Təxminən 15-20 gün olar ki, Bakı-Sumqayıt yolunun Bakıya gələn
istiqamətində yol hərəkətinin təşkilində maraqlı bir yenilik edilib.
Yolun Biləcəri qəsəbəsi yaxınlığında altından dəmiryolu xətti keçən
körpüdən yeni avtovağzaladək olan sahəsi 1.1 bütöv ağ nişanlanma xətti
ilə iki yerə bölünüb. Avtosfer.az xəbər verir ki, uzunluğu təxminən 1300
metr olan həmin yol sahəsində bir neçə ay əvvəl başa çatmış
genişləndirmə işlərindən sonra eyni istiqamətli hərəkət üçün altı zolaq
yaradılıb. Bu zolaqlardan üçü Sulutəpə-Xocəsən istiqamətindən gələn
yolun davamı olaraq yeni avtovağzala dönən yerə qədər çatdırılıb.
Əvvəlki Bakı-Sumqayıt yolunda da üç hərəkət zolağı qalır. Yeni sxemə
əsasən, Bakı-Sumqayıt yolunun əvvəlki üç zolağı ilə yeni yaradılan və
Sulutəpə-Xocəsən istiqamətindən gələn yolun davamı olan üç zolaq arasına
1.1 bütöv ağ xətti çəkilib. Uzunluğu təxminən 1300 metr olan bu bütöv
ağ xətt yalnız Sulutəpə-Xocəsən istiqamətindən gələn yolun birləşdiyi
yerin yaxınlığında əvvəlcə sola yerdəyişmə etmək üçün 30-40 metrlik, az
sonra isə sağa yerdəyişməyə imkan verən 30-40 metrlik hissədə 1.11 xətti
(biri bütöv, digəri qırıq-qırıq olan qoşa xətt) ilə əvəzlənib. Bu o
deməkdir ki, Sulutəpə-Xocəsən istiqamətindən gələnlər yalnız həmin yerdə
bircə dəfə sola yerdəyişmə edərək düzünə «Şamaxinka»yadək gələ
bilərlər. Həmin yeri buraxanlar avtovağzala dönməyə məcburdurlar.
Sumqayıt tərəfdən gələnlər isə avtovağzala dönmək üçün yalnız bircə
yerdə sağa yerdəyişmə edə bilərlər. Hərəkətin belə təşkili marağımıza
səbəb oldu və həmin yol sahəsində müşahidə apardıq. Məlum oldu ki,
sürücülər bu yol sahəsində 1.1 nişanlanma xəttinin tələbini kütləvi
şəkildə pozurlar. Kim haradan gəldi həmin xətti kəsərək sağa və ya sola
yerdəyişmə edir. Avtovağzal döngəsinin yaxınlığında isə vəziyyət xüsusən
biabırçıdır. Orada, ümumiyyətlə 1.1 xəttinə və sona yaxın yaradılmış
təhlükəsizlik adacığına məhəl qoyan yoxdur.
Həmin yoldakı bu yeniliyi şərh etmək üçün yol hərəkəti üzrə ekspert,
hüquqşünas Ərşad Hüseynova müraciət etdik. O, bildirdi ki, oradakı yol
genişləndirilməsindən sonra Bakı-Sumqayıt yolunun həmin hissəsində
hərəkətin təşkili ilə bağlı problem yaranıb: «Təxminən 1300 metrə yaxın
məsafədə yol altı zolaqlıdır, özü də Sumqayıt istiqamətindən və
Sulutəpə-Xocəsən istiqamətindən gələn yollar orada birləşir. Həmin
genişləndirilmiş sahədə 6, bəzən hətta 8 zolaqla hərəkət edən sürücülər
avtovağzala dönən yerin yaxınlığında tıxac yaradırlar. Çünki orada
nəqliyyat vasitələrinin çox az qismi avtovağzal tərəfə dönür. Əksər
sürücülər "Şamaxinka” - "20 Yanvar” istiqamətində hərəkət edirlər. Altı
zolağın birdən-birə üç zolağa keçdiyi yerdə isə labüd tıxac yaranır.
Avtovağzala dönən yerdə qanunvericiliyi kobud şəkildə pozaraq çoxdan
yaradılmış süni təpəcik vəziyyəti bir az da drmatikləşdirir. Çünki həmin
təpə hətta qismən yolun ən sağdakı zolağını zəbt edib. Ümumiyyətlə,
yolun daraldığı belə yerlərdə sağdan yola girmək istəyən sürücülər bütün
zolaqlardakı hərəkəti iflic edirlər, nəticədə ümumən yolda tıxac
yaranır».
