Heydər Əlirza oğlu Əliyev 1923-cü il mayın 10-da qədim və zəngin tarixə malik olan Naxçıvan şəhərində dünyaya göz açdı. Gənc yaşlarından zəhmətsevərliyi, mütaliəyə və elmə marağı ilə seçilən Heydər Əliyev 1941-ci ildə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Azərbaycan Sənaye İnstitutunda (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) təhsil aldı.

1944-cü ildən etibarən dövlət təhlükəsizlik orqanlarında məsul vəzifələrdə çalışaraq, peşəkarlığı və təşkilatçılıq qabiliyyəti ilə seçildi. 1967-ci ildə general-mayor rütbəsi aldı və bu onun dövlətçilik sahəsində artan nüfuzunun göstəricisi idi.

1969-cu ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Birinci katibi seçilməsi ilə Heydər Əliyevin həyatında və Azərbaycanın tarixində yeni bir mərhələ başlandı. Onun rəhbərliyi ilə Azərbaycanda sosial-iqtisadi islahatlar həyata keçirildi, sənaye, kənd təsərrüfatı, təhsil və mədəniyyət sahələrində əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə olundu. Gənclərin təhsil almaq üçün ittifaqın nüfuzlu ali məktəblərinə göndərilməsi, milli kadrların hazırlanması sahəsində gördüyü işlər bu gün də minnətdarlıqla xatırlanır.

Onun təşəbbüsü ilə Bakıda və bölgələrdə yeni zavodlar, fabriklər, mədəniyyət mərkəzləri, xəstəxanalar tikildi. Sovet dövrünün sərt ideoloji çərçivələri içərisində belə Heydər Əliyev milli kimliyin qorunmasına xüsusi diqqət göstərdi.

1982-ci ildə SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsinə təyin edilən Heydər Əliyev Sovet İttifaqı rəhbərliyində təmsil olunan ilk azərbaycanlı oldu. Bu, təkcə onun fərdi nailiyyəti deyil, həm də bütün Azərbaycan xalqının iftixarı idi. Moskva tribunasından Azərbaycanı layiqincə təmsil edən Heydər Əliyev ittifaqın ən vacib iqtisadi və sosial məsələlərinin həllində fəal iştirak etdi.

1990-cı ilin Qanlı Yanvar hadisələrindən sonra SSRİ rəhbərliyinin siyasətinə etiraz olaraq Kommunist Partiyasını və bütün vəzifələrini tərk edən Heydər Əliyev Vətənə qayıtdı. 1991-ci ildən etibarən Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin sədri seçilərək bölgədə sabitliyi və idarəçiliyi bərpa etdi.

1993-cü ilin ağır yayında – ölkədə dərin siyasi böhran, separatizm və vətəndaş qarşıdurması şəraitində xalqın tələbi ilə yenidən hakimiyyətə qayıdan Heydər Əliyev Azərbaycanın taleyini dəyişdi. Onun qayıdışı ilə ölkədə sabitlik təmin olundu, dövlətçiliyin təməlləri möhkəmləndirildi və müstəqilliyin itirilməsi təhlükəsi aradan qalxdı.

1994-cü ildə imzalanan "Əsrin müqaviləsi” ölkə iqtisadiyyatında dönüş yaratdı. Xarici sərmayələrin cəlb olunması, neft strategiyasının qurulması Azərbaycanın gələcək inkişafının təməlini qoydu. Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi hüquqi, iqtisadi və sosial islahatlar nəticəsində Azərbaycan beynəlxalq arenada nüfuz qazandı, regionda söz sahibi olan dövlətə çevrildi.

1995-ci ildə qəbul olunan Konstitusiya, milli ordu quruculuğu, xarici siyasətdə balanslı və praqmatik yanaşma, gənclərin və qadınların ictimai həyata cəlb olunması Heydər Əliyevin dövlətçilik strategiyasının əsas sütunları idi.

Heydər Əliyev 2003-cü ilin dekabrında dünyasını dəyişsə də, onun ideyaları bu gün də yaşayır. Prezident İlham Əliyev atasının siyasi kursunu uğurla davam etdirərək Azərbaycanı regionun güc mərkəzinə çevirmişdir. Qarabağ zəfəri də Heydər Əliyev siyasətinin məntiqi davamı kimi xalqın yaddaşında əbədi yaşayacaqdır.

Heydər Əliyev təkcə dövlət başçısı deyildi. O, xalqını dərindən anlayan, millətinin ağrı-acısına ortaq olan, özünün deyil, xalqının rifahını düşünən lider idi. Onun "Mən həmişə fəxr etmişəm, bu gün də fəxr edirəm ki, azərbaycanlıyam!" kəlamı artıq bir xalq şüarına çevrilmişdir.

102 il sonra belə onun irsi yenə də aktualdır, onun müəyyən etdiyi inkişaf yolu isə bu gün müstəqil Azərbaycanın sabitliyinin və uğurlarının təməlidir.

Heydər Əliyev – Azərbaycan tarixində silinməz iz qoymuş dahi şəxsiyyət. Onun xatirəsi hər zaman qəlblərdə yaşayacaq.