Dünya gözəldir, amma bir şairin gözü ilə daha gözəl olur deyiblər. Buna görə də Xeberle.com olaraq şeirə, şairə olan münasibəti məhz şair və jurnalist fəaliyyəti ilə seçilən Əli Nəcəfxanlının gözü ilə görmək istədik.
Əli müəllim, bizə məlumdur ki, siz jurnalistika fakültəsini bitirmisiniz və peşəkar jurnalistsiniz. Necə oldu ki, şeirə, poeziyaya sizdə maraq yarandı?
- Jurnalistika ilə poeziya, ədəbiyyat demək olar ki, qoşa qanaddır. Mənim ilk qələm təcrübəm şeirlə olub. Hələ ibtidai sinifdə oxuyarkən məndə şeir yazmağa böyük həvəs var idi. Şeirlərimə baxsın deyə məni Neft Akademiyasını bitirən və Elmi Tədqiqat İnstitunda işləyən mühəndis dayımın yanına aparırdılar. Bakı haqqında, neft haqqında şeir formasında analoji yazılar  yazırdım və bu da məni ruhlandırırdı. Orta məktəbi bitirərkən  şairlik məktəbi olmadığı üçün mən də ona yaxın bir sahəni, jurnalistikanı seçməyə qərar verdim və hazırda hər iki sahədə qələmimi sınayıram.
Sizin fikrinizcə bizim cəmiyyət şeirə və şairə layiq olduğu qiyməti verə bilirmi?
- Məncə verir. Düzdür hər sahədə olduğu kimi burada da hər kəs eyni qiyməti və dəyəri görmür. Amma deyərdim ki, müəyyən insanlar var ki, onların yaradıcılığına qiymət verilir və əksəriyyət üçün lazımi şərait də yaradılıb. İndi söz azadlığı, fikir azadlığı, külli miqdarda Kütləvi İnformasiya Vasitələri, poeziya evi var ki, bütün bunlar da sənətə, şeirə verilən qiymətin bariz nümunəsidir.
İstər şeirlərinizdən, istərsə də jurnalist fəaliyyətinizdən necə vətənpərəvər biri olduğunuz hiss olunur. İlk şeirnizi nəyə həsr etmisiniz?
-  İlk şeirimi anama həsr etmişəm. Düzdür ona şeir də demək olmazdı. O vaxtı Sumayıtda 8 illik məktəblər var idi və mən də 14 nömrəli məktəbi bitirmişdim. 9-cu sinifdə mən yaxınlıqdakı 17 nömrəli məktəbə yazıldım. Orada  Nadir Cabbarov adlı "Azərbaycan dili və ədəbiyyatı” müəllimimiz var idi və o elə birinci rübdə bizə inşalar yazdırmağa başladı ki, görək kimin qabında nə var. Mən ana haqqında inşa yazdım və onun sonunda cinas qafiyəsində, bayatı formasında bir şeir ilə tamamladım.  Şeir belə idi:
Müəllim bütün inşaları yoxladıqdan sonra mənim inşamı sinifdə xeyli təriflədi və mənə sadəcə bir irad tutdu ki, ana çox müqəddəsdir, əbədidir. Sən ona qızıl bir dəqiqəsən demisən, amma dəqiqə də ötüb keçir. Yaxşı olardı ki, həmin misranı "Sən sonsuz əbədiyyət, mənsə ötüşən anam” formasında verərdin. Mən onun sözlərini doğruladım və şeirin həmin misrasını dəyişdirdim. O vaxtı qiymətlər inşanın həm qrammatikasına, həm də ədəbi məzmununa verilirdi və mən bu inşadan beşdə beş (5/5) aldım. Sonralar həmin müəllim məşhur ədəbi tənqidçi oldu, "Azərbaycan” qəzetində baş redaktor işlədi. Hətta biz 1- 2 il müddətində onunla dövlət televiziyasında da birgə çalışdıq.  Mənə elə gəlir ki, ilk şeirim həmin  ana haqqında yazdığım duyğular idi.
Müasir şairlərimizdən kimlərin yaradıcılığını yüksək qiymətləndirirsiniz?
- Yaradıcılığını yüksək qiymətləndirdiyim şairlər çoxdur.  Məmməd Araz, Musa Yaqub,  rəhmətlik Məmməd Aslan, hər yerdə xüsusi olaraq fəxrlə vurğuladığım qonşum Əşrəf Veysəlli və s. Ümumi olaraq deyə bilərəm ki, mənim qəlbimə yatan, ruhumu oxşayan, zövqümə uyğun gələn, yaradıcılğından bəhrələndiyim şairlər çoxdur.
