Son zamanlar allergiyanın artması ilə bağlı çoxlu sayda insan allerqoloqlara müraciət edir. Bir çoxumuzun ciddi hesab eləmədiyi bu xəstəlik özündən sonra ciddi fəsadlar buraxa bilir. Budəfəki müsahibimiz Sumqayıtda fəaliyyət göstərən "Unikal" Klinikasının həkim-allerqoloqu Samir Xudaverdiyevdir. Qonağımız bizə allergiyanın meydana gəlməsi səbəbləri, onun fəsadları və müalicəsi haqqında söhbət açdı.

- Salam, həkim, xoş gördük sizi. Allergiya necə meydana gəlir?

-Salam. Xoş gününüz olsun! Allergiya tibdə normal reaksiyaya anormal cavab vermək kimi qiymətləndirilir."Allos" - "özgə”, "erqon" – "təsir” edirəm deməkdir. Allergiya insanlarda anadangəlmə və ya sonrakı dövrlərdə yaşayış tərzinə görə ortaya çıxa bilər. Allergik insanların Allergenlərlə təması nəticəsində meydana gəlir

-Allergiyanın inkişaf etməsinə təkan verən səbəblər hansılardır?

-Hal-hazırda allergiyanı 21-ci əsrin xəstəliyi adlandırırlar. Bu xəstəliyin artmasına səbəb kimi konserogen qidaların çoxalması, hava çirkliliyinin və radiasiyanın artması göstərilir.
- Stress allergiyanın yaranmasına səbəb olan faktorlardan biri ola bilərmi?

- Allergiyanı əmələ gətirən çoxlu səbəbləri var.Onlardan da biri, əlbəttə ki, stress faktorlardır. Hansı ki, hal-hazırda aktual problemlərdən biridir.

- Allergiyaya meyillilik valideynlərdən övladlarına keçə bilər?

- Əlbəttə. Allergiyanın uşaqlarda rast gəlinməsində irsi faktorların rolu böyükdür. Ümumiyyətlə valideynlərdən birinin allergiyalı olması uşağın 30%, hər iki valideynin allergiyalı olması isə uşağın 60-70% hallarda allergiyalı olmasına gətirib çıxarır.

- Allergiya sağalan xəstəlikdir yoxsa həyatının sonuna kimi insana yoldaşlıq edir?

- Bu, bütün dünyanı narahat edən suallardan biridir. Bu haqda çoxlu sayda fikirlər var. Amma tamlığı ilə hələ ki, bu sual qarşısında bütün dünya acizdir. Allergiya elmi hələ yeni-yeni inkişaf mərhələləri keçir. Amma biz praktikamıza uyğun deyə bilərik ki, uşaqlarda bu xəstəliyin gələcəkdə keçməsi daha çox müşahidə olunur. Böyüklərdə isə remissiya dövrünə düşüb 5-10 il tam sakitlik olur. Amma bunlar da fərdidir. Hamı haqqında eyni sözləri demək olmaz. Hər xəstəyə fərdi yanaşmaq lazımdır.

- Allergiya zamanı anbiotiklərdən istifadə etmək olar?
- Allergik xəstəliklərin müalicəsində antibiotiklərlə müdaxilə məsləhət görülmür. Amma bəzən elə hallar olur ki, xəstəliyə yanaşı olaraq infeksion prosesler qoşulur. Bu zaman vəziyyətə görə istifadə etmək olar. Amma antibiotikləri seçəndə də xəstələrə fərdi yanaşılmalıdır.

- Məlumatlara görə allergiyanın aktiv və passiv növləri vardır. Bu barədə ətraflı məlumat verərdiniz.

-Allergiyanın ümumiyyətlə dəridə və tənəffüs yollarında müşahidə olunan növləri var. Dəridəki allergiyalar ən çox qida allergenlərinin, tənəffüs yollarındakı allergiyalar isə ən çox məişət allergenlərinin təsirindən yaranır. Ona görə hər bir insan özünün nəyə qarşı allergiyasının olmasını bilməlidir ki, onlarla kontaktda olub allergiyalarını aktivləşdirməsinlər.

-Bəzi bitgi dəmləmələri qəbul eləməklə allergiyanın qarşısını almaq olarmı?

- Mən həmişə xəstələrimə deyirəm ki, mən heç vaxt bitkilərin əleyhinə deyiləm. Sadəcə olaraq bitkilər hər xəstəyə müxtəlif cür təsir edir. Əgər verilən bitkilər əlavə təsir törətmirsə, əlbəttə ki, istifadə olunmasının biz də əleyhinə olmuruq. Burda yenə fərdi məsələlər yer alır.

- Sumqayıtda fəaliyyət göstərirsiniz. Sovet dövründə şəhərin ekoloji vəziyyəti çox pis durumda idi. Hal-hazırda şəhərdə zəhərli, sağlamlığa neqativ təsir göstərən sənaye müəissələri dayandırılıb. Sumqayıt əhalisi arasında özünəməxsus allergiyanın inkişaf forması varmı?

- Sumqayıt şəhəri allergik xəstələr üçün əlverişsiz bir zona hesab olunur. Tək ekologiyasına görə deyil, həm də şəhərimizin küləkli olması və allergenləri bu küləklərin daha da yaydığına görə. Amma razılaşmalıyıq ki, bu xəstəlik tək Sumqayıtın yox, bütün dünyanın bəlasıdır.

- Sumqayıtda sizə gənclər daha çox müraciət edir, yoxsa yaşlılar?

- Hal-hazırda Sumqayıtda bu xəstəliyin uşaqlar arasında yayılması daha çox müşahidə olunur. O da yuxarıda sadaladığım səbəblərin son 10-15 il ərzində daha da artması ilə əlaqədardır.

- Allergiyanı müalicə etmədikdə insan həyatını itirə bilərmi?

- Allergiyada ölüm hallarının olması çox az hallarda müşahidə olunur. Amma müalicə olunmadıqda getdikcə daha da xəstəliyin ağırlaşmasına səbəb olur. Xəstələrə məsləhətim həmişə öz həkimi tərəfindən nəzarətdə qalmasıdır. Biz başa düşürük ki, bəzən xəstələr çox dərman qəbul etmək istəmirlər. Amma bu, xroniki xəstəlik olduğu üçün və gələcəkdə ağır hallara səbəb olmaması üçün davamlı kurs müalicələrin aparılmasını məsləhət görürük.
- Samir həkim, müsahibəyə görə çox sağ olun. İşlərinizdə uğurlar arzu edirik.
- Mən də sizə təşəkkür edirəm. Bu xəstəliyin yaxşı istiqamətdə getməsi üçün xəstələrin maariflənməsi lazımdır. Maariflənmə olmasa, bu xəstəliklər daha da artacaq. Ona görə bu cür məqalələrin mətbuatda yayılması lazımdır. Sonda bütün xəstələrə şəfa arzulayıram.

Söhbətləşdi: Zeynəb ABDULLAH
Xeberle.com