27 sentyabr Azərbaycan siyasi tarixinə önəmli gün kimi düşdü. Müsavat Partiyası yeni başqan seçdi. Bununla da, son 20 il ərzində ən çox müzakirə edilən “əbədi sədr” ənənəsinə son qoyuldu. İsa Qəmbər sağdan və soldan təzyiqlərə baxmayaraq, üçüncü dəfə başqan olmaq istəmədi, seçki yolu ilə partiyadakı postunu təhvil verdi. 

İ.Qəmbər bəhanə axtarmadı. Hakimiyyətin zorakı metodlarını bəhanə gətirərək, sədrlik müddətini uzatmaq istəmədi. Partiya nizamnaməsinə uyğun olaraq, vaxtı çatanda, postunu tərk etdi. Azərbaycan siyasətinin ən önəmli simalarından biri  olan İ.Qəmbər bu jesti ilə müxalifətdəki digər rəqiblərinə “ippon fəndi” işlətmiş oldu. 

Digər aparıcı partiyalar da artıq seçim qarşısındadırlar.  Artıq “nizamnamə oyunları” keçməyəcək. “İsa Qəmbər nümunəsi” digər partiyalar üçün də keçərlidir. Müsavatın sabiq başqanı “at gedişi” ilə müxalifətdəki əbədi rəqibini də suqsvanqa saldı.

20 illik məğlubiyyətlər müxalifətin yeniləşməsini  zəruri edirdi. Əlbəttə ki, səbəb və nəticə barədə fəlsəfi diskussiyalar aparmaq da mümkündür. Lakin “mənəvi qələbə” artıq elektoratı təngə gətirib. İnsanlar real qələbə arzusundadırlar. Bu baxımdan, zəruri olan keyfiyyət əvəzlənməsinə nail olmaq üçün düşüncələrdəki paradiqmaların dəyişikliyinə nail olmaq son dərəcə mühümdür.

Müsavat artıq yeni başqanı ilə fəaliyyətinə davam edəcək. Arif Hacılı partiyanın yeni başqanı, İsa Qəmbər isə prezidentliyə namizəd oldu. Azərbaycan üçün bir qədər təzadlı təcrübədir. Sədr prezidentliyə namizəd olmursa, partiyanın artıq sıravi üzvü olan İsa Qəmbəri özündən daha nüfuzlu hesab edirsə, meydana çoxsaylı suallar çıxır. Görünən budur ki, partiyada əsas sima yenə də İsa Qəmbərdir. Düzdür, bu da müəyyən müddətə qədərdir. Bir qədər sonra yeni başqanın hansı addımlar atacağını heç kəs proqnozlaşdıra bilməz. Hər halda, Arif Hacılı təcrübəli, siyasi intriqaları gözəl bilən və kifayət qədər ambisiyaları olan siyasətçidir. Partiyadakı real hakimiyyətə tam nəzarət edəndən sonra A.Hacılının hansı addımlar atacağını yəqin ki, onun özündən başqa heç kəs bilmir. Arif Hacılı “İsa Qəmbərin kölgəsi” olmaq istəyəcəkmi? Çətin sualdır.

Müsavat qurultayı və başqan seçkiləri daha bir maraqlı məqamı ortaya çıxartdı. Müxalifətdə yeni bir qüvvə yaranmaqdadır. Yeni gənclik artıq özünün yeni liderini seçib. “1988-ci ildə harada idin” və yaxud “”Gəncə qiyamı" zamanı sən niyə belə dedin" metodları artıq işləmir.

Müsavat başqanlığına gəncliyin namizədi olan Tural Abbaslının elektoratı ötən əsrin 90-cı illərində anadan olan, siyasətdə ilk addımlarını atan yeni nəslin nümayəndələridirlər. Onlar üçün köhnə siyasi bütlər örnək deyil. Onların yeni liderləri var. Onlar “yeni dalğa gəlir, növbəti il daha maraqlı olur” şüarlarına inanmırlar. Səhvləri, çılğınlıqları ilə bərabər yeni qüvvə olan gənclik mübarizənin önündə olmağı sevir. Bu isə sevindiricidr.

Hər halda Müsavat belə bir örnəyi də ortaya qoya bildi.

Qurultay arxada qaldı. Son 20 ilin canlı əfsanələrindən biri  olan İsa Qəmbər başqanlıqdan getdi. İ.Qəmbərin bir sözü ilə yüzlərlə müsavatçı hər fədakarlığa getməyə hazır idi. Bir başqan kimi İsa Qəmbər bir mübarizə simvolu idi. Ona qürurla başqanım deyə bilirdilər, onun bir baxışını tutmaq üçün saatlarla partiya qərargahı önündə keşik çəkən müsavatçılar var idi. Arif Hacılı isə bütün müsbət keyfiyyətlərinə baxmayaraq, kumir deyil, maraqların ifadəçisidir. Savadlı siyasətçidir, ağıllıdır, qətiyyətlidir, lakin İsa Qəmbər deyil.  

Son dərəcə gərgin vəziyyətdən ağlasığmaz yumorlu atmacaları ilə çıxmağı bacaran İsa Qəmbərdən fərqli olaraq,  A.Hacılı daha emosionaldır. Bu isə Müsavat və digər müxalifət partiyaları ilə, o cümlədən, mətbuatla problemləri daha da qabarda bilər.

Hacılı layiqli namizəddir. Müsavat başqanı olmağa mənəvi haqqı çatan bir siyasətçidir. Həbsxanalardan keçən, ən çətin anlarda öndə olan, Əbülfəz Elçibəy iqtidarının ən önəmli simalarından biri olan siyasətçidir. Lakin İsa Qəmbərin başqanlığı qəbul edən “köhnə qvardiya”nın heç də hamısı onun liderliyini qəbul etməyə hazır deyil. Odur ki, ictimai rəydə belə bir fikir dolaşmaqdadır - İsa Qəmbərsiz Müsavat da əvvəlki partiya olmayacaq. 

Bəziləri düşünür ki, öncəki Müsavata ehtiyac belə yoxdur. Son 20 ilin məğlubiyyətləri dəyişiklik tələb edirdi. İnsanlar düşünürdülər ki, partiyalara yeni sədr seçmək lazımdır.  Yeni baxışları gətirəcək bir lider lazımdır. A.Hacılı isə bütün üstün keyfiyyətlərinə baxmayaraq, son 20 ilin məsuliyyətini çiyinlərində daşıyan bir simadır. Xalq isə yeni sima istəyir. 20 ilin məğlubiyyətini unutduracaq simanı gözləyir...(musavat.com)