Xeberle.com tərəfindən Sumqayıtın tanınmış şəxsləri ilə müsahibələr davam etdirilir. Bu dəfəki həmsöhbətimiz idmançı, SSRİ dövrünün sambo məşqçisi Məstalı Abdullayevdir. M. Abdullayev SSRİ dövründə idmançılara yaradılan şəraitdən, Sumqayıt Spartak Cəmiyyətinin fəaliyyətindən, şəxsi uğurlarından, tələbələrindən və hazırkı idmanımızdan söz açıb. Müsahibəni olduğu kimi təqdim edirik.
 HAŞİYƏ: Abdullayev Məstalı Ağasıoğlu 1949-cu ildə Füzuli rayonunda dünyaya gəlib. 1965-ci ildə orta məktəbi bitirərək "Politexnik Texnikumu”na, texnik energetik ixtisasına qəbul olub. Sonralar paralel olaraq sambo idman növü ilə məşğul olub.1970-ci ildə Azərbaycan Bədən Tərbiyəsi və İdman  İnstituna daxil olaraq məşqçi kimi fəaliyyət göstərib. Bu gün – iyulun 31-də onun 68 yaşı tamam olur.
O vaxt məşqlər üçün şərait o qədər də ürəkaçan deyildi
Biz tələbələri Sumqayıt şəhər Səməd Vurğun klubunda keçirilən tədbirə dəvət etmişdilər. Mənim diqqətimi ikinci mərtəbədəki idman zalında aparılan sambo güləşi üzrə keçirilən məşq cəlb etdi. Yaxınlaşıb o vaxtın tanınmış sambo ustalarından olan Ənvər Hüseynovun məşqinə yazılmaq istədiyimi bildirdim. Mənə dedi ki, get idman forması al və ondan sonra səni qəbul edərəm, məşq edərsən. Bir neçə gündən sonra formanı da alıb gəldim və məşqlərə başladım. Sonralar həmin klubun nəzdində olan sambo bölməsini bağladılar və məşq aparılmasına icazə vermədilər. Sumqayıt Kimya Texnologiya Texnikumunun nəzdində Spartak cəmiyyətinə məxsus sambo bölməsi var idi və sambonun yaradıcılarından biri olan İsmayıl Əhmədov orada idman kafedrasının müdiri idi. Ora getdik və o, bizi qəbul etdi, beləliklə məşqlərə davam etdik. O vaxtı məşqlər üçün şərait o qədər də ürəkaçan deyildi, zal kiçik, döşəklər keyfiyyətsiz və yuyunub geyinmə otağı da yox idi.
Bütün yarışlarda Sumqayıt Spartak Cəmiyyətini təmsil edirdik
1960-cı ildə Mehdi Hüseynzadə stadionu istismara verildi. Sumqayıt Spartak Cəmiyyəti də stadionda kirayəyə zal götürdü. İnsafla desək, hər şey müasir standartlara uyğun idi. Sambo güləşi uzun müddət idi ki, Sumqayıtda yalnız Spartak Cəmiyyətinin nəzdində olduğu üçün, biz bütün yarışlarda həmin cəmiyyəti təmsil edirdik.
Ümumittifaq turnirində 2-ci yeri tutaraq idman ustası normativini doldurdum
1970-ci ildə Azərbaycan Bədən Tərbiyəsi və İdman  İnstituna daxil olduğum üçün məşqçilik fəaliyyəti ilə də məşğul olmağa başladım. Çünki ya ictimai əsaslar üzrə məşqçi olamalı, ya da tam ştata keçməli idim. 1972-ci ildə SSRİ Spartak Cəmiyyətlərinin yarışlarında iştirak edərək bürünc medala layiq görüldüm. 1973-cü ildə isə Qorki vilayətinin Kistova şəhərində Sovet İttifaqı qəhrəmanlarının xatirəsini əbədiləşdirmək üçün keçirilən ənənəvi ümumittifaq turnirdə məşqçi və güləşçi kimi iştirak etmişəm. Biz orada mükafata layiq yer tuta bilmədik. Sonralar bizi hər il həmin yarışlara dəvət etdilər.Bilirsiniz ki, idmançılar yarışlarda formalaşır və ustalaşırlar. 1978-ci ildə Ukraynanın Çernovtsı şəhərində keçirilən və Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Babrovun xatirəsinə həsr olunan ümumittifaq turnirində 2-ci yeri tutaraq idman ustası normativini doldurdum.
Həmin vaxtlar energetik işləyirdim və növbədən çıxıb dərhal məşqlərə gedirdim
Sonralar bizə belə bir təklif gəldi ki, cüdo güləşini ölkələrdə inkişaf etdirək. Buna görə də, bizim samboçular paralel olaraq həm də cüdo məşqləri də etməyə başladılar. Bizim üçün bütün şəraiti yaratmışdılar, yarışlara göndərirdilər ki, təki ustalığımızı artıraq. Mən o vaxtı energetik işləyirdim və növbədən çıxıb dərhal məşqlərə gedirdim. Biz istehsalat müəssisələrində işləsək də, paralel olaraq məşq də edirdik.
