğu
bildirilir.(faktxeber.com)