Bir neçə gün öncə Amerika prezidenti Donald Tramp Türkiyə
prezidenti R.T.Ərdoğanla telefon danışığında qeyd etmişdi ki, ölkəsi YPG-yə bir
daha silah verməyəcək. Pentaqonun yaydığı məlumatda isə Amerikanın YPG ilə əməkdaşlığa
davam edəcəyi bildirilib. Maraqlıdır, Amerika Türkiyə ilə oynayır? Və yaxud Amerika
üçün YPG Türkiyədən daha etibarlı müttəfiqdir?
Politoloq Fərhad
Mehdiyev qeyd edib ki, Amerika üçün YPG daha önəmli deyil. Ancaq Amerikanın
təməli qoyulmuş kürd siyasəti var.
"Amerika əlbəttə ki,
kürdləri dəstəkləməyə davam edəcək. Türkiyə isə bunun qarşısını almaq üçün heç
nə edə bilməz. Ona görə də Türkiyə ancaq özü aktiv addımlar atmalıdır. Bundan
başqa gərək Türkiyə İŞİD məsələsini
kökündən həll etsin ki, Amerikanın bəhanəsi olmasın. Digər tərəfdən
Türkiyə Rusiyadan S-400 aldı. Və Amerikanın da YPG-yə silah satmasında da bunu
görmək olar. Ola bilər ki, Amerika Türkiyəyə göz dağı verir ki, sən gedib
başqasından silah alsan, mən də sənin potensial düşmənlərinə bu cür kömək edə
bilərəm. Söhbət ondan gedir ki, Türkiyənin Amerikanın kürdləri dəstəkləməməsi
üçün sahib olduğu vasitələr olduqca məhduddur. Bunun ən güclü vasitəsi odur ki,
Türkiyə desin ki, sən YPG-yə silah satırsansa mən səndən silah almayacam. Amma
Türkiyə Amerikadan silah almasa kimdən alacaq, Rusiyadan? Rusiyadan bəzi
silahları almaq mümkündür ancaq hər sahədə yüksək texnologiyaı silahları mövcud
deyil. Türkiyə isə hələ ki, öz silahlarını istehsal edə bilmir”.
F.Mehdiyev bundan başqa qeyd etdi ki, bu proseslər Yaxın Şərqdə
geosiyasi oyundur. Türkiyə isə istəməsə belə bu oyunun aktyorudur. Nə qədər
bacarıb bacarmaması isə ayrı məsələdir”.
Şərqşünas-politoloq Vüsal
Hətəmov isə düşünür ki, Türkiyə dövləti Qərb tərəfindən həmişə xəyanətlə
üzləşib:
"Avropa Birliyinə üzvlük məsələsindən tutmuş, Mavi Mərmərə
mövzusuna qədər. Hələ bura Yunanıstan-Türkiyə, Almaniya-Türkiyə,
Niderland-Türkiyə məsələlərini də əlavə etmək olar. Bunu necə başa düşmək olar
ki, əvvəlcə R.T. Ərdoğan bütün dünyaya bildirdi ki, D.Tramp onunla danışıq
zamanı PKK-nın qolu olan təşkilata silah verməyəcəyini deyib. Səhərisi gün isə
Pentaqon bildirir ki, biz YPG ilə əməkdaşlıq edəcəyik. Əslində, bunu bir qədər
yumşaq başa düşmək olar. Yəni, D.Tramp R.T.Ərdoğanla razılaşır, amma ABŞ-ın güc
strukturları amerika liderinin üstündən adlayaraq öz istədiklərini edir. Yəni
burada D.Tramp günahsızdır. Lakin bu, ABŞ prezidentinin təsadüfi seçildiyi təqdirdə
belə anlaşıla bilərdi. Bildiyimiz kimi, ABŞ-da dərin dövlət daha güclüdür.
Prezidentin özündən də üst, lakin görünməyən, pərdəarxası qurum var. Ona görə də
ölkə liderinin əvvəl dediklərini proqramın birinci hissəsi hesab etmək olar. Ən
azı Türkiyə siyasi elitasında R.T.Ərdoğanın ABŞ tərəfindən aldadıldığı mövzuya
çevriləcək”.
V.Hətəmov əlavə olaraq qeyd etdi ki, Qərb Türkiyəni həmişə
Yaxın Şərqdə "dişsiz” etmək istəyir. Yəni
müsəlman dövlətləri arasında texniki-hərbi cəhətdən inkişaf etmiş Türkiyə
dövlətinin güclənməsi Qərb tərəfdən həzm oluna bilməzdi.
Hicranə İsmayılova
Xeberle.com
Siyasət bölməsi
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.