“İyulun 27-si Ramazan ayının sonuncu günüdür. Sabah oruc
tutulacaq. Ayın təzələnməsi sabahdır, yəni iyulun 27-də. İyulun 28-də isə
bayram olmalıdır. Bayram namazı da həmin gün qılınmalıdır”.
Bunu virtualaz.org saytına açıqlamasında Şamaxı Astrofizika
Rəsədxanasının aparıcı elmi işçisi, fizika-riyaziyyat elmləri namizədi Nazim
Hüseynov deyib.
N.Hüseynov ayın təzələnməsini və bayram gününün müəyyən
edilməsinin çox asan olduğunu söylədi: “Ayın təzələnməsini geniş şəkildə
araşdırmaq, hesablamaq lazım deyil. Kompüterləşdirilmiş sistemdir, proqram
qurulub, ayın təzələnməsi bir düyməni basmaqla hesablanır”.
Rəsədxananın hesablamalarına görə, bayramın iyulun 28-nə
düşdüyünü deyən N.Hüseynov Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin (QMİ) belə bir qərar
verməsini səbəbini bilmədiyini söylədi: “Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin bayram
namazını 29-na salmasının səbəbini bilmirəm. Bunu Qafqaz Müsəlmanları İdarəsindən
soruşmaq lazımdır”.
Alimin sözlərinə görə, Şamaxı rəsədxanasının verdiyi rəylə
bayram günü müəyyən edilir. Lakin QMİ buna əsaslanmayıb.
“Bildiyim qədəri ilə bayram namazı ilə bağlı qərar fitva əsasında
verildiyindən bizim rəy nəzərə alınmayıb. Bu şəkildə hesablanarsa, orucluq ayı
31 gün olur. Belə olması isə mümkün deyil. Ramazan ayı adətən 29, ya da 30 gün
olmalıdır. Ramazan bayramı isə ayın təzələnməsinə görə hesablanır və bu gün də
28-nə düşür. Ancaq niyə belə edirlər, bu, ayrı mövzudur” - deyə N.Hüseynov qeyd
etdi.
N.Hüseynov bir neçə il əvvəl QMİ-dəki görüşləri haqda da məlumat
verdi: “Bir neçə ilə əvvəl bizi idarəyə dəvət etmişdilər. Fikirlərimiz öyrənildi.
Bayramın başlanması və qurtarması ilə bağlı fikir bildirdik. Bizim də rəy
bildirdiyimiz şəkildə bayram günü elan olundu. Amma sonradan bu qərar dəyişdirildi.
Elə oldu ki, həmin il 31 gün oldu. Bayram günü bizdə İranla üst-üstə düşür.
Bunun səbəbini isə deyə bilmərəm”.
Xatırladaq ki, QMİ ayın təzələnməsini və bayram namazının
vaxtını Şamaxı rəsədxanası və Elmlər Akademiyasının rəyinə əsasən elan edir.
Bu, QMİ üzvləri tərəfindən mətbuat vasitəsi ilə bir neçə dəfə bəyan edilib.
QMİ sədrinin müavini Hacı Fuad Nurullayev mətbuata
açıqlamasında bunları demişdi: “Bizim cədvəlimiz tərtib olunub və iyulun 29-da
bayram namazı qılınacaq. Şamaxı rəsədxanasının, Elmlər Akademiyasının birgə tərtib
etdiyi cədvələ əsasən işimizi görürük”.
Qeyd edək ki, Azərbaycanda Ramazan bayramının vaxtı ilə
bağlı artıq neçənci dəfədir ki, hər il mübahisə yaranır. Mübahisənin tərəfləri
isə bayramı Şeyxin idarəsinin təyin etdiyi vaxtda qeyd etmək istəməyən
dindarlar, Şamaxı rəsədxanası (adı elmi müəssisə olan rəsədxana son illər ancaq
bu cür dini mübahisələrdə tərəf kimi yer alır) və Qafqaz Müsəlmanları İdarəsidir.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.