Təhsilin inkişafı daim dövlətimizin diqqət mərkəzindədir
Müsahibimiz Milli Məclisin deputatı Leyla Abdullayevadır
-
Leyla xanım, təhsil sahəsinin inkişafı Azərbaycan dövləti üçün
prioritet istiqamətlərdən biridir. Siz həm bir təhsil işçisi, həm də
millət vəkili olaraq, dövlətin təhsil sahəsində həyata keçirdiyi
islahatları necə qiymətləndirirsiniz?
- Həqiqətən, ölkəmizdə təhsilin inkişafına böyük diqqət mövcuddur.
“Cəmiyyət təhsilsiz inkişaf edə bilməz” – bu sözlər Ulu öndər Heydər
Əliyevə məxsusdur. Ümummilli liderimiz daim təhsilə qayğı ilə yanaşır,
onun əhəmiyyətini vurğulayırdı. Məhz Ulu öndərin rəhbərliyi ilə təhsil
sistemində islahatların əsasını təşkil edən mühüm sərəncamlar, fərmanlar
imzalanmışdır. İnkişaf etmiş dövlətin qurulması üçün birinci amil
yüksək təhsil səviyyəsinin olmasını hesab edən ölkə başçısı İlham Əliyev
tərəfindən də Azərbaycan təhsilində sistemli islahatlar aparılaraq Ulu
öndərin təhsil siyasəti uğurla davam etdirilir. Cənab Prezidentin
apardığı məqsədyönlü siyasət nəticəsində ölkə iqtisadiyyatı inkişaf
etmiş və hər bir sahədə olduğu kimi təhsil sahəsinin də inkişafı üçün
təməl olmuşdur. Hazırda təhsilimizin ayrı-ayrı sahələri deyil, o
bütövlükdə kompleks şəkildə inkişaf edir.
Təhsil sahəsi daim möhtərəm Prezident İlham Əliyevin diqqət
mərkəzindədir. Cənab Prezident qeyd edir ki, “Biz inkişaf etmiş
ölkələrin təcrübəsini yaxşı bilirik. Və görürük ki, o ölkələr sözün əsl
mənasında inkişaf edir ki, orada təhsilin səviyyəsi yüksəkdir. Biz
çalışırıq ki, Azərbaycanda bu sahəyə daim diqqət göstərilsin, praktiki
tədbirlər görülsün, həm təhsil sisteminin maddi-texniki bazası
güclənsin, eyni zamanda və ən önəmlisi təhsilin keyfiyyəti artsın.
- Təhsilin inkişafı ilə bağlı dövlət proqramları həyata keçirilir. Sizcə, bu proqramların əhəmiyyəti nədən ibarətdir?
- Təhsil sahəsində aparılan islahatlar, qəbul olunan Dövlət Proqramları:
2005-2009-cu illərdə məktəblərin avadanlıqlarla təmin olunması,
2008-2012-ci illərdə məktəb tikintisi, təhsil sisteminin
informasiyalaşdırılması, 2011-2021-ci illərdə Azərbaycanda təhsilin
inkişafı üzrə Milli Strategiyanın hazırlanması, müsabiqələrin
keçirilməsi bir daha təhsilin dövlət başçısının diqqət mərkəzində
olduğunun göstəricisidir.
Prezident İlham Əliyev tərəfindən Azərbaycan təhsilində sistemli
islahatlar aparılması ilə yanaşı, təhsilə dövlət tərəfindən ayrılan
xərclərin də miqdarı ölkədəki ümumi iqtisadi inkişafa paralel şəkildə
dəfələrlə artırılmışdır. Belə ki, dövlət büdcəsindən təhsilə ayrılan
xərclər 2003-cü ildə 243 milyon manat idisə, 2013-cü ildə bu rəqəm 1,5
milyard manata yüksəlmişdir. Deməli, 10 il ərzində cənab İlham Əliyevin
Prezident kimi fəaliyyətinin iqtisadi nəticələrindən biri kimi dövlət
büdcəsindən təhsilə ayrılan xərclər 6 dəfə artmışdır.
