"Böyük türk coğrafiyasında yeni tarixi reallıqlar yaşanır. Uzun illərdir Türkiyə üçün əsas bəla olan PKK problemi görünən odur ki, artıq həll edilir. "Terrorsuz Türkiyə" başlığı ilə başlanan prosesin sonunda PKK silahı yerə qoyduğunu bəyan etdi. Beləliklə, PKK-nın BMT müşahidəsi altında silahlarını təhvil verməsi ilə Türkiyənin 40 illik milli təhlükəsizlik problemi öz həllini tapmağa başlayır".
Bunu Oxu.Az-a açıqlamasında politoloq Aqil Məmmədov bildirib.
Onun sözlərinə görə, PKK-nın BMT nəzarəti altında silahı təhvil verməsi əgər tam həyata keçirilərsə, bu, Türkiyə üçün 1980-ci illərdən bəri mövcud olan daxili təhlükə mənbəyinin neytrallaşdırılması deməkdir:
"Bu hadisə:
- Türkiyə ordusunun yükünü ciddi şəkildə azaldacaq,
- Türkiyənin bölgələrinin iqtisadi və sosial inkişafına yeni imkanlar yaradacaq,
- Ankara ilə Qərb arasında dialoqda yeni səhifə açacaq,
- Daxili siyasətdə millətçi-mühafizəkar blokun reytinqini yüksəldəcək və strateji dividendlər qazandıracaq.
Bu hadisə təkcə Ankara üçün deyil, bütövlükdə türk dünyası üçün simvolik və strateji dönüş nöqtəsidir. Əslində, bu hadisə son illərdə ardıcıl şəkildə türk coğrafiyasında baş verən geostrateji hadisələrin kulminasiyasıdır.
2023-cü ildə Azərbaycanın suverenliyini tam bərpa etməsi və qondarma rejimin tarixin zibilliyinə göndərilməsi türk dünyası üçün önəmli geostrateji hadisə oldu. Bakı bu qələbə ilə bütün region dövlətlərinə göstərdi ki, ərazi bütövlüyü prinsipial dəyər təşkil edir və bu prinsip uğrunda bütün imkanlar səfərbər ediləndə nəticə əldə oluna bilər.
Yenə də türk coğrafiyası içərisində ciddi qarşıdurmalardan biri olan Qırğızıstan və Tacikistan arasında sərhəd mübahisəsinin razılaşma ilə həll olunması, Orta Asiyada sabitliyin, iqtisadi inteqrasiyanın və regional ticarət yollarının inkişafı üçün zəmin yaradır".
"Bu proseslərin hamısı bir tendensiyanı göstərir: Türk coğrafiyası parçalanmaqdan uzaqlaşır, inteqrasiya və sabitlik fazasına keçir. Bu da yeni mərhələdə:
- Ticarət və logistika layihələrinin (Zəngəzur dəhlizi, Orta Dəhliz, Transxəzər) önəmini artırır,
- Birgə müdafiə mexanizmləri və təhlükəsizlik əməkdaşlığı genişləndirir
Türk dünyasında son üç ildə baş verən bu transformasiyalar regionda Qərb, Rusiya və Çin kimi güclərin yarışdığı platformada türk blokunun yeni aktor kimi formalaşmasını göstərir. Bu, yalnız simvolik deyil, enerji, nəqliyyat və təhlükəsizlik müstəvisində türk dünyasını praktik gücə çevirir.
PKK-nın silahı yerə qoyması, Azərbaycanın torpaq bütövlüyünü bərpa etməsi, Orta Asiyada sərhəd mübahisələrinin aradan qalxması türk dünyasında tarixi post-konflikt dövrün başlanmasını ifadə edir. Artıq prioritet inkişaf, inteqrasiya və birgə güc siyasətidir. Yeni dövrün adı: Türk XXI əsridir", - deyə politoloq qeyd edib.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
