"Rusiya, Türkiyə və İran
prezidentlərinin iştirakı ilə sentyabrın 7-də Tehranda keçirilməsi nəzərdə
tutulan üçtərəfli zirvə toplantısı hər
üç ölkə üçün vacib və əhəmiyyətlidir. Bu ölkələr müttəfiq olmağa məcburdur".
Bu sözləri Xeberle.com-a politoloq Nəzakət
Məmmədova zirvə toplantısını şərh edərkən deyib.
N. Məmmədova bildirib ki, Suriyada
münaqişənin bitməsinə ciddi cəhdlər göstərilsə də buna nail oluna bilməyib. Əvəzində
isə münaqişə yenidən qızışıb:
"Suriya münaqişəsinin sona
çatdığı bütün dünya bilirdi. Lakin bu günlərdə Rusiyanın İdlibi bombardman etməsiylə
münaqişə yenidən başladı və bu da ərazidə müharibənin hələ də bitmədiyini bir
daha sübut etdi. Tehranda keçiriləcək zirvə toplantısında sözsüz ki, Suriyadakı
vəziyyət və gələcək perspektivlər müzakirə oluna bilər. Bundan əlavə ABŞ-la
Türkiyə arasında razılaşma əldə edildi və nəticədə PKK VƏ PHD kürd silahlı birləşmələrinin
tərkisilah olunması prosesi baş verdi. Bununla yanaşı, ABŞ terror
qruplaşmalarından silahları geri aldı. Digər tərəfdən onların Əsədlə görüşləri
keçirildi. Bütün bu baş verənlər münaqişənin həlli istiqamətində dönüş idi. Rusiya Əsədlə Ərdoğanı barışdırmaq istəyir,
çünki Əsədin hakimiyyətdə qalmasında Türkiyə də söz sahibidir. Rusiya ilə İran
hələki Əsədi hakimiyyətdə saxlamaq istəyir, buna yeganə etiraz edən tərəf isə
Türkiyədir. Zirvə toplantısında Türkiyəni razı salıb Əsədi hakimiyyətdə
qalmasını təmin etmək kimi məsələlər də var. Əsəd özü də bu razılaşmanın tərəfdarıdır
və bunun əvəzində o Türkiyəni Suriyada müharibədən sonrakı bərpa işlərinə cəlb
etməklə bu ölkənin rəğbətini qazanmaq istəyir. Çünki Türkiyəni bu işə cəlb etməklə
ona iqtisadi baxımdan müsbət faydası ola bilər".
Politoloq görüşdə digər məsələlərin də
müzakirə obyekti olacağını vurğulayıb: "Görüşdə, əsasən terrora qarşı mübarizə
üsulları, Suriyanın yenidən qurulması məsələsi, ölkənin gələcək siyasi
sistemində hansı qüvvələrin iştirak edə biləcəyi barədə hər üç ölkə arasında razılaşmalar əldə olunacaq.
Böyük ehtimal görüşdə fikir ayrılıqları olmayacaq, çünki hazırki şəraitdə, xüsusilə
də ABŞ-ın hər üç ölkəyə sanksiya tətbiq etdiyibir vaxtda bu ölkələr heç vaxt olmadığı qədər müttəfiq olmağa məcburdurlar.
Bütün bunları nəzərə alsaq prinsipal olaraq razılaşmalar əldə olunacaq. Qarşıda
onları daha böyük təhlükələr gözləyir. Ən azından indi əlbir olub qarşılarında
duran ABŞ-a qarşı birlikdə mübarizə
aparmalıdırlar. Fikir ayrılıqları olarsa ABŞ onları məğlub edib, bütün
planlarının üstündən xətt çəkib Yaxın Şərqdəvəziyyəti öz istədiyi kimi nəzarətə
ala bilər.Tehran görüşü əvvəlkilərə nisbətən daha çox razılaşmalar və
yaxınlaşmalar əldə olunacağı ilə yadda
qalacaq".
Xədicə Səxavətqızı
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.