Azərbaycanda Mərkəzi Bankın valyuta ehtiyatları son 4 ayda ən azı 5.5 milyard manat azalıb. Yəni Bank son 3 ildə topladığı ehtiyatdan daha artıq məbləği son 4 ayda itirib.
Müstəqil ekspertlər qeyd edirlər ki, bu gedişlə Mərkəzi Bankın bütün ehtiyatları qarşıdakı bir neçə ilə "əriyib" tükənə bilər. Əslində keçən ilin sonlarından - dolların əksər ölkələrdə bahalaşması və neftin kəskin ucuzlaşmasından sonra belə fikirlər vardı ki, Azərbaycan hökuməti də öz valyutasını ayaqda saxlamaq üçün Mərkəzi Bankın ehtiyatlarından istifadə etməyə başlayıb. O zaman ölkə rəhbərliyi də manatın belə baha olmasının (o zaman 1 ABŞ dolları 0.78 dollar idi) Mərkəzi Banka çox ağır başa gəldiyini etiraf edirdilər. Fevralda isə qəflətən hökumət manatı 33 faiz ucuzlaşdıraraq 1 ABŞ dollarının 1.05 manat olmasına qərar verdi. Ölkə başçısı İlham Əliyev bu qərarı izah edərkən demişdi ki, manatı tədricən ucuzlaşdırmaq siyasətindən "bəzi spekulyatnlar, möhtəkirlər, natəmiz adamlar" əsassız qazanc əldə etmək üçün istifadə edirdilər: "Belə olan halda bizim valyuta ehtiyatlarımız, Mərkəzi Bankın valyuta ehtiyatları azalmağa başlamışdı. Sadəcə bir rəqəmi sizə deyə bilərəm. Bir neçə gün ərzində hər gün minimum 500 milyon dollar bazardan alınıb. Əgər belə getsə idi, ilin axırına qədər Mərkəzi Bankın valyuta ehtiyatları kəskin şəkildə azala bilərdi."
Belə görünür, fevralda manatın birdəfəyə 33 faiz ucuzlaşdırılması da vəziyyəti xilas etməyib. Çünki Mərkəzi Bank milli valyutanı qorumaq üçün hələ də ehtiyatlarını xərcləməkdə davam edir. Təkcə son 1 ayda bankın ehtiyatları 1.5 milyard manata qədər azalıb.
Beləliklə, Mərkəzi Bankın 2014-cü ilin iyununda 15 milyard dollardan artıq olan valyuta ehtiyatları keçən ay 9.5 milyard dollara düşüb.
Müstəqil iqtisadçılar xəbərdarlıq edirlər ki, ölkədə ciddi siyasi və iqtisadi islahatlar aparılmasa, neftdən asılı olmayan normal iqtisadiyyat qurulmasa, ölkənin ehtiyatları sürətlə tükənə bilər.
Hakimiyyət təmsilçiləri isə təlaşa ehtiyac olmadığını, ölkə rəhbərliyinin vəziyyətə nəzarət etdiyini bildirirlər. Elə martın 17-də hökumətin parlamentdə hesabatı zamanı spiker Oqtay Əsədov deyib ki, ölkənin strateji valyuta ehtiyatları 50 milyard dolları keçir və bu da "ölkənin 3 illik mal və xidmət ixracını təmin edə bilər." (Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatları təkcə Mərkəzi Bankın ehtiyatları deyil, Neft Fondunun da vəsaitləri bura daxildir.) (azadlıq.org)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.