Rusiya yenə öz savaşçı ampluasından əl çəkmir. Bu boyda hay-küydən sonra, Ukrayna ilə müharibə apara-apara siyasi-iqtisadi basqıların məngənəsində çabalayıb müqavimət göstərən işğalçı dövlət yenə hərbi potensialıyla öyünməkdən yorulmur. Rusiya imperiyası sözünü çevirənlərə, onun yanında durmaq istəməyənlərə əzələ göstərir, onları raketlərin, tankların vahiməli gurultusuyla diksindirib küncə sıxmaq, müqavimətini qırmaq istəyir. Kremlin ruporu Jirinovskinin diliylə ideyalarını dünyaya eşitdirən Putin Rusiyasının könlündən indi də “Nazarbayevə qədər heç vaxt dövlət olmamış” müstəqil Qazaxıstan keçir. Rusiya Qafqaza hücum etmək istəyindən də hələ əl çəkməyib. Rusiya dünyanın belə vaxtında bütün problemlərini müharibə yolu ilə həll edəcəyinə ümid edir. Dünyəvi qanunları, bütün əxlaqi, mənəvi prinsipləri tapdayan şərin cəzası da böyük olur. Tarixin dərsləri, ilahi nizamın möcüzəli məntiqi də bunu təsdiq edir. Yolunu azan, insanlığa qənim kəsilən azğın hökmdarın canını alan da elə onun başlatdığı savaş olur. Və şər dövlət öz varlığına beləcə son qoyur. Putinin Rusiyanı gec-tez bitirəcəyinə şübhə yoxdur. Hadisələr ancaq belə nəticəylə sonuclana bilər.   

Şərə qarşı bütün gücləri birləşdirib vuruşmaq, vətən uğrunda bir addım geri çəkilmədən savaşmaq, ancaq savaşmaq. Heç bir qüvvədən asılı olmayan müstəqil bir gələcəyi dirçəldənə qədər vuruşmaq. 

Hər dəfə araya qarışıqlıq düşəndə, adına “atəşkəs” dediyimiz bir müqavilənin caynağında indiyədək inləyən ərazilərdən top-tüfəng səsi eşidiləndə, millətin Azərbaycan boyda qapısından keçib üçrəngli bayrağa bükülmüş şəhid əsgərlərimiz son mənzilə yol alanda, sonra da cavab atəşi ilə susdurulan düşmənlə diplomatik qovğalar qızışanda yenə ətrafa boylanıb bu boyda dünyada necə də yalqız, təklənmiş olduğumuzu görürük. Təklənmək deyəndə mən həm də Cənubi Qafqazdakı vəziyyəti nəzərdə tuturam, bizlərə edilən hərbi-siyasi basqını, bu bölgənin əsas dövlətləri olan Azərbaycana, Gürcüstana qonşuluq edə bilməyən, “rus dişi” qıcayan nankor Ermənistanı xatırlatmaq istəyirəm. Yüz illər boyu rus imperiyasına Qafqazda bələdçilik edən ermənilər, bu torpaqlara qaçqın kimi pənah gətirib sonralar saxta tarix qurmaqla özlərini qədim xalq kimi qələmə vermək istəyən xəstə təxəyyüllü toplum sözün əsl mənasında Qafqaz adlı bir orqanizmi yeməyə hazır olan xərçəngə çevrilib.

Fələyin çarxı qəfildən, xəbər çatmadan belə hər şeyi alt-üst etməkdən də çəkinməz. Ermənilər uzun illər boyu  məskunlaşdıqları Qafqazı da, qədim türk torpaqlarının sinəsində qurduqları Ermənistan adlı respublikanı da bir gün necə itirəcəklərindən xəbərsizdilər. XXI əsrin “mənəm-mənəm” deyən qocaman savaşçılarının, Rusiyanın, ABŞ-ın, Çinin, İngiltərənin, Fransanın, Türkiyənin yaşadığı dünyada biz də varıq, Azərbaycan adlı ölkə, hamıya bəs edəcək torpağın üstündə gəzən azərbaycanlıların vətəni. Biz Avrasiya körpüsüyük, bizim dövlət müsəlman Şərqində ilk demokratik cümhuriyyətin varisidir. Və nəhayət, Azərbaycan neft ölkəsidir. Böyük maraqların qovuşduğu yerdə, strateji baxımdan çox vacib bir məkanda bərqərar olan müstəqil respublika.

