Məlumdur ki, Ermənistan ilə Avropa İttifaqı (Aİ) arasında Brüsseldə keçirilən sammitdə hərtərəfli və genişləndirilmiş partnyorluq razılaşması (Comprehensive and Enhanced Partnership Agreement - CEPA) adlı sənəd imzalanıb.
Ermənistanın Xarici İşlər naziri Edvard Nalbandyan deyib ki, Ermənistan bundan sonra da bu sazişə və qarşılıqlı maraqlara əsaslanan bütün sahələrdə Aİ ilə hərtərəfli əməkdaşlığı inkişaf etdirmək və möhkəmləndirmək əzmindədir. Bəzi ekspertlər isə iddia edirlər ki, Ermənistanın bu addımı Rusiya ilə razılaşdırılmadan atılıb. Çünki 2013-cü ildə Ermənistanın son anda Aİ ilə assosasiya sazişini imzalamasına məhz Rusiyanın təzyiqi mane olmuşdu. Brüssel və Yerevan rəsmiləri isə bu razılaşmanın Ermənistan ilə Rusiya arasındakı yaxın münasibətlərə əngəl yaratmayacağını deyiblər. Bəs həqiqətənmi bu saziş onlar arasında problem yaratmayacaq? Nəzərə alsaq ki, Ermənistan həm də Rusiyanın yaratdığı Avrasiya İttifaqının üzvüdür. Belə olduğu təqdirdə Ermənistan həm Avrasiya İttifaqı, həm də Avropa Birliyi ilə əlaqələri paralel olaraq hansı formada qura bilər?
Politoloq Qabil Hüseynli bu sazişə görə Rusiya ilə Ermənistan arasında ciddi problemlərin yaranacağını güman etmədiyini bildirib:
"Məncə bu çox riskli bir addımdır. Rusiyanın Xarici İşlər naziri Sergey Lavrovun İrəvana səfəri də bu sazişin imzalanmasından çəkindirmək xarakteri daşıyırdı. Üstəlik Ermənistan dövləti genişləndirilmiş partnyorluq razılaşmasında assosiativ sazişin imzalanmasına doğru getmək fikrindədir. Yəni bu proses başlayıbsa, deməli axıra qədər çatdırılmalıdır və mən güman etmirəm ki, bu proses yarımçıq qoyulsun. Podsovet məkanındakı xüsusilə altı ölkənin Avropa Birliyi (AB) ilə assosiativ saziş imzalaması məsələsi gündəmdə olan əsas məsələlərdəndir. Onlardan ikisi – Gürcüstan və Ukrayna artıq bu sazişi imzalayıblar. Dörd respublika isə hələ ki, müəyyən mərhələləri keçməkdədirlər. Bunlardan yalnız Belarusiya haqqında tərəddüdlü fikir söyləmək olar. Amma mən güman edirəm ki, Ermənistan ilə Azərbaycan bu yolu axıra qədər gedə biləcəklər və Rusiyanın istəyib-istəməməsindən asılı olmayaraq, bu prosesə həm erməni siyasi rəhbərliyi, həm də ki, erməni xalqı ürəkdən dəstək verirlər. Ermənilər kifayət qədər hiyləgər xalqdır və hər iki tərəfdə də yetəri qədər siyasi müdafiəçiləri var. Yəni istənilən situasiyada onlar manevr edərək vəziyyəti öz xeyirlərinə doğru dəyişməyi bacarırlar. Bu məsələyə görə, Rusiyada sadəcə Sarkisyan müəyyən qədər tənqid oluna bilər. Çünki Rusiya Ermənistana qarşı sanksiyalar tətbiq edəsi və ya pulsuz silahlar verilməsini dayandırası deyil. Yəni Ermənistan ilə Rusiya arasındakı münasibətləri pozmaq o qədər də asan deyil. Çünki bu münasibətlər yüzilliklərə gedib dayanır və ermənilər daim Rusiya ilə münasibətləri sayəsində qurtuluş əldə ediblər. Mən güman etmirəm ki, bağlanmış sazişə görə Rusiya ilə Ermənistan arasında ciddi problemlər yaransın”.
Ermənistanın həm də Rusiyanın yaratdığı Avrasiya İttifaqınınüzvü olmasə məsələsində isə Q.Hüseynli Avropa Birliyinin qayğılanmalı olduğunu bildirib:
"Mənim fikrimcə Rusiyanın eyni zamanda Avrasiya İttifaqının üzvü olması məsələsində AB qayğılanmalıdır. Yəni AB Ermənistana bildirməlidir ki, sən filan qurumun üzvüsən və başqa bir qurumda təmsil olunmaq haqqın yoxdur. Rusiya ola bilər ki, bu məsələyə barmaqarası yanaşsın. Çünki həmişə ermənilərdən müəyyən siyasi məqsədlərini həyata keçirmək üçün istifadə edib. Nizamnaməni əsas tutsaq hazırda Ermənistanın AB-nin assosiativ üzvü olmasına hüquqi cəhətdən heç bir haqqı yoxdur. Ona görə ki, assosiativ üzvlük kifayət qədər ciddi bir məsələdir və bu, AB-yə üzv olmaq yolunda bəlkə də, sonuncu maneədir. Bu nöqteyi nəzərdən Avrasiya İttifaqı, Kollektiv Müdafiə Təşkilatı, Gömrük Birliyi kimi qurumların üzvü olan bir ölkə Avropa qurumlarına da inteqrasiya etmək xətti seçibsə, nizamnamə ilə tənzimlənə bilməyən məqamları axtarıb tapmaq o qədər də çətin deyil”.
Elnarə Salamova
Xeberle.com
Siyasət bölməsi
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