Cənab Prezidentin ölkəyə rəhbərlik etdiyi illər ərzində təhsilin
inkişafı ilə bağlı qarşıya qoyulmuş hədəflərdən biri də yeni ümumtəhsil
məktəblərinin tikintisi, mövcud məktəblər üçün əlavə korpusların inşası,
onların əsaslı təmiri, müasir avadanlıqlarla təminatı, istilik
sisteminin bərpası, ümumilikdə infrastrukturun yenilənməsi oldu. Qəbul
olunmuş Dövlət Proqramlarında təhsil müəssisələrinin maddi-texniki və
tədris bazasının möhkəmləndirilməsini də əsas istiqamətlərdən biri kimi
qeyd etmək lazımdır. Məktəblərdə əsaslı təmir-tikinti işlərinin
aparılması, müasir tipli yeni təhsil ocaqlarının tikilb istifadəyə
verilməsi Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial iqtisadi inkişafı
Dövlət Proqramlarında öz əksini tapdı. Eyni zamanda “Azərbaycan
Respublikasında ümumtəhsil məktəblərinin avadanlıqlarla təmin olunmasına
dair İnkişaf Proqramı” bu sahədə təxirəsalınmaz tədbirlərin həyata
keçirilməsini təmin etmiş oldu. Bölgələrin sosial-iqtisadi inkişafı
sahəsində tədbirlərin davam etdirilməsini nəzərdə tutan “Azərbaycan
Respublikası regionlarınnın 2009-2013-cü illərdə inkişafı Dövlət
Proqramı”nda da bir sıra sahələrlə yanaşı, təhsil infrastrukturunun
müasirləşdirilməsi məsələsinə xüsusi yer ayırdı.
Cənab Prezidentin ölkəyə rəhbərlik etdiyi son 10 ildə rəqabət
qabiliyyətli iqtisadi sistemin formalaşdırılması və davamlı inkişafın
təmin edilmıəsi baxımından ölkənin müasir tələblərə cavab verən kadrlara
ehtiyacını ödəmək üçün gənclərin xaricdə təhsil alması dövlət
siyasətinin əsas prioritetlərindən olmuşdur. Gənclərin ölkə üçün zəruri
ixtisaslar üzrə xaricdə təhsil almalarını və ölkənin inkişafının mühüm
amilinə çevrilmələrini təmin etmək məqsədilə “2007-2015-ci illərdə
Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı”nın
təsdiq edilməsi barədə Sərəncam da imzalanmışdır.
Uğurla həyata keçirilən Dövlət Proqramı və eləcə də digər təhsil
formaları üzrə demək olar ki, Avropa ölkələrinin əksəriyyətində, ABŞ,
Kanada, Rusiya, Türkiyə, Çin, Yaponiya, Cənubi Koreya və digər ölkələrdə
minlərlə Azərbaycan vətəndaşı təhsil alır. Xarici ölkələrdəki
gənclərimiz təhsil almaqla yanaşı, həm də Azəıbaycan xalqının
təmsilçisi, onun qədim mədəniyyətinin, adət və ənənələrinin
təbliğatçılarıdır.
Xüsusi qeyd etmək istərdim ki, Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevanın adı
təhsilə aid çoxsaylı layihələrlə bağlıdır. Heydər Əliyev Fondu
Azərbaycanın təhsil sistemini təkmilləşdirmək və onun dünya təhsil
sisteminə inteqrasiyasını təmin etmək üçün yüzlərlə məktəb, onlarla uşaq
bağçası və ixtisaslaşdırılmış uşaq məktəbləri tikdirib, təmir etdirib,
bu müəssisələr yüksək standartlar səviyyəsində təchiz olunub. Fondun
təşəbbüsü ilə təkcə Azərbaycanda deyil, dünyanın bir neçə ölkəsində
məktəblər yaradılıb. “Yeniləşən Azərbaycana – yeni məktəb” proqramı
çərçivəsində istər daimi yaşayış yerlərinə malik uşaqlar, istərsə də
qaçqın və məcburi köçkün ailələri, müxtəlif aztəminatlı sosial qruplar,
habelə diaspor nümayəndələrinin övladları üçün inşa edilən və müasir
avadanlıqla təchiz olunan məktəblər Fondun gördüyü əzəmətli işin yalnız
bir hissəsidir. Bütün bunlar bir daha onu göstərir ki, təhsil sahəsinin
inkişafı Azərbaycan dövləti üçün prioritet istiqamətlərdən biridir.
