16 aprel 2017-ci il tarixində qardaş Türkiyədə referendum keçirildi və ölkənin əsas qanunu hesab olunan Anayasaya (Konstitusiya) dəyişikliklər edildi. Yeniavaz.com xəbər verir ki, Konstitusiya dəyişikliyi nəticəsində Türkiyədə qanunverici orqanın - Türkiyə Böyük Millət Məclisinin (TBMM) bəzi səlahiyyətləri ləğv olunacaq. TBMM-nin səlahiyyətləri ilə bağlı Konstitusiyaya edilən dəyişikliklər 3 gün sonra - 24 iyun tarixində baş tutacaq növbəti parlament seçkilərindən sonra qüvvəyə minəcək.
Seçkilərdən sonra TBMM-nin səlahiyyətlərində hansı dəyişikliklər olacaq?
- TBMM-nin Nazirlər Kabinetinə nəzarət etmə səlahiyyəti olmayacaq.
- Nazirlər və vitse-prezidentlər birbaşa Prezident tərəfindən təyin olunacaq.
- Nazir olmaq üçün millət vəkili olma şərti ortadan qaldırılacaq. Millət vəkilləri nazir olarlarsa TBMM üzvlüyündən istefa verəcəklər.
- Dövlət büdcəsinin ratifikasiya səlahiyyəti TBMM-də olsa da, büdcə qanununu təsdiqi gecikdirildiyi halda Prezident Məclisə ehtiyac duymadan yeni büdcənin icrasına başlaya bilər.
- Referendumdan əvvəl TBMM üzvləri nazirlərə həm sözlə, həm də yazılı çəkildə sual ünvanlaya bildikləri halda, 24 iyundan sonra yalnız yazılı sual ünvanlaya biləcəklər.
- TBMM üzvlərinin, yəni millət vəkillərinin Prezidentə sual (sorğu) ünvanlamaq səlahiyyətləri olmayacaq.
- Prezident, vitse-prezidentlər və nazirlərin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmçası səlahiyyəti TBMM-nin əlindən alınmasada, bu səlahiyyətindən istifadə edə bilmək üçün millət vəkillərinin yarıdan çoxunun imzası lazım olacaq.
- Prezident, vitse-prezidentlər və nazirlərin məhkəmə (Yücə Divan) önünə çıxarılması üçün isə 400 millət vəkilinin imzasına ehtiyac olacaq.
- Prezident heç bir səbəb göstərmədən parlament seçkilərinin yenidən keçirilməsi barədə qərar verə biləcək. Lakin, Prerzident TBMM tərəfində məhkəməyə çıxarıldığı zaman bu səlahiyyətindən, yəni parlament seçkilərinin yenidən keçirilməsi barədə qərar verə bilməyəcək.
- Əvvəllər Prezident hər hansı bir səbəbdən səlahiyyətlərini icra edə bilmirdisə, onun səlahiyyətləri millət vəkillərinin razılığı ilə TBMM sədrinə həvalə olunurdu. Konstitusiya dəyişikliyindən sonra Prezident olmadığı zaman onun səlahiyyətləri vitse-prezidentlərə həvalə ediləcək.
- TBMM ilə bağlı əsas dəyişikliklərdən biri də odur ki, 24 iyundan sonra parlament üzvlərinin sayı 550-dən 600-ə çıxacaq. Millət vəkili seçilmək üçün minimum yaş həddi isə 25-dən 18-ə endirilib.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.