"Niyə unudursunuz ki, sizi də bir qadın dünyaya gətirib?
Bu gün əksər ailələrin ən böyük problemi sonsuzluqdur. Məhz bu problemə görə dağılan ailələr də az deyil. Çox vaxt isə buna görə günahkar nədənsə qadın olur. Dünyaya uşaq gətirə bilmədiyi üçün ailəsi tərəfindən təzyiqlərə məruz qalan qadınlar, yoldaşını bədbəxt etdiyini düşünərək çarəni boşanmaqda görür. Halbuki vəziyyət tamam başqa olur. Sonsuzluğa səbəb qadın yox, əksər hallarda kişilər olur. Əvvəllər uşaq sahibi ola bilməyən ailələrdə günahı qadında görürdülərsə, zaman keçdikcə kişi sonsuzluğu da qəbul edilməyə başlandı. Bu gün sonsuzluq problemi, demək olar ki, kişilərlə qadınlar arasında bərabər bölünüb. İnkişaf edən tibb sayəsində isə əksər hallarda sonsuzluq problem sayılmır. Bəzi müsəlman ölkələrində, eləcə də Azərbaycanda qəribə bir deyim var ki, qız ovladı olan valideynlərə də sonsuz kimi baxırlar.
Əslində qız övladı dünyaya gətirən qadına və ya uşağın atasına sonsuz demək nə dərəcədə düzgündür? Tibb elmi bu barədə nə deyir? Həkim uroloq Məmməd Atakişiyev Xeberle.com-a  bildirdi ki, sonsuzluq çox faktorlu bir diaqnozdur. Hansı ki, bu problemin həllində müxtəlif ixtisaslı mütəxəssislər bir komanda şəklində iştirak etməlidir: "Ailə quran insanlarda 1 il ərzində hamiləliyin baş tutmamasına sonsuzluq deyilir. Hər il təxminən cütlüklərin 15%-i hamiləliyin baş tutmaması səbəbindən müalicəyə ehtiyac duyaraq, həkimlərə müraciət edirlər. Sonsuzluğun səbəbi hər iki tərəfdə ola bilər. Kişi sonsuzluğunun səbəblərinə gəlincə, bunlar qazanılmış və anadangəlmə urogenital anomaliyalar, urogenital traktın infeksiyaları, endokrin pozğunluqlar, genetik anomaliyalar, immunoloji faktorlari saymaq olar.”
M. Atakişiyev qeyd etdi ki, vaxtında edilən effektli müayinə və müalicələr ailələrin övlad sahibi olma istəyini reallaşdıra bilər. Həkim onu da vurğuladı ki, övlad dünyaya gətirən cütlüyə qız və ya oğlan olmasından asılı olmayaraq sonsuz demək olmaz. "Çünki onlar bioloji olaraq övlad dünyaya gətiriblər. Uşağın oğlan və ya qız olması Allahın işidir. Qızı olan insanlara sonsuz demək savadızlıq və cahilliyin əlamətidir.”

"Qadın təşəbbüsü və sosial problemlərin həllinə yardım” İctimai Birliyinin sədri Zemfira Mustafayeva  deyir ki, ailədə qız uşağının çoxluğu tanışlar yanında kişi üçün başıaşağılıq sayılıb. Çünki qız kiminsə çırağını yandıran, kiminsə nəslini artıran, yəni böyüdüb kiməsə verilən olub: "Lakin qızın namusunu qoruyub onu ər evinə köçürmək valideynlər üçün duz yükü qədər ağır olub. Hələ də köhnə stereotiplərlə yaşayan insanlar var. Bizə Sumqayıtda yaşayan müraciət edən belə qadınlardan  birinin  ilk qızı olanda əri evdən gedir. Bir müddətdən sonra ailəsinə dönür. İkinci övlada hamilə qalan qadının yenə qızı olacağını biləndə birdəfəlik baş götürüb gedir.  Bəhanələri o olur ki, sən oğlan doğa bilmirsən.Belə problemlərlə bağlı müraciət edənlər çoxdur.”   
 Z. Mustafayeva qeyd etdi ki,  belə halların baş verməsi  biliklərin zəif olmasından irəli gəlir və atalıq  məsuliyyətinin olmaması belə bəhanələrə  yola açır: "Bir dəfə mənə bir gənc deyəndə ki, elə arvadım qız doğur,  hirslənib dedim ki, sənin ¥ xromosomun zəiflik edirsə,  × xromosomu ona qalib gəlirsə yazıq qızın nə günahı?  Başa düşmədiyini bildirəndə dedim ki, orta məktəbdə biologiyanı ysxcşı oxuyardın. Deməyim odur ki, bu məsələnin ortaya çıxması kişilərin məlumatsızlığından irəli gəlir. Bioloji nöqteyi-nəzərdən biliklərin zəif olması, atalıq  məsuliyyətinin olmaması belə bəhanələr  yola açır. Qız uşaqlarının selektiv abort vasitəsi ilə tələf edilməsi bir ailənin deyil, bütöv bir cəmiyyətin bəlasına çevrilə bilər.  Statistik məlumatlara görə qadınların sayı 48 faiz təşkil edir.”
 