Deyirlər, ara qarışanda məzhəb itər, ancaq belə vəziyyətdə də siyasi-hərbi manevrlər edən, iqtisadi potensialından lazımınca yararlanıb qazananlar olur. “Alıb-satan” dünyanın içində ümid işığı axtarıb tapan, öldürmək üçün yox, ancaq yaşamaq xətrinə qurbanlar verən, qlobal depressiyaya düşməmək, vətəni və ailəni yaşatmaq uğrunda mübarizədən çəkinməyən dövlətlər, xalqlar özünə sayğı qazandırır, hətta nəhəngləri belə onun azadlığına, müstəqilliyinə hörmətlə yanaşmağa məcbur edir.

Azərbaycan heç vaxt urvatsız olmayacaq. Azərbaycanı kimsəsiz qocaya bənzədənlərə çatıb onları ötməkdən ötrü isə bu ölkənin sığınacağı bir neçə əsas amil var. Biz işğalçı tərəf deyilik, Azərbaycanın qədim tarixi var və onun hansısa bir yalan quraşdırmaqla mövqe qazanmaq istəyi də yoxdur. Azərbaycan Qafqazda bir çox üstünlüyə malikdir. Dini, irqi bölücülükdən uzaq, tolerantlığın qədim tarixinə malik olan, indiyədək ənənələri yaşadıb davam etdirən Azərbaycan bu baxımdan hər zaman təqdir edilən bir məmləkət kimi tanınıb və Avropa dəyərləri ilə ayaqlaşma tərzindən də imtina etməyib. Mənə görə, ən əsas amil isə tarixi min ildən çox öncəyə gedib çıxan klassik bir Azərbaycan müsəlmanlığı təsəvvürünün yaradılması, islam düşüncə tərzinin formalaşması faktorudur. Bu həm də dünyəvi baxış, məzhəblərə, dinlərə sayğı və radikal təfəkkürə müxalif islamın əsl mahiyyətinə yanaşmadır.

Azərbaycanın güclü olması, öz düşmənlərini diz çökdürüb torpaqlarına sahib çıxması üçün bizim kifayət qədər şansımız və ən əsası isə haqqımız var.

Torpağımızı işğaldan azad etmək, müstəqilliyimizi, cümhuriyyət  ənənələrini davam etdirmək uğrunda atıldığımız savaşda daha böyük iddialarla görünmək lazımdır. Müasir Azərbaycan müqayisə üçün bəzi mübahisəli, tarixi parametrləri yenidən işləyib hazırlamalı, bütöv Azərbaycanın xəritəsini yenidən cızıb başına gələn haqsızlığı dünyaya dönə-dönə göstərmək üçün özgələrin sahib çıxdığı tarixi ərazilərin statusunu bərpa etmək məsələsini daima gündəmdə  saxlamalıdır. Bu təbliğata artıq dövlət səviyyəsində revanş da verilib. Azərbaycanın siyasi rəhbərliyinin müxtəlif dövrlərdə verdiyi açıqlamalarda, ölkə prezidentinin bəzi çıxışlarında İrəvan torpağının qədim Azərbaycan əraziləri olduğu dəfələrlə vurğulanıb. Dövlət səviyyəsində belə yanaşma sərgilənməsi de-fakto həm də Güney Azərbaycana siyasi-mənəvi dəstək, güneyli soydaşlarımıza verilən həmyərlik mesajı kimi qiymətləndirilməlidir. Ən çətin situasiyada belə istəməkdən, özü də haqqın çatdığı qədər çox istəməkdən çəkinməyə gərək yox.   Azərbaycan 20 ildən çoxdur müharibə şəraitində yaşayır, ancaq bu hələ vəziyyətin tamamilə ümidsiz olması da deyil. Dünyada, xüsusən Qafqazda, Ukraynada baş verən son proseslər axarında Azərbaycan dövlətinin kifayət qədər yeni manevr imkanı qazanması, situasiyanı lazımınca qiymətləndirib müəyyən addımlar atmaq şansı get-gedə daha da çoxalır. Bölgədə gərginlik səngiməsə də, mütləq mənada məğlubiyyətdən söz açmaq da yersizdir. Qafqazın ən böyük və güclü dövləti olan Azərbaycan ümumi vəziyyəti nəzarətdə saxlamaqla, siyasi-hərbi, eləcə də  iqtisadi resursları işə salmaqdan heç vaxt çəkinmədiyindən  beynəlxalq səviyyədə aparılan müxtəlif danışıqlar və görüşlər nəticəsiz qalmır. Azərbaycan Respublikasının bəlli mövqeyi baş verənlərin, bu ölkənin gələcəyinin Ermənistanın, Rusiyanın  arzuladığı kimi qurulmayacağına əminlik yaradır. Bununla yanaşı, yetərincə güclü ordu yaratmaq istəyində inadlı görünən Azərbaycanın yaxın onillikdə güclü hərbi müttəfiqlər qazanacağının qaçılmaz olduğu da üzə çıxır. Bu məsələ tək Azərbaycan üçün deyil, həm də Qafqaz respublikası Gürcüstan üçün və bölgədə ciddi nüfuza malik qonşu Türkiyə üçün də təhlükəsizlik baxımından vacib məqamdır.