24 oktyabr 2013-cü il tarixdə ölkə Prezidenti İlham Əliyev “Azərbaycan
Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası”nı təsdiq
etmişdir. Bu sənədin əsas məqsədi keyfiyyət səviyyəsinə görə dünyada
qabaqcıl mövqe tutan təhsil sistemi formalaşdırmaqdır. Güclü və dinamik
inkişaf edən Azərbaycana yüksək intellektli kadrlar lazımdır. Bu cür
kadrların hazırlanması üçün güclü təhsil olmalıdır və Dövlət
Strategiyasında göstərildiyi kimi islahatların aparılması daha da yetkin
vətəndaşların yetişdirilməsinə zəmin yaradacaqdır. Strategiyanın
reallaşdırılması təhsilin məzmununun, kadr hazırlığının, təhsildə
idarəetmənin yenidən qurulmasına imkan verəcək, davamlı inkişafı təmin
edəcəkdir.
- Bəs bu sahədə qanunvericilik bazasını necə dəyərləndirmək olar?
- Təhsil sahəsində müvafiq qanunumuz vardır. Bildiyiniz kimi, 2010-cu
ildə Azərbaycan Respublikasının «Təhsil haqqında» Qanunu qəbul
edilmişdir. Hesab edirəm ki, bu qanun Avropanın əksər analoji
qanunlarından daha mükəmməlidir. Bu qanuna günün tələblərinə uyğun
olaraq çoxsaylı əlavə və dəyişiklik edilib və edilməkdədir. Bu da
normaldır. Qanunvericilik fəaliyyətinin mahiyyəti də elə məhz bundan
ibarətdir – hər sahədə günün tələblərinə uyğun olaraq ictimai
münasibətləri tənzim edən hüquq normaları yaratmaq. Təhsil elə bir
sahədir ki, orada daim dəyişikliklərin olması qaçılmazdır. Buna müvafiq
olaraq da yeni normativ-hüquqi aktlar qəbul ediləcəkdir. Onu da qeyd
edim ki, Milli Məclisin yaz sessiyasının iş planına “Elm haqqında”
Azərbaycan Respublikasının yeni qanun layihəsi salınmışdır. Yəqin ki, bu
yaxınlarda bu layihə plenar iclasa çıxarılacaq və imkan verəcəkdir ki,
elmin müasir, qloballaşan dünyada yeni çağırışlara cavab verən
inkişafına nail olaq. Bildiyimiz kimi, bu sahəyə də cənab Prezidentin
böyük qayğısı var. AMEA-da son dövrlərdə xeyli işlər görülür. Bu qanunun
qəbulu da, şübhəsiz ki, bu proseslərə müsbət təsir edəcəkdir.
- Siz Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin üzvüsünüz. Bu sahə ilə əlaqədar qanunvericilikdə hansı yeniliklər nəzərdə tutulur?
- Hesab edirəm ki, bizim komitə əsas işi artıq görmüşdür. Belə ki,
“Mədəniyyət haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu” bu yaxınlarda
qəbul edildi. Qanun, belə demək mümkünsə, mədəniyyət sahəsinin
konstitusiyasıdır. Qanunda bu sahəyə aid əsas müddəalar, prinsiplər yer
almışdır. Bu sənəd Azərbaycan Respublikasında dövlət mədəniyyət
siyasətinin məqsəd və prinsiplərini, mədəniyyət fəaliyyəti
subyektlərinin hüquq və vəzifələrini, mədəniyyət sahəsində hüquqi,
təşkilati, iqtisadi və sosial təminatları müəyyən edir, mədəni
sərvətlərin yaradılması, toplanması, tədqiqi, təbliği və qorunması
sahəsində yaranan münasibətləri tənzimləyir. Qanunda ilk dəfə yeni
sahələr, məsələn, kulinariya sahəsi də milli mədəniyyətimizin tərkib
hissəsi kimi təsbit edilmişdir. Eyni zamanda restitusiya – xaricdə olan
milli mədəni sərvət nümunələrimizin imkan daxilində qaytarılmasının
nəzərdə tutulmasını da yenilik kimi qeyd edə bilərəm.