Psixoloq  Samirə İsmayılovanın sözlərinə görə toy günündə yaşanan sevinc hissləri bir müddət sonra  əzabla əvəz olunur. Bunun isə öz səbəbləri var:  "Və toydan bir müddət keçəndən sonra əlbəttə ki,  hər kəsi bir sual narahat edir Doğulacaq uşaq qız və ya oğlan olacaq?  Bir azərbaycanlı olaraq hər kəsdə  artıq bir stereotip yaranıb. Hər kəs ilk övladını oğlan istəyir. Lakin elə olur ki, ailələrdə  3 övlad ardıcıl qız uşağı olaraq dünyaya gəlir. Bütün problemlər, konfliktlər, pis hallar elə bundan sonra başlayır. Nədənsə bizim primitiv, şablon fikirlərimiz hələ də gündəmdədir.  "Oğul düşmən çəpəridir”  və ya ”Oğlu olan ata arxalı dayaqlıdır” sözlərini gündəlik həyatda çox eşidirk. Günah bizim özümüzdədir, cəhalətimizdədir, xasiyyətimizdədir, ənənəmizdədir. Babalarımızı "Aslanını erkəyi, dişisi olmaz” deyiblər.  İllərindən sınağından keçib bu məsəl.  Gəlin etiraf edək ki, oğulu da  dünyaya gətirən bir qadındır. Məlumat üçün qeyd edim ki, Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində, Suriyada, Misirdə, Çində, Əfqanısatan, İran, İraq, Yəmən kimi müsəlman ölkələrində abort qadağandır və cinayət sayılır.”
 S. İsmayılova vurğuladı ki, qadına qarşı zorakılıq kişilərin qız uşağı istəməməsi ilə başlayır. Bəzi dar düşüncəli  insanlar oğlan uşağının dünyaya gəlməməsini bir nəslin kəsilməsi kimi güman edirlər: "Niyə unudursunuz ki, sizi də bir qadın dünyaya gətirib?  Və həyat yoldaşını da bunda günahkar görürlər. Halbuki, dünyaya gələn övladın qızı və ya oğlan olması qadından deyil, məhz kişidən asılıdır. Ailədə övlad arasında qoyulan fərq uşaqların ruhunu zədələyir, pis hallara gətirib çıxarır. Bir çox cinayət hadisələrini izləyərkən şahidi olururq ki, ailədə övlada qoyulan fərq sonradan onların həyatda tutacaqları mövqeyə pis təsir göstərir. Valideynə qarşı aqressiv böyüyürlər. Bir sözlə, ailədə özlərinə övlad deyil, düşmən yetişdirirlər.  Bunun isə günahkarı bizik. Bir-biriniz sevin və qoruyun. Düşünün ki, sağlam övlad yaxşıdırmı, ya dünyaya şikəst, ruhi xəstə övlad gətirib ömürboyu əzab çəkmək?” 
Psixoloq sözlərinə onu da əlavə etdi ki,  qızı olan valideynlərə sonsuz demək nəinki olmaz, bunu düşünmək belə naqislikdir. Digər tərəfdən, sonsuzluqla mübarizə aparan gənclərə, yəni qızı və ya oğlu olmayanlara ətrafdakı insanlar xəstə kimi yanaşmamalı, uşaq mövzusunu açmamalı, sanki hər şey belə də olmalı imiş kimi davranmalıdırlar. Onların aqressiv münasibətlərini yola verməli, başa düşməlidirlər:"Bir ailəyə sonsuz olduğunu demək onların həyata lazımsız olduğunu demək kimi bir şeydir. Həkimlər məhz bu sözü deməkdən çəkinir və mümkün qədər müalicəsi mümkün bir problem kimi izah edirlər. Bu müddət ərzində ailə gərgin, əsəbi, uşaqlı ailələrə qarşı qısqanc olur, xəyal qırıqlığı, ümidsizlik ilə qarşılaşırlar. Məhz bu ərəfədə bir-birini günahlandırmaq deyil, dəstək olmaq lazımdır".


Bəs İslam dinində bu məsələyə yanaşma necədir?
İlahiyyatçı Bəhruz Camal Xeberle.coma bildirdi ki, bu cahil ərəblərdən qalma bir ənənə idi: "Peyğəmbərin qızı olduğuna görə, bu barədə "Kövsər” surəsi də var. Peyğəmbərə də sonsuz deyilirdi. Yəni bunun oğlan ovladı yoxdur. Allah təala peyğəmbərə həzrəti Zəhranı əta elədi. Bu günə qədər də həzrəti Zəhranın nəslindən qalan seyidlər yaşamaqdadır.”
B. Camal deyir ki, bəzi Şərq ölkələri ilə yanaşı, Azərbaycanda da bu ənənə artıq oturuşub. Amma bu məsələnin İslamla heç bir əlaqəsi yoxdur: "İslamın nəzərində övladın qız və ya oğlan olmasının fərqi yoxdur. Çünki hədislərdə var ki, qız rəhmətdir, oğul nemətdir. Nemətin sorğu-sualı var, amma rəhmətin sorğu-sualı yoxdur.” İslam dini yanaşma baxımından müəyyən mənada qız övladına böyük üstünlük verir. Allah-təala kimə qız övladı veribsə ona rəhm edib: "Sadəcə bizdə kimin qızı oldu, oğlu olmadı, gecə-gündüz dua edirlər ki, oğlu olsun. Bu təfəkkürə sahib olanlar yanlış fikirləşirlər. Bunun islamla heç bir bağlılığı yoxdur. İstər oğlan olsun, istərsə də qız, təki saleh övlad olsun. Kiminsə qız övladı olsun və sən gəlib ona sonsuz deyəsən, bu, gülünc yanaşmadır. Sonsuz odur ki, ümumiyyətlə, övladı olmasın. Qız övladı varsa, nəsil onun tərəfindən davam etdirilir. Bu, ən azından qız valideynlərinə təhqir hesab olunur. Əxlaqdan uzaq ifadələrdir. Kimisə qız övladı olduğuna görə məzəmmət etmək İslam dinində bəyənilmir.”

R.ZEYNALLI/Xeberle.com