Bütün hərbi bloklar xalqın gücü ilə müqayisədə heçdir. Milli iradə, birlik yenilməzlərin ordusunu belə çökdürməyə qadirdir. Əgər indiyəcən ümidimiz külə sovrulmayıbsa, deməli, biz hələ varıq. Dünyanın bu od-alov püskürən çağında, Suriyanın, İraqın, Fələstinin, Ukraynanın qan gölündə boğulduğu bir dövrdə bizim dərdlərimiz köhnəlməyib, yaralarımız hələ də qan verir. Həm də belə yaxşıdır, ağrıyan adam ümidli olar axı. Bizlər yaddaş platformasında öz qatarımızı gözləyənlərin toplumuyuq. Ruhun yaddaşı, canın yaddaşı. Azərbaycan adlı tariximizin qan yaddaşı.      

Onlar uduzacaq, böyük şeytan da, əlaltıları da.

2014-cü ilin 10 avqust Soçi görüşü də baş tutdu. Görüşün gedişatı və nəticələri də məlumdur – köklü heç nə dəyişmədi, Azərbaycanın müqaviməti fonunda Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Qarabağla bağlı səsləndirdiyi “köhnəlmiş problem” ifadəsi isə bir daha Moskvanın öz müttəfiqi Ermənistanın arxasından çəkilməyəcəyindən xəbər verdi. Görüş də bitdi, vaxt da ötdü və Soçidən dönən Azərbaycan siyasəti daha təsirli bir gediş edərək 19 avqustda Naxçıvanda keçirilən Azərbaycan, Gürcüstan, Türkiyə müdafiə nazirlərinin üçtərəfli görüşünün keçirilməsinə, nəhayət ki, nail oldu. Torpaqlarını itirən, 20 ildən çox müharibə vəziyyətində yaşayan Azərbaycanın hələ də uduzmadığı göz önündədir. Bizim ümidimiz gələcəkdən ötrü edəcəklərimizin başlanğıcıdır. Azərbaycan bütün vasitələrdən istifadə edir və bütün bunlar, sözsüz ki, təsirsiz ötüşmür.

İndi Rusiyanın müttəfiqi kimi görünən Ermənistan əslində köləliklə barışan bir dövlətdir. Ermənistan gələcəkdə də Qafqaz birliyindən, bu yaxınlıqdan uzaq olduğunun əziyyətini çəkəcək. Yəni Ermənistan əslində qafqazlı statusunu itirmiş dövlət kimi daima mənəvi, psixoloji basqı altında yaşayacaq.  

İdeyalar ağrılardan və arzulardan törəyir. Qafqaz ordusu ideyası, yaxud yüz illərin savaşına son qoymaq istəyi, birlikdə Rusiyanı yerində oturtmaq üçün aparılacaq mübarizələr. İndiki reallığın içində Qafqazda belə birliyin nə vaxtsa yaradılacağı fantastik səslənir, fəqət bu arzu nağıl deyil, gələcəyin real tarixinin möhtəşəm girişidir.

