Azərbaycan Ordusunun ərazilərimizin azad olunması uğrunda
apardığı 44 günlük müharibənin və əldə etdiyi şanlı qələbənin
kulminasiyası heç şübhəsiz ki, Şuşa şəhərinin azad edilməsi oldu.
Azərbaycan Ordusu bir aydan bir az çox çəkən döyüşlər zamanı ağlasığmaz
şücaət göstərərək cənub istiqamətindən qala-şəhərin həndəvərinə qədər
irəlilədi.
Xeberle.com virtualaz.org-a istinadən xəbər verir ki, artıq indi, döyüş
əməliyyatlarının başa çatmasından bir neçə gün sonra dünyanın müxtəlif
ölkələrindən hərbi ekspertlər təsdiq edirlər ki, Şuşa əməliyyatı
müstəsnadır və dünya hərb tarixində qalacaq, eləcə də hərb elminə dair
dərsliklərə salınacaq. Erməni ordusunun komandirləri və düşmən
siyasətçiləri də etiraf edirlər ki, məhz Şuşanın alınması Ermənistanın
faktiki olaraq Azərbaycanın diqtə etdiyi şərtlərlə razılaşmasına səbəb
oldu.
Azərbaycan ordusunun bu mürəkkəb əməliyyatının bəzi
detallarını oxuculara çatdıraraq qeyd edirik ki, dəniz səviyyəsindən
1400 metr yüksəklikdə yerləşən Şuşa hətta səyahətçilər üçün də çətin
keçilən relyefə malikdir. Hərbi baxımdan isə şəhər üç tərəfdən sıldırım
qayalıqla əhatə olunduğu üçün praktiki olaraq alınmaz qaladır.
Azərbaycan
Ordusu üçün vəziyyəti mürəkkəbləşdirən həm də bu idi ki, düşmən
qoşunları Şuşanı şimaldan, Xankəndi istiqamətindən, şərqdən Xocavənd
istiqamətindən və qərbdən Laçın istiqamətindən nəzarətdə saxlayırdı.
Azərbaycan Ordusunun irəlilədiyi cənub istiqamətinə isə Ermənistan hərbi
rəhbərliyi özünün ən elitar, döyüş qabiliyyətli hissələrini atmışdı.
Düşmən
öz diqqətini Xankəndi və Daşaltı istiqamətindən şəhərin müdafiəsinə
yönəltsə də, onun əsas qüvvələri şəhərin mərkəzində cəmləşmişdi. Şuşanı
minlərlə erməni əsgəri, onlarla vahid artilleriya və zirehli texnika
qoruyurdu. Şəhərin bu cür güclü qorunması onun strateji əhəmiyyəti ilə
bağlı idi, Şuşadan az qala Qarabağın bütün dağlıq hissəsini nəzarətdə
saxlamaq mümkündür. Və düşmən generalları da bunu yaxşı bilirdi.
Azərbaycan
Ordusunun dayanmadan Şuşaya tərəf irəlilədiyi aydın olanda dünyanın
aparıcı hərbi ekspertləri bu istiqamətdən şəhərin alınmasının mümkün
olmadığı haqda proqnozlar səsləndirirdilər. Deyirdilər ki, hətta ən
maksimal səylərlə belə şəhər uğrunda 2-3 ay döyüşlər aparmaq lazım
gələcək. Bir çoxları isə Şuşa uğrunda döyüşlərin gələn ilin yazına,
yayına qədər çəkəcəyini təxmin edirdilər.
Bu cür skeptik fikirlərə
baxmayaraq, noyabrın 5-də Azərbaycan Ordusu bilavasitə şəhərdəki erməni
mövqelərinə artilleriya zərbələri endirməyə başladı, nəticədə yüngül
silahlı xüsusi təyinatlılarımız Şuşanın girişinə qədər irəliləyə bildi.
Düşmən üçün tamamilə gözlənilməz idi ki, xüsusi olaraq bu cür döyüşlər
üçün hazırlanmış Azərbaycan döyüşçüləri alpinistlər kimi sıldırım
qayalıqlara dırmaşaraq hücum edirdi və şəhərə daxil olurdu. Şuşanın
içərisində şiddətli şəkildə yaxın məsafədən, hətta əlbəyaxa döyüşlər
başladı. Yenilməz Azərbaycan əsgərləri misli görünməmiş igidlik
göstərərək noyabrın 7-də şəhəri tam nəzarət altına aldılar. Şəhərdən
geri çəkilən düşmən qüvvələri çox ağır itkilər verdi. Düşmənin şəhəri
yenidən ələ keçirmək cəhdləri onun itkilərini daha da artırdı, bu vaxt
artıq şəhərə Azərbaycan ordusunun əlavə qüvvələri yeridilmişdi və onlar
düşmənin bir neçə əks-hücumunu dəf edərək Şuşada möhkəmləndilər.
Şuşanın
azad edilməsi düşmənin digər hərbi birləşmələrinin və bölmələrinin
mühasirəyə düşməsi riski yaratmışdı. Məhz öz ordusunun tamamilə
darmadağın edilməsindən qaçmaq üçün Ermənistan rəhbərliyi Azərbaycanın
şərtlərini qəbul etdi. Ermənistanda Şuşa döyüşlərində nə qədər itki
verdiklərini hələ də açıqlamırlar. Lakin internetdə yayıla videokadrlara
əsasən Şuşa döyüşlərində yüzlərlə düşmən əsgəri məhv edilib, onlarla
döyüş texnikası sıradan çıxarılıb. Azərbaycan Ordusu bu döyüşlərdə xeyli
qənimət də götürüb.
İrəvanda haqlı idilər: Şuşa döyüşləri bütün
Qarabağ müharibəsinin taleyini həll etdi. Peşəkar, ən yeni silahlarla
silahlanmış Azərbaycan Ordusu misli görünməmiş şücaət, qəhrəmanlıq
göstərərək nəinki doğma torpaqlarını azad etdi, həm də erməni ordusunun
məğlubedilməzliyi haqda mifi birdəfəlik darmadağın elədi.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.