Televizor dünyaya gəldikləri gündən etibarən uşaqların diqqətini cəlb edən bir əşyadır. Bir neçə aylıq uşaqlar belə bu rəngli, hərəkətli və səsli görüntü ilə maraqlanmağa başlayırlar.
Bəs televiziya proqramlarının uşaqların psixologiyasına hansı müsbət və mənfi təsirləri ola bilər? Uşaqlar gün ərzində nə qədər müddətdə televizor qarşısında otura bilərlər? Televiziya qarşısında həddindən artıq oturan usağı olan valideynlər nə etməlidirlər? Xeberle.com olaraq bu suallarla "Psixologiya və Konsultasiya Mərkəzi”nin rəhbəri, psixoloq Elnur Rüstəmova müraciət etdik. E.Rüstəmov bildirdi ki, uşaq əgər vaxtından əvvəl, nəzarətsiz formada televizora baxarsa, bu əlbəttə ki, uşağın psixikasına mənfi təsirlər göstərə bilər:
"Ona görə də bu cür proseslər mütləq şəkildə valideynin nəzarəti altında baş verməlidir. Valideyn uşağın hansı verilişə baxdığına diqqət etməlidir. Reallıqdan çıxış etsək, deyə bilərik ki, hazırda uşaqlar televizordan çox mobil telefonlardan, planşetlərdən asılıdırlar. Bu əşyaların da əksəriyyəti internetə qoşulu olur və valideynlərin özləri proqramlardan seçimlər edərək telefon və ya planşetləri uşaqlara verirlər. Belə olduğu halda, uşaqların özləri həmin proqramlarda keçidlər edərək lazım olmayan cizgi filmlərinə, oyunlara baxırlar. Bu da uşaqlarda fobiya, səbəbsiz aqressiya, depressiv halların yaranması ilə nəticələnir”.
3 yaşına qədər uşaqların televizora baxması ümumiyyətlə tövsiyə olunmur
"Bu gün televiziya kanallarında da seçimlər çoxdur. 3 yaşına qədər uşaqların televizora baxması ümumiyyətlə tövsiyə olunmur. 3 yaşından sonra uşaqlar 30, 40, maksimum 1 saat televizor qarşısında otura bilərlər. Bu, əsasən uşağın yaşından, intellektual səviyyəsindən asıldır. Valideyn əgər usağı ilə çox vaxt keçirsə, ehtiyac da olmaz ki, uşaq istər mobil telefonla, istər televizorla maraqlansın. Onlar nəzərə almalıdırlar ki, uşağın televiziya qarşısında çox vaxt keçirməsi daha sonra onda psixoloji problemlərə yol aça bilər. Bəzən valideynlər deyirlər ki: "uşağıma mobil telefonu verməsəm, cizgi filmini açmasam, o yemək yemir”- belə bir şey yoxdur. Valideyn sadəcə əziyyət çəkmək istəmir, rahatlıq axtarır. O görür ki, telefonu verdikdə, televizoru qoşduqda, cizgi filmi açdıqda uşaq onlara saatlarla kilidlənib qalır, o isə həmin vaxtdan istifadə edib başqa işlərini görürsə, bu nə uşaq böyütməkdir, nə də ki, uşaq tərbiyə etmək. Valideyn də əsaslar irəli sürə, bəhanələr gətirə bilər, amma hər halda biz də mütəxəssis kimi öz fikirlərimizi deməliyik. Bütün hallarda yaxşı olardı ki, valideyn uşaqla zaman keçirsin. Uşaqla yarım saat belə olsa, keyfiyyətli, real, emosiyalarla dolu zaman keçirmək lazımdır. Bu, uşağa daha yaxşı təsir edər”.
Elnarə Salamova
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