Naxçıvanda üç ölkənin müdafiə nazirləri görüşdü. Birgə təlimlər, seminar və konfranslar, hərbi təhsil, hərbi texniki sahələrdə aparılacaq əməkdaşlıqla bağlı ümidli gözləntilərin başlanğıcı. Belə görüşlər gələcəkdə də davam edəcək, hər dəfə bir ölkədə, 6 aydan bir keçiriləcək. Rusiyanın birbaşa və dolayısı müdaxiləsindən həmişə əziyyət çəkən Azərbaycan, Gürcüstan və... mərkəzə çəkilən Türkiyənin dəstəyi. Cənubi Qafqazın iki böyük təmsilçisinin Türkiyə naziriylə Naxçıvanda apardığı danışıqlar önəmli bir hadisə kimi yadda qaldı. Ortalığa çıxan Qafqaz ordusu ideyası isə daha çox maraqlı göründü. Belə birliyin yaxın illərdə yaranması reallığa çevrilərsə, Qafqaz ordusu ideyası gələcəkdə bölgədə stabilliyin bərpasına, daxili münaqişələr və separatçılıqla mübarizədə mərkəzləşdirilmiş hərbi güc kimi xeyli töhfə verə bilər. Qafqaz ordusu bir çox maraqlı qüvvənin diqqətini çəkməklə müxtəlif hərbi blokların dəstəyini almağı bacaracaq qədər güclü quruma çevrilə bilər. Bu hərbi blokun fəaliyyəti NATO-nun Qafqazda maraqlarına cavab verdiyindən onun tezliklə dirçələcəyi, ola bilsin, hətta NATO ilə rəsmi müqavilələrə qol qoyacağı inandırıcı görükür. Qafqaz ordusu üçün şans indidir. Qafqaz hərbi birliyi yaranarsa, bu təşkilatın Ukrayna, Moldova, Qazaxıstan və bəzi başqa türk dövlətləri ilə əməkdaşlığı mümkün görsənir.

Keçmiş və yaxın tarixdən üzü bəri Qafqazın hərb salnamələrində çoxlu belə nümunə var. Osmanlı dövlətinin 1918-ci ildə, mart-avqust aylarında yaratdığı Şərq Orduları Qrupuna daxil olan hərbi birliyin nəzdində Qafqaz İslam Ordusu yaradıldı, özü də Ənvər Paşanın əmri ilə. 14 min osmanlı əsgərinin və azərbaycanlıların, dağıstanlıların daxil olduğu bu orduda ümumən 20 min əsgər vardı. Bu ordunun savaşçıları həm də Birinci Cahan savaşının iştirakçısı idi, onların arasında şəhid olan və qəhrəmanlığına görə mükafatlandırılan xeyli Azərbaycan türkü vardı.

İkinci Cahan savaşı dövründə də sovetlərə qarşı vuruşan Qafqaz Legionu - Azərbaycan, Gürcüstan, tatar və çeçenlərdən ibarət dəstələrin birləşdiyi qoşun olub.

İndiki şərait, Ukraynada baş verənlər, Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi, bölünmüş Gürcüstan, pərən-pərən salınan, müstəqil Çeçenistan uğrunda canından keçən, rus soyqırımına məruz qalan Dudayev tərəfdarlarının başına gətirilənlər Rusiyaya qarşı Qafqaz birliyinin müqavimət hərəkatının yaradılmasını aktuallaşdırır. Rusiyanın yüz illərlə davam edən Qafqaz siyasətində heç bir dəyişiklik olmayacaq və bu imperiyanın Qafqazda vassalı olan Ermənistan dövlətinin siyasi, hərbi potensialı iflasa uğramayanacan Qarabağ, Abxaziya və Osetiya münaqişələri həllini tapmayacaq. Rusiya güclü iqtisadi təzyiqlərlə yanaşı həm də Qafqazda yeni bir inqilabi dalğaya, xalqların güclü birliyinin müqavimətinə, modern formatda səngərə çıxan yenilməz bir orduya tuş gəlməyə məhkumdur. Qafqaz ordusu gec-tez meydana atılmalıdır. Bu, tarixi ehtiyacdır.

Qafqaz İslam Ordusu... Hər bir ideya, nəzəriyyə özündən əvvəl tarixi təcrübələrdən örnək alır. Qafqaz ordusu tezliklə yaradılıb, güclənsə...

Bu birliyin adı belə çox söz deyə bilər...

(azadinform.az)