Şəhər kənarındakı kiçik qəsəbənin gediş-gəlişi sıx olan küçəsi... Küçə boyu  irili-xırdalı mağazalar sıralanıb. Qapısının üstündə "Ucuz market” yazılmış mağazaya daha çox adam girib-çıxır. Müştərilərin əksəri kiçik yaşlı uşaqlar və ahıl insanlardır. Sovet dönəmindən qalmış qarışıq mallar mağazasını xatırladan marketdə sən deyən səliqə-sahman gözə dəyməsə də, obyektdə şıdırğı alver gedir. Gombul, qırmızıyanaq satıcı lap rəssamlarda olduğu kimi saqqal saxlayıb və boynuna alabəzək şərf dolayıb. Cəld hərəkətli, şirindilli oğlan alıcılarla can deyib can eşidir. Azından hər beş alıcıdan biri şəhadət barmağını dinməz-söyləməz piştaxtaya bitişik divardan asılmış göy rəngli şagird dəftərinə tuşlayır. Dəftərin üstündə səliqəsiz şəkildə qırmızı flamasterlə yarısı kiril, yarısı da latın əlifbası ilə iri hərflərlə "Nisyə dəftəri” sözləri yazılıb. Dəftərə adlarını yazdıranlar satıcıya yüngülcə təşəkkür edərək mağazanı tərk edirlər. Satıcı da onları "tez-tez gəlin, bu maqazin sizindir, buradakı mallar da sizə qurbandır” – deyib yola salır

Kadr dəyişir. Satıcı oğlan mağazada işləyən köməkçisi və xadimə qadınla kiçik "müşavirə” keçirir. Nahar fasiləsi olduğundan alıcılar gözə dəymir. Özünü rəssama oxşadan müdir-satıcı gözlərini hiyləgərliklə qıyıb amiranə səslə nitq xırdalayır.

 - Belə getməz, vallah. Bankrotdayıq. Üzümüzün yumşaqlığı bizi batıracaq. Görürsünüz də, uşaqları, bir də pensiyaya möhtac ağsaqqalı-ağbirçəyi göndərirlər üstümüzə. Bu nisyə dəftəri elə bizimmi boynumuza biçilib. Ayrı mağazadan bir kibrit qutusu da nisyə ala bilməzlər. Tak-çto pis öyrətmişik camaatı. Çatdırammıram. Bu dəftəri ləğv etmək üçün gərək bir çarə fikirləşək. Nə təklif edirsiniz? Bir başınızı işə salın, əgər varsa, əncam çəkməliyik bu nisyə dəftərinə Allah dədəmə rəhmət eləsin, ondan bizə miras qalıb bu dəftər. O da qəssab işləyəndə həmişə yanında nisyə dəftəri gəzdirərdi. Amma indi zaman başqadı axı... Yox, nə isə bir əncam çəkməliyik. Hə, nə gözünüzü döyürsünüz. Vallah sizin kimi tupoyları mənəm saxlayan, bir köpəyoğlu sizə yaxın durmazdı.       

İşçilərdən səs çıxmırdı. Müdir ayağa durub rahatca gərnəşir, sonra ağır-ağır fikirləşdiyi "layihə”ni açıqlayır

- Hə, durun o köhnə kağız yeşikləri, lazımsız kağız-kuğuzu yığın giriş qapısının ağzına.

Dərhal Ağarızanın dediyinə əməl edirlər.

- Hə, Gülbacı, sipiçkanı çək yandır bu kağız-kuğuzu. Həsənağa, sən də tüstü qalxan kimi qapını aç vay-şüvən qopar.

Xadimə əllərini dizlərinə çırpır.

- Ay Ağarza, birdən maqazinimiz yanıb kül olar axı... Niyə bizi oda qalayırsan ay müdir?

-  Ağzını xeyiriyyə aç. Siz mən deyəni eləyin, dalısıycan işiniz yoxdur

Kadrda yanğın. Mağaza tüstüyə bürünüb. Kağız-kuğuz alovlanıb yanır. Marketin qapısını açan işçilər bir ağızdan "vay, qoymayın yandıq, kömək edin”deyib qışqırırlar. Qonşu mağazadakılar köməyə gəlirlər. Su tökən kim, əynindəki pencəyi çıxarıb alova basan kim, şivən qoparan kim.

Kadr dəyişir. Marketə gələnlər işçilərə təskinlik verirlər. Yaşlı bir kişi əsasına söykənib dil-ağız edir.

 -  Ay Ağarza müəllim, çox ziyanlığa düşdünüz eləmi, - deyir. Sonra adəti üzrə qənddən-çaydan alıb barmağını həmişəki kimi nisyə dəftəri asılan nöqtəyə tuşlamaq istəyir. Amma ilan vuran adam kimi diksinib barmağını geri çəkir.

 -  Müdür, bizim dəftərimiz də yandı, eləmi, çox hayıf...

 - Hə dayı, yanan mallarıma heyfsilənmirəm, sizin dəftərinizin külə dönməsinə heç cür dözəmmərəm. Nə qədər nisyəm batacaq, bir Allah bilir – Ağarza təəssüflə başını bulayır.

 - Fikir eləmə, qadan alım, bu günki pullarını verəcəm. Borcumu da özüm cib dəftərimə qeyd eləmişəm həmişə. İnşallah pensiyamı alıb qəpiyinəcan qaytararam.

 Kişi qapıdan çıxandan sonra Ağarza işçilərini yanına çağırır

 - Gətirin o dəftəri, Rəhim müəllimin adını pozun oradan. İçimizdə bir vicdanlı adam var, o da bu kişidir. Mənə bir stəkan soyuq su verin, vicdanım od tutub yanır. İndi yanıb gözünüzün qabağında külə dönəcəm vallah...   (modern.az)