ELVİN BABAYEV
Son dövrlər tarix dərsliklərindəki
nöqsanlar (müəlliflər isə tam əksini düşünür) istər mediada, istərsə də sosial
şəbəkələrdə geniş müzakirələrə səbəb olub. Ötən ildən bu yana başlanan "dərslik
müharibəsi” hələ də bitmir. Ölkənin tarix müəllimləri iki cəbhəyə bölünüb: bir
növ tarixçilər arasında "vətəndaş müharibəsi” gedir. Bu yerdə gülüş smaylı da
qoymaq olardı.
Ümid bircə Dövlət İmtahan Mərkəzinə
(DİM) qalmışdı ki, "Tarix” toplusunun yeni nəşrində gedən "müharibə”də bəlkə
bir "atəşkəs” əldə edilə. Amma DİM nə etdi?
Qurum yeni "Tarix"
test toplusu nəşr etdirdi, nəhayət ki... Gözləntilərimizin əksinə olaraq, bu vəsaitdə
heç bir yenilikləri görmədik. Sadəcə kurrikulum sinifləri üçün keçirilmiş sınaq
testi "lapet” kimi əlavə edildi və bəh-bəhlə satışa çıxarıldı. Elə ilk test
tapşırıqları bölməsinə nəzər yetirəndə gördük ki, bu topluda heç bir dəyişiklik
yoxdur, "copy-paste”-dır, vəssalam.
Kiçicik bir fakt: orta məktəb
dərsliklərindən çıxarılan 1-ci, 2-ci və 3-cü Pun müharibələrinə aid hadisələr
test tapşırıqları kimi yeni topluda bir daha verilib. Xatırladım ki, sadalanan
hadisələr kurrikuluma qədərki şagirdlərin "Qədim Dünya Tarixi" dərsliyində
verilmişdi. Bundan əvvəlki "Tarix" toplusu kurrikuluma qədərki dərsliklərin
proqramına uyğun idi. Bəs indiki toplu?
Nöqtə və vergülünü belə dəyişmədən
köhnə vəsaitin yeni topluda verilməsinə nə ad verək? Əksər tarix müəllimləri
köhnə topludakı test tapşırıqlarının yeni dərsliklər ilə uzlaşan suallarının
saxlanılmasına bir etiraz etmirlər. Lakin dərsliklərdə qeyd olunmayan hadisələri
özündə əks etdirən test tapşırıqlarının saxlanılmasını necə izah edək?
İfadəmə görə üzr istəyirəm
bu, artıq böyük bir auditoriyanı "barmağına dolamaq"dan başqa bir şey
deyil. İndi DİM əsas gətirəcək ki, yeni qəbul sisteminə uyğun test tapşırıqları
hələ tam işlənilməyib, hazırlanmayıb. Bunu zatən bizlər də bilirik və anlayışla
qəbul edirik. Amma dediyim ki, orta məktəb dərsliklərindən çıxarılan faktlara
dayanan tapşırıqları o yeni topludan çıxarmaq bu qədərmi çətindir? Sadəcə
word.doc-da həmin test mətnini seçib "delete" düyməsini basmaq
lazımdır. Yəni bu qədər sadə.
Halbuki toplunun ərsəyə gəlməsi
üçün, yəni köhnə vəsaitdəki vaxtı keçmiş testləri silmək və sistemləşdirmək
üçün boğaza qədər zaman var idi. Bəs DİM nə etdi? Qurban dayı demişkən, "işin
razqar vaxtında Paşa vurub maşını sındırdı”. Axı ali təhsil məktəblərinə növbəti
qəbul üçün hazırlıqların "razqar” vaxtıdır. Abituriyentlər, valideynlər,
şagirdlər səbirsizliklə nəsə bir yenilik gözləyirdi. Yenilik isə sadəcə üz
qabığının dəyişməsi oldu.
O boyda DİM-də 5-6 tarix müəllimi
tapılmadı ki, bu işləri görsün?! Amma müəlliflər heyətinə baxanda və ordakı
titulları görəndə adamın gözü qaralır. Və o müəlliflər bildirəcək, əşşi,
çıxarılıb lap yaxşı, demək bu ilin abituriyentlərinin qəbuluna düşməyəcək də...
yəni adamı borclu çıxaracaqlar. Sən də qalacaqsan gözlərini döyə-döyə.
Bəs yeni dərsliklərə
uzlaşmayan tapşırıqlara nə deyəcəksiniz? Əvvəlki dərsliklərdə yaranması Erkən
tunc dövrünə aid olan kurqan qəbirləri yeni dərsliklərdə 2 min il sonraya aid
edilib, yəni artıq əsaslı dəyişiklik var. Lakin yeni topluda köhnə dərsliklərə əsaslanan
kurqan qəbirlərinə aid açıq test tapşırığını olduğu kimi saxlayıblar, hətta
cavab yenə də Erkən tunc dövrünə aid olunub. Mən ölüm, müəlliflər, vəziyyət necə
idi onda?
Nəysə, işinizdə olun. Əsas
odur ki, pul gəlsin.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.