Bu gün mərhum xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun ölümünün 40-cı günü tamam olur. 28 yanvar tarixində 76 yaşında uzun sürən mədə xərçəngindən dünyasını dəyişən Vaqif Səmədoğlunun ölümü çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatı üçün həqiqətən böyük itki idi. Ədəbi cameə, eləcə də ictimaiyyət xalq şairinin ölümünü istər sosial şəbəkələrdə, istər media orqanlarında, istərsə də digər yerlərdə ya şeirlərini, ya da onunla bağlı olan xatirələrini paylaşaraq yad etdilər. Hətta bir şeirində məzarına bir cüt ayaqqabı qoymağını vəsiyyət etmiş şairin o istəyini də yerinə yetirən tapıldı. Təkcə bu faktın özü də mediada işıqlandırıldı. Amma çox təəssüflər olsun bir həftə, on gün keçəndən sonra xalq şairi sanki hamı tərəfindən unduldu. Razılaşsaq da, razılaşmasaq da deyə bilərik ki, media da Vaqif Səmədoğlu mövzusunu tez unutdu. Sabah həmişə cavanlıq etalonu hesab edilən şairin 40 mərasimi keçiriləcək.
Xalq şairi ilə dəfələrlə ünsiyyətdə olan ədəbiyyat adamlarına "Vaqif Səmədoğlu hansı detala görə Azərbaycan ədəbiyyat tarixində qalacaq” sualı ilə müraciət etdik:
Filologiya elmlər doktoru, ədəbi tənqidçi Cavanşir Yusifli hesab edir ki, Vaqif Səmədoğlu Allahın xüsusi fürsət verdiyi adamlardan olub. Ədəbiyyatşünas üçün Vaqif Səmədoğlunu sonradan da xatırladacaq bir neçə detal var:
"Ümumiyyətlə, detal çox maraqlı bir nəsnədir, adi insanın da ömründə elə detal, yaxud detallar olur ki, bəzən onun haqqında başqalarının sözü kimi səslənir. Mən Vaqif Səmədoğlu ilə çox ünsiyyətdə olmamışam, bir dəfə "Cahan” jurnalında çalışanda evində görüşmüşük. Sovet dövrünün elə dönəmləri vardı ki, şairlər bir növ hicrətdə yaşayır, elə hicrətdə də yazırdılar. Bunun harası pisdi ki? Yazırsan və gələcəkdə açılacaq sandıqdan bu millətin heç nəyə dəyişməyəcəyi var-dövləti çıxacaq. Ancaq dönəmlər dəyişir, "hicrət” aradan qaldırılır, hər şey gün işığına çıxır, sərhədlər açılır, məlum olur ki, dünya çox böyükmüş, gizlində, hicrərtdə yazdığımız şeylərin bir çoxunu dünyada artıq yazıblar, həm də lap çoxdan. Bu təkcə bizə aid deyil, bütün dünyada getmiş bir prosesdir, ona görə yaşayıb bu proseslərin "axırına çıxmaq”, həm də "dünyanın sonunu” görmək kimi maraqlıdır. Bax, Vaqif Səmədoğluna da Allah belə bir fürsət verdi. Fürsət verdi ki, bütün o "təkrarlar”la bərabər, həm də məhz onun deyə biləcəyi sözləri dedi. Vaqifin atası ilə bağlı bir neçə şeiri var. Hətta ikinci kitabında ("Günün baxtı”) bir poeması da var. Bu şeirlərin birində atasına deyir ki, "kaş ki, övladın yox, şeirin olaydım”. Bu, mənim üçün Vaqiflə bağlı çox maraqlı detaldır”.
Kulturoloq, "Ədəbiyyat" qəzetinin şöbə müdiri Aydın xan Əbilovun sözlərinə görə, Vaqif Səmədoğlu ictimai-mədəni, humanitar-ədəbi düşüncəmizdə Avropatipli intellektual olaraq tarixə düşüb. Kulturuloqun sözlərinə görə, Vaqif Səmədoğlunun yeri daha sonra lap çox görünəcək:
"Xalq şairi Vaqif Səmədoğlu ictimai-mədəni, humanitar-ədəbi düşüncəmizdə Avropatipli intellektual olaraq tarixə düşüb. İstər şair-publisit, istər dramaturq-ssenarist, istər musiqi bilicisi, istər fotoqraf, istərsə də deputat olaraq Vaqif bəy qoşulduğu sahələrin heç birinin qulu olmadı, əksinə, kreativ şəxsiyyət, intellektual fərd olaraq fərdi azadlığını, sərbəst yaradıcı düşüncəsini hər zaman qoruyub saxlaya bildi. Bu baxımdan Vaqif Səmədoğlu əsl estet, şair, filosof, bir sözlə, zamandan çəkinməyən intellektual idi: onun zarafatlarından tutmuş, ictimai əhəmiyyətli satiraları, lirik-fəlsəfi əsərlərindən başlayaraq, ziyalı mövqeyindəki cəsarətə qədər həyat və yaradıcılığına dərindən nəzər salanda yerinin hələ üzün müddət boş qalacağını anlayırsan...”.
BDU-nun dosenti, ədəbiyyatşünas Məti Osmanoğlu isə kifayət qədər çox ünsiyyətdə olduğu mərhum dostu haqqında maraqlı yanaşma sərgiləyir. Onun sözlərinıə görə kifayət qədər gərgin bir dövrdə ədəbiyyatın mürəkkəb vaxtlarında şeirə gəlməyi, fərqli olmağı bacaran V.Səmədoğlu bundan sonra da ədəbiyyatın tarixində bacarıqla qalacaq:
"1969-cu ildə yazılan bu misralarda manifest səciyyəli çox önəmli iki məqam var: birincisi, Vaqif kölgədə yaranan, kölgəyə sığınan (bu, dosdoğma ata kölgəsi olsa belə) şeirin şairi olmadığını bəyan edirdi. Deməli, Vaqifin şeirləri üzərində hər hansı başqa kölgənin axtarılması da əbəs idi və çox təəssüf ki, passiv təsəvvür şəklində olsa belə, uzun müddət belə bir «axtarış» mövcud olub. İkincisi, Vaqif şeir yazmağa başlayanda artıq milli yaddaşımızda Səməd Vurğun heykələ çevrilmişdi, onun yaradıcılığı milli yaddaşın qəbul etdiyi, öz içərisinə yerləşdirdiyi bir tarixi abidə olmuşdu. Bu, milli yaddaşın güclü cəhəti idi, zəif cəhəti idi - başqa məsələ, ancaq iyirminci əsrin digər «heykəl şairləri» - Mirzə Ələkbər Sabir və Hüseyn Cavid kimi Səməd Vurğun yaradıcılığına da məhz tarixi sərvət kimi yanaşmaq, yəqin ki, zamanın diqtəsindən gələn bir hadisə idi. Vaqif Səmədoğlu Azərbaycan ədəbiyyatında Səməd Vurğunun yaratmış olduğu poetik sistemdən sonra yeni və fərqli poetik sistem yaradan şair kimi xüsusi yer tutur”.
Amma vəziyyət bir az fərqlidir. 2015-ci il 28 yanvarında vəfat edən şairi istər gənc nəsil, istər orta yaşlı nəsil ən uzağı bir həftə ciddi surətdə yad etdi. Qəzetlər, saytlar bir həftə yazdı, "feysbuk”da bir həftədən də az tanıtımlar oldu. Amma ədəbiyyat insanlar qədər unutqan deyil. Bircə buna ümid etmək qalır... (modern.az)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.