Bu yaxınlarda 60 yaşınızı qeyd etdiniz. Sizin fikrinizcə yaş artımı şeir yazmaq qabiliyyətinə təsir edirmi?
- Baxır kimə və necə. Eləsi var ki, qocalır, əldən düşür və əvvəllər şeir yazmaqla çox məşğul olduğuna görə artıq yaza bilmir. Eləsi də var ki, mənim kimi məhz bu yaşlarda yazmağa başlayır. Yəni bu, daha çox stimuldan asılıdır.
Keçirmiş olduğunuz bu 60 il yaşam müddətində nələr qazandığınızı və ya itirdiyinizi düşünürsünüz?
- İtirdiklərim təbiətin qanununa əsasən ömrün əldən getməsi ilə bağlı olub. Ən böyük qazancım isə can sağlığının olduğunu düşünürəm, çünki mən ömrümdə beş və ya altı dəfə iynə vurdurmuşam. İynə vurdurmaq həm xoşuma gəlmir, həm də çox şükr ki, ehtiyacım olmayıb. Daha sonra ən böyük qazancım ailəm, övladlarım, 5 nəvəm, dostlarım, el arasında olan hörmətimdir.
Jurnalist kimi şairlik fəaliyyətinizi  tənqid etmək və ya şair kimi jurnalist fəaliyyətinizi vəsf etmək istədiyiniz vaxtlar olubmu?
- Mənim şair kimi jurnalist fəaliyyətimi vəsf etdiyim "Jurnalist” adlı şeirim var və çox sevdiyim şeirlərimdən biridir. Haqqımda yazılan oçerklərin birində qeyd edilmişdi ki, Əli yaxşı şairdir, amma jurnalistika onu qələm sahibi kimi talayır. Yəni o, bütün həvəsini jurnalist yazılarına sərf edir və şeir yazanda onda artıq həmin həvəs, od, ehtiras müəyyən mənada qalmır. Poeziyamız bu mənada itirib, amma əksinə olaraq jurnalistikamız bədiilik, obrazlılıq baxımından qalib gəlib. Ümumiyyətlə bu sözlərə istinad edərək demək istərdim ki, həm jurnalist, həm də şair kimi fəaliyyət göstərmək çox çətindir.  Bizim çox şairlərimizi, çox istedadlı şəxslərimizi jurnalistika talayır. Yəni onlar jurnalist olmasaydılar bəlkə də çox tanınmış, məşhur, sevilən şair ola bilərdilər. Amma yenə də şükrlər olsun Allaha ki, əlimizdən gəldiyi qədər yaza bilirik. Görünür bu sahələrdə paralel olaraq fəaliyyət göstərməyimiz də bir taledir. Qaldı ki, jurnalist kimi şair Əli Nəcəfxanlını tənqid etmək məsələsi, deyərdim ki, o, şair kimi tənbəldir. Məsələn mən sosial şəbəkədə hər gün bir şeir paylaşan şairlərimizdən görürəm, hansı ki, mən iki, üç, bəzən də beş aydan bir şeir yazıram. Düzdür bir həftədə iki-üç şeir yazdığım vaxtlar da olub, bu da əlbəttə ki, ilhamla, təblə bağlı olan bir şeydir. Daha sonra özümü şair kimi reklam etmək cəhdimin olmamasını tənqid edərdim, hansı ki, mətbuatda və digər Kütləvi İnformasiya Vasitələrində dostlarım da var və dəfələrlə məndən müsahibə almaq istəyən KİV nümayəndələri olub. Hətta yubileyimdə haqqımda çıxışlar oldu və kitablarım paylandı və orada elə adamlar oldu ki, mənim şairlik fəaliyyətimlə bağlı məlumatları yox idi və mənə deyirdilər ki, sən şeirlər də yazırmışsan, amma bizim xəbərimiz yoxdur. Yəni mən həmişə özümü tanıtmaqdan qaçmışam və onu  qeyd edim ki, Xeberle.com saytına və heyətinə dərin hörmətim olduğu üçün bu müsahibəni qəbul etdim.

 

Dostlardan bəhs etmişkən, sizi tədbirlərdə daim "Azərbaycan” qəzetinin  bölgə müxbiri Akif Əli ilə bir yerdə görürük.
