Qədim Göyçə və Zəngəzur ellərindən başlayaraq xalqımıza qarşı
törədilən erməni vandalizminin Qarabağda və Sumqayıtda davamının sənədli
araşdırmaları, Moskva-Yerevan xain qruplaşmasının təkzibedilməz ifşası
kimi 25 il əvvəl yaradımış "Sumqayıtın əks-sədası" ("Эхо Сумгаита")
filmi bu gün də mənfur daşnak-neofaşist ideologiyasının iç üzünü,
düşmənin vəhşi-yırtıcı planlarını bütün qabarıqlığı ilə açıb-göstərən
qiymətli, əvəzsiz bir tarixi sənəd kimi Azərbaycanın ideoloji, haqq
mübarizəsində mühüm yer tutur.
Məhz
bu film dünya ictimaiyyətinə bütün aydınlığı ilə göstərir ki, Dağlıq
Qarabağın Azərbaycanın tərkibindən çıxarılaraq Ermənistana
birləşdirilməsi ideyasının arxasında ermənilərin hələ 200 il əvvəl
hiyləgərcəsinə düşünüb-daşındıqları, silahlı təxribatlara, terrorizmə,
işğalçılığa əsaslanan "Dənizdən dənizə" ("Oт моря до моря") mənfur planı
dayanıb ki, onu da ardıcıl olaraq Fransanın və ABŞ-ın terrorçu diaspor
təşkilatlarının dəstəyi və təsiri ilə mənfur Mikoyan-Şahnazarov-Qorbaçov
üçlüyü həyata keçirmək üçün bütün vasitələrdən istifadə etmişlər.
Ermənilərin
işğalçılıq siyasətini, Qorbaçovun riyakar rejimini əsaslı dəlillərlə
dünya ictimaiyyətinə çatdıran bu filmin yaradıcıları Azərbaycanın
görkəmli sənədli filmlər rejissoru Davud İmanov və kinossenarist, respublikanın Əməkdar jurnalisti Eyruz Məmmədovdur.
1988-1994-cü
illərdə Azərbaycanda baş verən hadisələri öyrənmək baxımından bu filmə
və onun yaradıcılarından biri olan Eyruz Məmmədovun yaradıcılığına
bütövlükdə göstərilən maraq Sumqayıtın yetişməkdə olan nəslində bu gün
daha güclüdür. Sumqayıt şəhər Mərkəzi kitabxanalar sisteminin 10-cu
mikrorayondakı filialında - Nizami Gəncəvi adına kitabxana-klubda bu
vətənpərvər və mübariz yazıçı-publisistlə bügünlərdə keçirilən görüş də
məhz elə bu maraqdan irəli gəlirdi.
Yazıçını
oxucularla birlikdə qiraət zalında qarşılayan kitabxana direktoru
Zərnigar Babayeva qonağı səmimi salamlayaraq, onun yaradıcılığı haqqında
qısa məlumat verdikdən sonra "missiyasını" bitirərək, hörmətli qonağı
oxucularla "təkbətək" qoymağa üstünlük verdi.
Gəncləri
Eyruz müəllimin yaradıcılığında hansı məsələlərin daha çox
maraqlandırdığını yaxşı bilən fəal tələbə oxucu Aidə Əsədova tədbirin
aparıcılığını öz üzərinə götürərək, ona ilk sualını ünvanladıqdan sonra
oxucuların verdikləri bir-birindən maraqlı suallar onların yazıçının
əsərləri ilə yaxından tanışlığından xəbər verirdi.
Əsasən
gənclərdən ibarət olan auiditoriyaya məlum oldu ki, Eyruz Məmmədov
yaradıcılığa hələ tələbə ikən başlamış və ilk hekayəsi 1971-ci ildə - 19
yaşında ikən çap edilmişdir. Bu gün isə o, artıq 20-dən çox
ictimai-siyasi və bədii kitabların müəllifidir. Təsadüfi deyil ki, o,
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi və Azərbaycan Yazıçılar Birliyi ilə
yanaşı Rusiya Beynəlxalq Jurnalistlər Assosiasiyasının da üzvüdür.
Bir-neçə kinossenarinin ("Sumqayıtın əks-sədası", "Sumqayıt: Azadlığın
əks-sədası", Cəbhə bölgəsində", "Sumqayıt" və s.), iri həcmli - 500
səhifəlik "Bir kəndin camaatı" bədii-etnoqrafik romanın, "28-dən 29-na
keçən gecə", "2-ci paralel”, "Anata”, "P.S", Dama Pika”, "Mister Riç”,
"Zöhra və Kənan”, "Qaranlığın çırağı" və digər oxucu marağı doğuran
əsərlərin, roman və povestlərin müəllifi olan Eyruz Məmmədov "Qızıl
qələm", "Həsən bəy Zərdabi" və "Araz" Ali-bədii mükafatlarının
laureatıdır. Əsərləri rus, alman və ingilis dillərinə tərcümə edilmişdir.
Bədii
əsərlərində romantizm, humanizm kimi yüksək hisslərin güclü olduğu
yazıçı həm də və ilk növbədə xalqını bütün varlığı ilə sevən
vətənpərvər, prinsipial vətəndaşlıq mövqeyi ilə seçilən bir adamdır.
Oxucuların verdikləri suallar da məhz yazıçının və onun qəhrəmanlarının xarakterləri arasındakı paralelləri, həm də ziddiyyətləri müəyyənləşdirmək məqsədi daşıyırdı.
Gənc
oxucularla yanaşı Eyruz Məmmədovun yaradıcılığını uzun illər izləyən,
əsərlərini maraqla oxuyan, yazıçı ilə görüşmək üçün Saray qəsəbəsindən
bu tədbirə gələn veteran mühəndis Cavanşir Rüstəmov verdikləri suallara
dolğun, ətraflı cavablar almaqla bir daha əmin oldular ki, müəllifin
müsbət qəhrəmanlarının ən yüksək insani keyfiyyətləri məhz onun özündən,
mənəvi dəyərlərindən irəli gəlir. Mənfi obrazlar isə təbii ki, həyatda
rast gəldiyi mənəviyyatsız adamların prototipləridir.
Oxucular
təkcə sual verməklə kifayətlənməyib, yazıçının bir sıra əsərlərindəki
epizodlara, məqamlara toxunaraq, yazıçının həmin epizodlarla bağlı
fikirlərini də öyrənməyə çalışmışlar.
Görüş
Eyruz Məmmədovun yaxşı jurnalist, bacarıqlı filoloq və digər sənət
sahibi olmaq istəyənlərə mühüm tövsiyəsi ilə - kitablardan,
kitabxanalardan heç vaxt ayrılmamaq tövsiyəsi ilə yekunlaşdı.
Tədbirin sonunda yazıçı oxucularına avtoqrafla kitablarını bağışladı və onlarla birgə xatirə şəkilləri çəkdirdi.
Rəhman ORXAN.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.