Azərbaycan regionlarının inkişafının yeni
keyfiyyət mərhələsinə yüksəlməsində regionların sosial-iqtisadi inkişafı
ilə bağlı qəbul edilmiş dövlət proqramlarının icrası böyük əhəmiyyət
kəsb edir. Regionların hərtərəfli inkişafı sahəsində 2004-cü ildən
başlanılmış məqsədyönlü siyasətin davamı olaraq "Azərbaycan Respublikası
regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət
Proqramı" hazırlanıb və həyata keçirilməyə başlanılıb. "Azərbaycan
Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı
Dövlət Proqramı"nın icrası ölkə iqtisadiyyatının inkişafında mühüm
əhəmiyyət kəsb etməklə, makroiqtisadi sabitliyin təmin olunmasında,
regionlarda sahibkarlıq fəaliyyətinin genişlənməsində, yeni
müəssisələrin və iş yerlərinin yaranmasında, irimiqyaslı infrastruktur
layihələrinin həyata keçirilməsində, kommunal xidmətlərin səviyyəsinin
yüksəldilməsində, nəticədə əhalinin rifah halının daha da
yaxşılaşdırılmasında və yoxsulluq səviyyəsinin aşağı düşməsində müstəsna
rol oynayayır. Bu sahədə Sumqayıtın böyük rolu var. Bu şəhər Bakıdan
sonra ən iri sənaye mərkəzidir. Ölkəmizin yüksək inkişaf mərhələsinə
qədəm qoyması - ümumi daxili məhsulun artım tempi, büdcə gəlirlərinin
ildən-ilə əhəmiyyətli dərəcədə çoxalması Sumqayıt şəhərinin
sosial-iqtisadi həyatında yüksək artım tempinə imkan yaradıb. 2014-cü
ildə şəhər üzrə ümumi daxili məhsul istehsalı 780 milyon manat olub,
əvvəlki illə müqayisədə artım 9 faiz təşkil edib. Qeyri-neft sektorunun
dinamik inkişafının təmin edilməsi bu sahəyə investisiya qoyuluşunun
sürətləndirilməsi cənab Prezidentin sosial-inkişaf siyasətinin prioritet
istiqamətlərindəndir. Bu siyasətə uyğun Sumqayıtda qeyri-neft
sektorunun əsas sahələrindən olan sənayenin inkişafına xüsusi diqqət
yetirilir. Prezidentin təşəbbüsü ilə Sumqayıtda Cənubi Qafqazın ən iri
Texnologiyalar Parklarının yaradılması məhz bu diqqətin nəticəsidir.
Şəhərin sənaye müəssisələrində məhsul istehsalı 18 faiz artaraq 460
milyon manat təşkil edib. Sənayenin ayrı-ayrı sahələri üzrə də uğurlar
əldə olunub. Kimya sahəsində artım 31,6 faiz, yüngül sənayedə 25,0 faiz,
yeyinti sənayesində 73,4 faiz təşkil edib. Eyni zamanda, işçilərin orta
aylıq əməkhaqqı 480 manat səviyyəsinə çatdırılıb, bu da ötən illə
müqayisədə 6,7 faiz çox deməkdir. Məhsulun 95 faizi istehlakçılara
göndərilib. Sənaye kompeksində işləyənlərin sayı 3,0 mindən çox artaraq
18,0 min nəfərə çatıb. Sumqayıt şəhərində məşğulluq strategiyasının
reallaşdırılması, sakinlərin işlə təmin olunması da xüsusi diqqətdə
saxlanılıb. İl ərzində yeni müəssisələrin yaradılması, mövcud
müəsisəlrin genişləndirilməsi və bərpası nəticəsində 7343 yeni iş yeri
açılıb. Bu da ötən illə müqayisədə 37,7 faiz çoxdur. Son 10 ildə şəhərdə
58509 yeni iş yeri açılıb.
Şəhərin sürətli inkişafını təmin
edən başlıca şərtlərdən biri də investisiya qoyuluşudur. Təqdirəlayiqdir
ki, son illər Sumqayıtda bu sahədə ciddi addım müşahidə olunur. İl
ərzində bütün mənbələr hesabına əsas kapitala 150,0 milyon manat vəsait
qoyulub. 2013-cü ilə nisbətən 8,0 milyon manat çox olub. Artım tempi 6,0
faiz təşkid edib. Bu, 2003-cü illə müqayisədə 4 dəfə çoxdur. On ildə
bir milyard 245 milyon manat olub.
Son illər şəhərin tikinti
kompleksində olan canlanma ilin yekununa da öz təsirini göstərmişdir.
Hesabat dövründə 100,0 milyon manatdan artıq tikinti-quraşdırma işləri
aparılıb və 11 faiz artım olub. Əhalinin real həyat səviyyəsini əks
etdirən əsas göstəricilərdən biri olan pərakəndə ticarət dövrüyyəsi üzrə
609,0 milyon manatdan çox xidmət göstərilib və bu sahədə 14,4 faiz
artım qeydə alınıb.
Şəhərin dinamik inkişafı əhalinin sayının da artmasına müsbət təsir
edib. İl ərzində əhalinin sayı 7,0 min nəfərdən çox artaraq 333,0 min
nəfərə çatıb.