Akif müəllim "Azərbaycan” qəzetinin Sumqayıt və şimal bölgəsi üzrə müxbiridir. Mən də "Xalq” qəzetinin Sumqayıt və cənub bölgəsi üzrə müxbiriyəm. Aşağını mən tutmuşam, yuxarını da o və bizi Sumqayıt şəhəri birləşdirir. Akif yaxşı insan, çalışqan jurnalist və dostdur. Ümumiyyətlə Sumqayıt  mənim doğma və dostlarımın çoxluq təşkil etdiyi şəhərdir. Mən Bakıda oxumuşam və daim orda işləmişəm. Amma Bakıda olduğum zamanlar Sumqayıt üçün çox darıxıram. Sumqayıtın girəcəyindəki emblemi görən kimi elə bilirəm ki, məni balıq kimi qurudan suya atırlar. Sumqayıtı çox sevməyimə səbəb dostlarımdır. Çünki dostlar insana daim stimul verir və onu pərvazlandırır.
Əli müəllim yaxşı nərd oynamağınız var. Çox vaxt udursunuz, yoxsa uduzursunuz?
- Bəlkə də əlli əlliyədir, çünki nərdlə öyünmək olmaz, nərd zərdən asılı bir oyundur.  Bu yaxınlarda adını çəkmirəm, dostlardan biri ilə oynayırdıq. İlk oyunda mənə qalib gəlmişdi və dostlarından biri ona zəng edib hesabı soruşduqda dedi ki, deyəsən uduram. Lakin sonra həmin adam uduzdu. Yəni hər şey zərdən asılıdır.
Bu yaxınlarda sizin yubileyinizlə bağlı ədəbi- bədii gecə təşkil olundu. Bu tədbirlər bağlı təəssüratlarınızı bölüşərdiniz...
- Bu tədbir haqqında təəssüratlarım çox zəngindir. Əli Kərimli adına Sumqayıt Poeziya Klubunun direktoru İbrahim İlyaslı və Jurnalistlər Birliyi Sumqayıt Təşkilatının sədri Rafiq Oday təkid etdilər ki, mən 60 illiyimi şəhər miqyasında qeyd edim. Doğrusu mən istəmirdim və  fikirləşirdim ki, kitabsız nə tədbir, yubiley keçirim. Çünki mən yubileyimə kitab hazırlaya bilmədim və " Söz yerə düşməsin” adlı kitabım indi çapa hazırlanır. Amma onlar mənimlə eyni fikirdə deyildilər və mənim razılığımı alandan sonra şəhər rəhbərliyinə müraciət etdilər, bu müraciət də icra başçımız tərəfindən müsbət qarşılandı. Siz təsəvvür edin ki, yubileyimlə bağlı işlədiyim "Xalq qəzeti” redaksiyasında da bir tədbir keçirildi, müdriyyət tərəfindən mənə mükafatlar təqdim olundu, dostlarım haqqımda çıxışlar etdilər.  Sumqayıtdakı tədbirə isə Azərbaycan Yazıçılar Birliyindən, Jurnalistlər Birliyindən, Mətbuat Şurasından və digər təşkilatlardan gələn nümayəndələrin hərəsi bir diplomla, fəxri fərmanla, hədiyyələrlə, gül dəstəsi ilə  gəlib məni təbrik etdilər. Haqqımda gözəl sözlər deyildi, düzdür mən o sözləri özümə avans kimi qəbul edirəm və imkan olduğu qədər həmin sözlərə layiq olmağa çalışıram.  Tədbirdən sonra Sumqayıtın televiziya kanalı Dünya TV məni "Tam səmimi” adlı canlı verilişə dəvət etdi, instagramda və digər sosial şəbəkələrdə mənim şəkillərim paylaşıldı. Az qalıb ki, mənim özüm də inanım ki, mən doğrudan da böyük şairəm (gülür). Yəni bu tədbir ilə bağlı məndə bu cür xoş təəssüratlar oyandı.
Sonda nə demək istərdiniz
- Sizə öz təşəkkürlərimi bildirmək istəyirəm. Ümumiyyətlə  Xeberle.com saytı mənim hər gün mütəmadi olaraq izlədiyim azsaylı saytlardan biridir.  Siz daim Sumqayıtın təəssübünü çəkən insanlardansız.  Bundan əlavə Sumqayıt şəhər rəhbərliyi,  bələdiyyəsi, yaradıcılıq təşkilatlarına öz minnətdarlığımı bildirirəm ki, sağ olsunlar, öz diqqətlərini əsirgəmirlər. Biz də öz növbəmizdə çalışırıq ki, doğma şəhərimiz Sumqayıtı daha geniş miqyasda təbliğ edək, işıqlandıraq. Biz Sumqayıta çox bağlıyıq. Hətta əlimdə imkanlar da olub ki, Bakıda məskunlaşım. Amma Sumqayıtsız qala bilməmişəm. Allah bizə buranı çox görməsin.
Söhbətləşdi: Elnarə Salamova

Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.