Onun fikrincə, həmin yerdə bütöv ağ xəttin çəkilməsi dediyimiz
problemin aradan qaldırılmasına yönəlib. Lakin bu, orada normal
hərəkətin təşkili üçün uğursuzdur: «Çünki birincisi, həmin sahədə 1.1
xətti düzgün tətbiq edilməyib. Mövcud qanunvericilikdə eyni istiqamətli
üç hərəkət zolağını eyni istiqamətli digər üç hərəkət zolağından ayırmaq
üçün 1.1 xəttinin tətbiqi nəzərdə tutulmur. Bu xətt eyni istiqamətli
zolaqları ayırmaq üçün tətbiq edilə bilər, lakin yolun təhlükəli
sahələrində, özü də eyni istiqamətli bütün zolaqlar arasında. İkinci
problem isə ondan ibarətdir ki, Azərbaycan sürücüləri belə virtual
tənzimləmə vasitələrini tanımırlar. Bunu çox təəssüflə qeyd edərək hər
gün orada gördüyüm mənzərə ilə təsdiq edə bilərəm. Çox təəssüf ki, bizim
sürücüləri hələ ki, belə kütləvi qayda pozuntularından çəkindirmək üçün
yeganə vasitə çəpərdir».
Ərşad Hüseynov hesab edir ki, həmin yol sahəsindəki sürəkli tıxacı
aradan qaldırmaq və kütləvi qayda pozuntularını istisna etmək üçün
oradakı altı zolağı iki hissəyə bölmək lazımdır: «Hər şeydən əvvəl
məlumatverici-göstərici nişanlar tətbiq etməklə sürücülərə hərəkət sxemi
elə izah edilməlidir ki, heç kəs öz istiqamətini dəyişmək istəyərkən
səhvə yol verməsin. Xüsusən də avtovağzalın yanından dönərək Bakı
Dairəvi Yoluna və oradan Lökbatan istiqamətinə hərəkət sxemi daha aydın
şəkildə göstərilməlidir. Hazırda çox az sayda diqqətli sürücülər
bilirlər ki, Bakı Dairəvi Yoluna çıxmaq üçün "Şamaxinka”ya qədər gəlmək
lazım deyil. Bu yola avtovağzalın yanından da dönmək olur. Göstərilən
yerdə 3 zolaq düz şəhərə, 3 zolaq isə avtovağzala dönmə istiqamətinə
olmaqla onların arasına ayırıcı zolaq yaratmaq lazımdır. Bu ayırıcı
zolaqda yalnız körpüdən bir qədər sonra sola yerdəyişməyə imkan verən,
avtovağzal döngəsinə 200-300 metr qalmış isə sağa yerdəyişməyə imkan
verən kəsik yaradılmalıdır. Özü də bu kəsiklər elə yaradılmalıdır ki,
sola yerdəyişmə etmək üçün olan yerdən sağa, sağa yerdəyişmə etmək üçün
olan yerdən isə sola yerdəyişmə etmək mümkün olmasın. Bunun üçün ən
yaxşı variant yerdəyişmə olan yerdən sonra cəmi bir zolaq enində və
təxminən 150-200 metrlik məsafədə sürətlənmə zolağı yaradılmalıdır.
Bundan sonra avtovağzal döngəsindəki süni təpəcik oradan yığışdırılmalı,
"Şamaxinka” istiqamətində tam üç zolaqlı hərəkət hissəsi bərpa
olunmalıdır.
Hesab edirəm ki, belə edilsə, göstərdiyimiz yol sahəsində tıxac
problemi əhəmiyyətli dərəcədə həll olunar, həm də sürücülərin kütləvi
şəkildə qayda pozuntusu törətməsinin qarşısı alınar».
Ərşad Hüseynov sürücülərin diqqətinə çatdırır ki, göstərdiyimiz yol
sahəsində mövcud olan 1.1 nişanlanama xəttinin tələbini pozmağa görə
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 151.1-ci maddəsi ilə 40 manat cərimə
nəzərdə tutulur.
Nəzərə alın ki, həmin yol sahəsinə başdan axıra qədər kameralarla
nəzarət edilir. Yəni o xətti gün ərzində 50 min sürücü də tapdalasa,
hamısı barəsində elektron protokolun təbiqi mümkündür. Ona görə də
diqqətli olmaq lazımdır. Vaxtında gedəcəyiniz hərəkət marşrutuna uyğun
mövqe seçmək lazımdır ki, hərəkət qaydalarını, o cümlədən 1.1 xəttinin
tələbini pozası olmayasınız.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.