 Əfsanəvi məşqçi və idmançı Sabir Adıgözəlov mənim tələbəm olub
Məşqçilər yaxşı bilər, 100 nəfəri məşq üçün götürürsən, onlardan üçü-dördü istedada malik uşaqlar olur. Bunlardan biri də, mənim tələbəm, dünya sambo güləşinin əfsanəsi, beynəlxalq dərəcəli idman ustası  Sabir Adıgözəlov idi. O, qeyri-adi qabiliyyətə, bacarığa sahib idi. Onu nə vaxt görürdümsə ya idman zalında, ya da ki, dəniz qırağında məşq edirdi. Sonra onu SSRİ yığma komandasının üzvü kimi qəbul etdilər. O, yarışlarda iştirak edib qalib oldu və bütün titulları əldə etdi. Biz onunla məşqlər edirdik və o, yaradıcı insan olmaqla bərabər həm də kaprizli insan idi. Bir neçə dəfə o, hətta idmandan uzaqlaşıb getmək istəyib, mən onu geri qaytarmışam. 1980-ci ildə Baltikyanı ölkələrdə ilk dəfə "Beynəlxalq Sambo Turniri” keçirilirdi və Sabir Adıgözəlov orada kiçik dünya çempionu oldu. Sonralar bu yarışlarda o, 3 dəfə də qalib gəldi. S.Adıgözəlovun tələbəsi keçən Rio De Janerada keçirilən paralimpiya oyunlarında bürünc medal qazandı və ölkə başçısı Sabir müəllimi şəxsən qəbul edərək onu "Tərəqqi” medalı ilə təltif etdi. Çox qızıl insan idi, həm məşqçi, həm də idmançı kimi, Allah ona rəhmət eləsin.
İndi yarışlara getmək çox asandır
İndi cənab Prezident tərəfindən idmana çox diqqət ayrılır. Hazırda idmana ayrılan diqqətin 30-40 faizi o dövrdə də ayrılsaydı, bəlkə də biz daha çox uğur qazanardıq. O vaxtı dünya çempionatlığına getmək üçün heç olmasa SSRİ yığma komandasında üçüncülüyə sahib olardın gərək. Amma indi yarışlara getmək çox asandır.
Ekstremal hallar ola bilər ki, fiziki gücdən istifadə edərsən
Mən eşidəndə ki, hansısa bir idmançı cinayət törədib, çox məyus oluram və günahı özümüzdə görürəm. İdmançı qətiyyən öz fiziki üstünlüyünü başqasına göstərməməlidir. Lap səni yolda biri təhqir etsə də, sən onu kənara çəkib başa salmalısan. Yalnız ekstremal hallar ola bilər ki, fiziki gücdən istifadə edərsən.
Biz heç vaxt fiziki gücümüzdən faydalanmağa çalışmamışıq
Bir gün biz, iki nəfər məşqdən gəlirdik. Vaqif klubunun qabağında fiziki cəhətdən güclü biri ilə üz-üzə gələsi olduqvə o, yanımdakının çiyninə dəyərək getdi. Tutdum qolundan, başladı çırpınmağa. Yanımdakı da istədi onu vursun. Dedim hara vurursan?! O, bizə lazımdır, sabah onu aparıb samboya yazdıracam.İki gündən sonra həmin adamı yenə yolda gördüm, dedim ki, gəl aparım səni samboya yazdırım. Dedi yox, mənimki ilə, səninki tutmaz...
Biz heç vaxt fiziki gücümüzdən faydalanmağa çalışmamışıq.
 Spartak Cəmiyyətinin sambo məktəbi istedadlı kadrlar yetişdirirdi
Sumqayıt Spartak Cəmiyyətinin nəzdində yerləşən sambo məktəbi çox məşhur idi. Orada çox istedadalı kadrlar yetişirdi. Bunlardan Filman İsmayılov, Mirağa  Qiyasov, Əlipənah Həşimov,İlham Zəkiyevin baş məşqçisi İbrahim İbrahimov, Əhməd Rəcəbli, Tofiq Rzayev, Adil Sadıxovun adlarını çəkmək olar. Filman İsmayılov əməkdar məşqçi, çox yaxşı da güləşçi olub. Mirağa Qiyasov yeganə insan olub ki, Kompressor zavodunun tərkibində, heç bir şərait olmayan yerdə 50-yə yaxın dünya çempionu hazırlayıb və hazırda dabuna davam edir.
İdman səhvi və səhlənkarlığı bağışlamır
Hazırda dövlət başçısı idmana elə yüksək qiymət verir ki, mən hətta deyərdim dünyada idmana bu dərəcədə qiymət verən ölkə yoxdur. Yaradılan şəraitin qarşısında idmançılarımız da o etimadı doğruldurlar. İdman elə bir şeydir ki, bir saniyə belə sayıqlığını itirdinsə, yandın deməkdir və o, səhvi, səhlənkarlığı bağışlamır. İdmanda təkcə fiziki güc bəs etmir, burada həmçinin taktiki, texniki, psixoloji amillər də böyük rol oynayır.
Sonda Xeberle.com adından Sumqayıtın fəxri, veteran idmançımız Məstalı Abdullayevi 68 yaşının olması ilə münasibətilə təbrik edir, ona uzun ömür və can sağlığı arzulayırıq.

Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.