"Səfir təyin olunan şəxs ən azı ağıllı, psixoloji
durumu yerində olmalıdır, işləmək bacarğı hansısa sahədə özünü göstərmiş
şəxs olmalıdır. Hansısa xarici dil bilməsi mütləq tələb deyil. Çünki
dünyada çoxsaylı dillər var və səfirin təyin olunduğu ölkənin yerli
dilini bilməsi mütləq deyil".
Xeberle.com xəbər verir ki, bunu "Yeni
Müsavat"a açıqlamasında sabiq xarici işlər naziri Tofiq Zülfüqarov
deyib. O bildirib ki, dünyada beynəlxalq səviyyədə işlədilən bir neçə
xarici dil var ki, səfirin həmin dilləri bilməsi müsbətdir. Amma bu da
mütləq tələb deyil.
"Səfir öz ölkəsinin tarixi, mədəniyyəti, müasir
vəziyyəti - bir sözlə, ölkəsi haqda çox ətraflı biliyə, informasiyalara
malik şəxs olmalıdır. Çünki səfirin işi dövlətini təmsil etmək,
tanıtmaq, dövlətinin mövqeyini təbliğ etməkdir. Səfir işlədiyi ölkədə
gedib çayxana söhbətlərini apara bilməz. Səfir, eyni zamanda,
təşkilatçılıq bacarğına malik kadr olmalıdır. Çünki müxtəlif tədbirlər,
ölkəsinin milli bayramlarından tutmuş, siyasi tədbirlərə, konfranslara,
tanıtım tədbirlərinə qədər bir çox işləri təşkil etməli olur".
T.Zülfüqarov
bildirib ki, Cenevrə konvensiyasında səfirin hansı imtiyazlara,
hüquqlara malik olduğu, ölkə qanunvericiliyində, "Diplomatik xidmət
haqqında" qanunda isə hansı hüquqlara malik olduğu və hansı işlərin
səfir üçün yasaq olduğu barədə aydın yazılıb: "İstər səfir, istər
diplomatik heyətə aid imtiyazlar, hansı qaydalara əməl etmələri barədə
qanunlarda müddəalar əksini tapır. Necə ki, qanuna görə, deputatlar və
rəsmi dövlət məmurları üçün işlədiyi müddətdə bizneslə məşğul olmaq
qadağandır, eyni ilə də səfir və ya diplomatik heyət üçün qadağandır".
Tofiq
Zülüfqarov İspaniyaya Azərbaycandan diplomatik yük olaraq 2 ton çaxırın
aparılması barədə yayılanlar barədə də danışıb: "Əvvəla, mən başa
düşmürəm 2 ton çaxırı diplomatk yük adı altında aparmaq nəyə lazım idi?
Mən səfir işləyəndə biz də tədbirləri hazırlayarkən bəzi məhsulları
Azərbaycandan gətirirdik. Məsələn, ət, balıq gətirirdik ki, ölkəmizin
məhsulları kimi təqdim olunsun. O məhsulları Azərbaycanın Xarici İşlər
Nazirliyi rəsmi diplomatik yük olaraq göndərirdi. Diplomatik yüklə
hansısa biznesmenin ixrac etdiyi yük fərqlidir. Məsələn, mən
xatırlayıram, Latviyada yaşayan bir azərbaycanlı biznesmen Azərbaycandan
butulkalarda çaxır ixrac edirdi və Latviyada satırdı. Çaxırlar
diplomatik yük olaraq gətirilmirdi. O adam qanuni yolla bu məhsulun
ixracını-biznesini həyata keçirirdi. Biz ona kömək etdik ki, Azərbaycan
məhsulunun tanınması və populyarlıq qazanması üçün çaxırlar diplomatik
dükanda da satılsın.
Latviyada erməni konyakı və digər
məhsulları diplomatik dükanlarda geniş təmsil olunurdu. Biz də səfirlik
olaraq, qeyd etdiyim həmin azərbaycanlı biznesmenə gətirdiyi Azərbaycan
çaxırını diplomatik dükanlarda satması üçün kömək etdik. Həmin məhsullar
diplomatik dükanda yaxşı satılırdı və tanınırdı. Xüsusi qeyd edim ki,
çaxır biznesi səfirin və ya səfirlikdə işləyən başqalarının biznesi,
yox, bir azərbaycanlı iş adamının biznesi idi. Biz sadəcə olaraq,
Azərbaycan məhsulunun təbliğinə köməklik edirdik.
Səfirlərin bir
işi də ölkəsinin məhsullarını təbliğ etmək, bu işə dəstək verməkdir. Bu
günlərdə ki, İspaniyaya iki ton çaxırın diplomatik yük olaraq
aparılmasıbarədə məlumatların yayılması, açığı, məndə təəccüb yaratdı.
İspaniyaya aparılan 2 ton çaxırın, həqiqətən də, diplomatik yük kimi
aparılması, məhsulun təbliğat üçün aparılıb-aparılmadığlı barədə dəqiq
bir fikir söyləməkdə çətinlik çəkirəm. Bu hadisə çox qəribə hadisədir.
Diplomatik yükün daşınması tamamilə ayrı bir xidmətdir. Bu xidmət
fergyegerlər vasitəsilə aparılır. Yükün siyahısı göstərilir, yük xüsusi
möhürlə bağlanır və səfir orada olan mallara nəzarət edir və imza atır.
Ona görə də mən inanmıram ki, 2 ton çaxır İspaniyaya diplomatik yük kimi
gətirilib. Diplomatik yükü Azərbaycanın fergyeger xidməti və Xarici
İşlər Nazirliyi göndərməlidir. İki ton çaxır, məncə, diplomatik yük ola
bilməz".
