Son zamanlar dövrü mətbuatda manatın devalvasiyasından ayrı-ayrı sosial qruplara dəyən itkilərdən bəhs olunur. Heç şübhəsiz ki, hər bir əməliyyatdan itirən varsa, deməli qazananlar da mövcuddur. Bu ikitərəfli proses olduğundan fərqli qrupların müxtəlif qazancları və zərərlərindən danışmaq olar. İlk növbədə kimlər qazanır? İqtisadçi alim Qubad İbadoğlunun sözlərinə görə, ixracatçılar milli valyutanın devalvasiyasından daha çox qazanırlar. Çünki onların xərcləri manatla, gəlirləri isə dollarladır: «Nəzərə alsaq ki, Azərbaycan ixracatının 92 faizə qədərini neft-qaz və ondan istehsal olunan məhsullar təşkil edir, onda devalvasiya əməliyyatından mədən sənayesində fəaliyyət göstərən neft şirkətlərinin, o sıradan da ARDNŞ-in uduşlarının olduğunu demək mümkündür.”
Büdcənin uduşunun ikiqat olduğunu deyən Q. İbadoğlu bildirdi ki, baş verən dəyişikliklər həm birbaşa və həm də dolayısı ilə büdcə mədaxilini artırır. Belə ki, ixracatçı şirkətlərin valyuta gəlirlərinin artması onların büdcəyə ödənişlərıni də artırır: "Ölkədə fəaliyyət göstərən xarici şirkətlərin bəziləri büdcəyə ödənişlərini dollarla etdiyindən büdcə həmçinin valyuta məzənnəsindəki fərqdən də qazanır. Nəhayət, büdcənin dolayı uduşunu daxili bazarda qiymətlərin bahalaşmasına görə artımla daxil olan istehlak vergilərinin səviyyəsindəki müsbət dəyişikliklər şərtləndirir. Valyuta ilə depozit saxlayan maliyyə və qeyri maliyyə institutları, eləcə də əmanətlərə malik olan əhali qrupu devalvasiyadan udanların siyahısında olur. Lakin, bu halda uduşlar o zaman təsirli olur ki, onlar qazanclarını xaricə çıxardıb dollarla deyil, daxildə manatla xərcləsinlər.”
Bəs uduzanlar kimlərdir? İqtisadçı alimin fikrincə idxalatçılar devalvasiyadan ən çox itirənlər olurlar. Çünki, onların dollarla və ya avro ilə alıb gətirdikləri gətirdikləri mal və xidmətlərin qiymətində manatla baş verən dəyişikliklər bir tərəfdən istehlakçıların alıcılıq qabliyyətinin aşağ düşməsi səbəbindən gəlirlərinin azalmasına, digər tərəfdən də bazar payının itirilməsinə gətirib çıxarır. Ekspert deyir ki, devalvasiyanın əhaliyə təsiri iki tərəfli olur: "Kimlərin ki, gəlirləri dollarladır, xərcləri manatla, onlar bundan qazanır, əksinə, gəlirləri manatla olub xərcləri dollarla olanlar bundan itirirlər. Gəlirləri və xərcləri manatla olanlar da itirənlər qrupuna daxildir. Əhalı arasında ən çox itirənlər əmanətlərini manatla saxlayanlardır. Onların itkisi devalvasiya zamanı dəyişən məzənnə fərqi faiz gəlirlərindən yuxarı olduqda daha çox artır.”  (analitik.az)