Sahibkarlığa Kömək Milli Fondun
vəsaitləri hesabına şəhərdə 44 layihə üzrə işlərə başlanılıb və ilkin
olaraq 30,5 milyon vəsait ayrılıb. Bu layihələrin icrasından 560 yeni iş
yeri yaradılıb. 2014-cü ildə 1719 hüquqi, 8769 fiziki şəxs fəaliyyət
göstərib. İl ərzində 1312 fiziki şəxs qeydiyyata alınıb və 366 yeni
müəssisə açılıb.
Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti cənab İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2014-cu il ölkədə "Sənaye
ili” elan edilib. Sənaye ili çərçivəsində istifadəyə verilmiş kağız və
karton istehsalı kombinatında 150 nəfərlik, Yağ və qida sənayesi
fabrikində 250 nəfərlik və Mis emalı zavodunda 100 nəfərlik daimi iş
yeri yaradılıb. Sumqayıt Texnologiyalar Parkında Kabel qülləsi, Sendviç
panelləri istehsalı zavodu, Silindr istehsalı zavodu, Vaqon istehsalı
zavodu və kanalizasiya boruları istehsalı zavodunda inşaat işləri davam
etdirilib. Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında fəaliyyət göstərən rezidentlər
tərəfindən polad və polietilen boruların istehsalına başlanılıb, yüksək
təzyiqə davamlı hidrotexniki avadanlıqların, polipropilen və yüksək
sıxlıqlı polietilenin istehsalının təşkili işləri aparılır. Yeni
rezidentlərin cəlb edilməsi, inşaat, əczaçılıq, aqrokimya və digər
sahələr üçün kimya məhsullarının istehsalının təşkili məqsədilə
potensial investorlar ilə danışıqlar, həmçinin parkın infrastrukturunun
tam formalaşdırılması işləri davam etdirilir. 2014-cü il ərzində şəhər
ərazisində yeni tikiş fabriki - "Alyans Tekstil” MMC və müasir beton
məmulatları istehsalı zavodu inşa edilib. Ümumi sahəsi 4600 kvadratmetr
olan tikiş fabrikinin 2 əsas istehsal və 4 köməkçi sexi vardır. Fabrik
illik 100 min dəst müxtəlif işçi geyimləri (gödəkçələr, kombinezonlar,
kostyum və dəstlər) istehsal etmək gücünə malikdir. Fabrikin əsas
xammalı olan parça "Gilan Tekstil Parkı”ndan alınır. Layihələrin icrası
nəticəsində fabrikdə 185 nəfərlik yeni iş yeri yaradılıb.
Hesabat dövründə İntertekstil
MMC-də yeni istehsal sahələri: xalça, tikiş və yataq dəsti istehsalı
sahələri işə salınıb. Burada hamısı sumqayıtlı olmaqla 300-dən yuxarı
qadın işlə təmin olunub. Orta əməkhaqqı 250-350 manatdır. Qeyd olunan
müəssisələrlə bərabər bir çox yeni obyektlərin tikintisi davam
etdirilib. Bunlardan Gilan-Texstil Parkında 5 yeni istehsal sahəsini,
AzGünTex MMC-də istehsal gücü 2,8 meqavat olan Günəş Elektrik
Stansiyasının tikintisini, AzərSun Sənaye Parkında-tara istehsalını,
Sumqayıt Texnologiyalar Parkında iri qabaritli yüklərin qəbulu və
daşınması üçün "Liman” körpüsünü və 12-ci mikrorayonda müasir Azərtürk
Medikal tibb klinikasının tikintisini və s. müəssisələri göstərmək olar.
Heydər Əliyev parkı ərazisində
aparılan kompleks yenidənqurma, abadlaşdırma və yaşıllaşdırma işləri,
Nəsimi adına İstirahət və Mədəniyyət parkında yeni fəvvarənin və 350
yerlik "Yaşıl teatr”ın tikintisi, Görüş körpüsünün yenidən qurulması,
N.Nərimanov küçəsinin xiyaban hissəsində, Bakı, 20 Yanvar,
C.Məmmədquluzadə, C.Cabbarlı, S.Vurğun küçələrində abadlıq və
yenidənqurma, qazon salınması işləri və Heydər Əliyev prospekti, 4-cü
mikrorayon 4/64 və 5/64 nömrəli yaşayış binalarının fasad və dam
örtüklərinin müasir tələblərə uyğun şəkildə yenidənqurulması, 5-ci
mikrorayon və N.Nərimanov küçəsində bir sıra yaşayış binalarının fasad
və dam örtüklərinin təmiri başa çatmışdır. Şəhərin 4-cü mikrorayon
ərazisində 30/80 və 30a/80 nömrəli, 3-cü mikrorayon ərazisində 2/58 və
3/58 nömrəli, 36-cı məhəllə Sülh küçəsi boyunca yerləşən yaşayış
binalarının fasad və dam örtüklərində əsaslı təmir işləri davam
etməkdədir. Şəhərin 34-cü və 36-cı məhəllələri abadlaşdırılaraq nümunəvi
məhəllə yaradılıb. 36-cı məhəllədə 6 bina müasir formada metal
keramikadan istifadə etməklə üzlənir. Cari ildə H.Əliyev prospekti boyu
2-ci mikrorayon və 45-ci məhəllədəki yaşayış binalarının fasadı əsaslı
təmir olunacaqdır.
(ardı var)
ucnoqta.az
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.