Uşaqlar özünü, ətrafını, həyatı
oyunlar vasitəsilə kəşf edirlər. Buna görə də onların həyatında oyuncaqların
mühüm rolu vardır. Oyuncaqlar uşaqların zehni və emosional inkişafında təsiredici
qüvvəyə malikdir, çünki onlar vasitəsilə uşaqlar həm oyunlarını, həm də düşüncə
qabiliyyətlərini inkişaf etdirmə şansına sahib olurlar. Bu səbəbdən də
valideynlər övladlarına oyuncaq seçimi edərkən xüsusi diqqət göstərməli,
uşaqlarının sağlamlığına və ya psixologiyasına mənfi təsir göstərən
oyuncaqlardan uzaq durmağa çalışmalıdırlar.
Ticarət mərkəzlərində və mağazalarda
satılan uşaq oyuncaqları ilə bağlı hansı problemlər var və oyuncaq alarkən nələri
bilmək lazımdır?
Mövzu barədə Xeberle.com-a açıqlama verən Azad
İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov bildirib ki, hazırda ölkəmizdə satılan oyuncaqların 85 faizi
sertifikatlaşdırılmadan keçmir: "Azərbaycanda oyuncağın ekspertizası mümkün
deyil. Valideynlərin tədrici zəhərlənmələrdən xəbərləri olmadığından oyuncaqlar
barədə bizə elə bir şikayət daxil olmayıb. Yalnız gəlinciyin ayaqqabısının bir
tayının olmaması barədə bizə şikayət edilib. Oyuncaqlar Nazirlər Kabinetinin
343 saylı qərarına əsasən məcburi sertifikatlaşdırılan mallar siyahısındadır.
Onlar ölkə bazarına daxil olmazdan əvvəl yoxlamalardan keçirilməlidir. Lakin Azərbaycanda
satılan oyuncaqların 85 faizi sertifikatlaşdırılmadan keçmir. Yəni uşaqların tədrici
zəhərlənməsi baş verir. Məsləhətdir ki, valideynlər oyuncaq alarkən onu isladıb
baxsınlar, əgər rəng verirsə və ya tükləri qopursa, qırıq-qopuq hissələri
varsa, onu almaqdan imtina etsinlər. "İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi
haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunununa əsasən valideynlərin 14 gün
müddətində oyuncaqları qaytarmaq və ya dəyişdirmək hüquqları var”.
Pediatr Rəşad Həsənov isə Xeberle.com-a bəzi oyuncaqların uşaqlarda allergiya yarada biləcəyini
vurğulayıb: "Oyuncaqlar uşaqlara keyfiyyət, material baxımından allergik,
növünə, formasına görə isə şüuraltı təsir göstərə bilər. Tüklü oyuncaqlar üzərinə
toz gənələrini yığdıqları üçün bəzi uşaqlarda allergiyanın yaranması ilə nəticələnir.
Elə oyuncaqlar da olur ki, xarici ölkələrdə istehsal edilir və sırf uşaqların
beyin qabığına nəyinsə yeridilməsi məqsədi güdür".
Psixoloq Sevinc Baxışova isə qeyd
edib ki, hər yaşın öz oyuncağı olmalıdır: "Oyuncaqlara münasibət fərqlidir.Əksər valideynlər uşağa oyuncaq alarkən
onların uşaqlarına necə təsir edəcəyini düşünmürlər. Oyuncaqlar və oyunlara
uşaqların başını qatmaq üçün istifadə olunan vasitə kimi baxmaq olmaz.Uşaqlar
ünsiyyəti oyuncaqlar üzərində öyrənir. Oyuncaqla düzgün rəftar edə bilən uşağın
insanlarla da ünsiyyəti yaxşı alınır. Hər yaşın öz oyuncağı var və
olmalıdır.Valideynlər çalışmalıdırlar ki, qırmızı, göy, yaşıl, sarı və mavi rəngli
oyuncaqlar alsınlar, çünki körpə bu 4 rəngi tanıyır. Bunu unutmayaq ki, oyun
uşaqların ciddi məşğuliyyətidir. Valideyn uşağının öz oyuncaqları ilə necə rəftar
edəcəyinə fikir verməlidir, yəni
qıraqdan onu müşahidə etməlidir. Belə ki, uşaq oyuncağı sındırarsa, bu halda
usağı başa düşmək olar. Çünki uşaqlar hər şeyi öyrənmək istəyir və buna görə də
oyuncaqlarını sındırır, sökürlər. Bu hallar normal qarşılanmalıdır.Qiymət və
keyfiyyətə gəldikdə isə əsas məsələ oyuncağın təhlükəsiz və sağlamlığa zərər
verməməsidir. Valideynlərin çoxu ya uşağın istəyinə görə, ya da qiymətini nəzərə
alıb oyuncaq seçimi edirlər. Məsləhətdir ki,uşağın yaşı nəzərə alınsın,
oyuncağın hazırlanmasında kimyəvi
boyalardan istifadə olunmamış olsun və tez çirkləndiyi üçün tüklü oyuncaqlar
alınmasın”.
Elnarə Salamova
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.