Digər yenilik isə yenə də milli mətbəx mədəniyyəti ilə bağlıdır. Bu sahə
ilə əlaqədar biz qanun layihəsi hazırlamışıq. Bu da ilk belə layihədir.
Mədəniyyət komitəsinin üzvləri bu layihəni mübət qarşılamışlar və indi
bu layihə Milli Məclis Aparatındadır.
Azərbaycan mədəniyyəti haqqında danışarkən Heydər Əliyev Fondunun
prezidenti, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, millət vəkili
Mehriban xanım Əliyevanın xidmətlərini xüsusi qeyd etmək lazımdır.
Mehriban xanım Əliyeva Azərbaycan mədəniyyətinin himayədarıdır.
Azərbaycan mədəniyyətinin qorunması və dünyada tanıdılması istiqamətində
Heydər Əliyev Fondu, onun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın gördüyü
işlər ölçüyəgəlməzdir.
- Leyla xanım, Siz Sumqayıt şəhərini təmsil edən millət vəkilisiniz. Son
illər Azərbaycanın regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı fonunda
Sumqayıt şəhərindəki quruculuq işləri haqqında da fikirlərinizi bilmək
istərdik...
- Sumqayıtdan seçilən bir deputat kimi qeyd edim ki, şəhərimiz daim ölkə
başçısının diqqət mərkəzindədir. Cənab Prezident dəfələrlə şəhərimizə
səfərlər etmişdir, Heydər Əliyev Mərkəzinin açılışında iştirak etmiş,
Cümə məsçidində əsaslı təmir işləri və Bayraq Meydanında yaradılan
şəraitlə tanış olmuşdur. Eyni zamanda, ölkə Prezidenti Vətəndaşlara
Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin Sumqayıt “ASAN
xidmət” mərkəzinin və “Gilan” Tekstil Parkının açılış mərasiminə
qatılmışdır. Mərasimdə dövlət başçısı demişdir: “Sumqayıt doğrudan da
gözəlləşir, müasirləşir. Gözəl parklar salınır, binalar təmir olunur,
istirahət yerləri, bulvar salınır. Yəni doğrudan da müasir şəhərə
çevrilir. Sumqayıt bir böyük sənaye mərkəzi kimi artıq inkişaf
yolundadır. Burada həm ağır, həm yüngül sənaye, kimya sənayesi ənənəvi
olaraq inkişaf edir. Belə gözəl müəssisələrin yaradılması ölkəmizin
gücünü göstərir. Növbəti səfərində şəhərdə 1 nömrəli Sumqayıt şəhər
xəstəxanası əsaslı təmir və yenidənqurmadan sonra istifadəyə verilmiş,
Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının təməlqoyma mərasimi olmuş, Sumqayıt Kimya
Sənaye Parkı ərazisində “Azərtexnolayn” MMC-nin polad-boru zavodu
açılmışdır. Eyni zamanda, “Sağlam qida” aqrar-sənaye kompleksi
istifadəyə verilmişdir. Açılış mərasimlərində iştirak edən dövlət
başçısı demişdir: “Sumqayıt şəhərinin yeni sənaye inkişafı dövrü bu gün
başlayır. Kimya Sənaye Parkının yaradılması sənaye inkişafının yeni
mərhələsi olacaqdır. Bu müəssisələr və Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının
yaradılması və inkişafı ölkəmizin sənaye potensialını gücləndirəcəkdir.”
Nazirlər Kabinetinin 2013-cü ilin sosial-iqtisadi inkişafının
yekunlarına və 2014-cü ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş
iclasında bu il “Sənaye ili” elan edilmişdir. Sumqayıt isə Bakıdan sonra
Cənubi Qafqazın ikinci böyük sənaye mərkəzidir. Prezident İlham Əliyev
də dəfələrlə vurğulamışdır ki, Sumqayıt gələcəkdə dünya miqyasında ən
böyük sənaye mərkəzlərindən biri olmalıdır. Bu gün Sumqayıt əhalisi
ölkədə gedən inkişafa, əhalinin rifah halının gündən-günə yüksəlməsinə
görə cənab Prezidentə minnətdardırlar.
Mənbə: yap.org.az
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
