Bu gün Sumqayıtın şəhər statusu almasından 69 il ötür. Sumqayıt şəhərinin
ərazisi 94,7 kvadrat kilometr, əhalinin sıxlığı isə bir kvadrat kilometrə 3597
nəfər təşkil edir ki, ölkənin başqa şəhərlərinə nisbətən əhalisi ən sıx olan şəhərdir.
2018 - ci ilin oktyabr ayının 1-nə olan məlumata görə, Sumqayıt şəhər ərazisinin əhalisi 342,8 min nəfər olub.
Tarixçilərin
fikrincə müasir Sumqayıtın yerləşdiyi ərazidə qədim dövrlərdə midiyalılar məskunlaşıb.
Şəhəri tikintisi zamanı torpaq altında qazıntı işləri görülərkən qədim yaşayış
məntəqəsinin və karvansarayın qalıqlarına rast gəlinirdi. Sovet İttifaqı
Abşeron yarımadasını ağır sənaye mərkəzinə çevirmək qərarına gəldi. Bu məqsədlə
Abşeronda ikinci bir sənaye mərkəzi tikmək istəyirdilər. İlk tikinti işləri
1938-ci ildə başlandı. Lakin İkinci dünya müharibəsinin başlanması ilə əlaqədar
olaraq şəhərin tikintisi dayandırılır. Tikinti işləri 1944-cü ildə yenidən bərpa
olunur. Şəhərin tikintisində azərbaycanlılar ilə yanaşı müharibədə əsir düşmüş
almanlar da işlədilirdi. 1949-cu il noyabrın 22-də Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət
Heyətinin qərarı ilə Sumqayıta şəhər statusu verilib. İstilik Elektrik
Stansiyası yanında qəsəbə olaraq yaranan Sumqayıt qısa müddət ərzində böyük sənaye
mərkəzinə çevrildi
Bir zamanlar
ona gənclik şəhəri deyirdilər. Çünki şəhərin ilk özül daşlarını düzənlər də,
onun ilk sakinləri də gənclər idi. Sonralar Sumqayıt yeni adlar qazandı: sənaye
şəhəri, kimyaçılar şəhəri, inşaatçılar şəhəri. İndi isə Sumqayıtın azad
iqtisadi zonaya çevrilməsi üçün yollar araşdırılır.
Şəhərin tərkibinə
Sumqayıt şəhəri, Hacı Zeynalabdin və Corat qəsəbələri daxildir. Sumqayıt şəhərinin
ölkənin digər rayon və şəhərləri, eləcə də xarici dövlətlərlə respublika əhəmiyyətli
avtomobil və dəmir yolları əlaqəsi vardır. Hava yolları ilə əlaqələr Bakı şəhərinin
Binə hava limanı vasitəsilə həyata keçirilir. Şəhərin ərazisində tikinti
materiallarının (kərpic yüngül doldurucuları) istehsalı üçün təbii ehtiyatlar
vardır.
Şəhərin ərazisindən
Sumqayıtçay çayı axır. Samur-Abşeron kanalı Sumqayıtın cənubundan keçərək
Ceyranbatan su anbarına tökülür. Şəhərin kənarındakı qamışlıqlarda tülkü,
canavar, dovşan, çaqqal kimi heyvanlara, çöl ördəyi, göyərçin, danquşu və
qaşqaldaq kimi quşlara rast gəlmək olar.
Elə bil dünən
idi - Sumqayıtın təməl daşları qoyuldu. Boz çöllər cana gəldi. Zavodlar,
fabriklər tikildi, evlər sıralandı. Arzular, istəklər nura boyandı...
Gənc şəhər
sürətlə böyüdü, gözəlləşdi. Hünər, zəfər qalasına çevrildi...
O vaxt böyük
həvəslə Xəzərin sahilinə şəhər salmağa gələn 20-25 yaşlı gənclərin çoxu qocalıb
dünyasını dəyişdi. Amma şəhərin bugünkü növrağı ilə öyunən, yaşı 80-i, 90-ı ötən
sumqayıtlılar da var aramızda.
Sumqayıt onu
qurub-yaradanların özləri üçün ucaltdıqları möhtəşəm bir abidəyə bənzəyir. Gözəlliyi
ilə dünyaya meydan oxuyur. Şair, rəssam və bəstəkarların ilham mənbəyi, adi
sakinlərin qürur ünvanı, bu yerlərdən əskik olmayan xəzrinin, gilavarın anbaan
sehirləndiyi gözəl, sevimli bir məkandır Sumqayıt!
Ötən müddət ərzində
Sumqayıt zəngin inkişaf yolu keçərək ölkəmizin böyük sənaye mərkəzlərindən
birinə çevrilib. İri müəssisələr şəbəkəsinin və müvafiq infrastrukturun
formalaşması şəhərin mədəniyyət, elm, təhsil, səhiyyə, idman və digər sahələrdə
tərəqqisinə güclü təkan verib. Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra Sumqayıt
şəhəri öz tarixinin yeni mərhələsinə qədəm qoyub. Bu gün milli dövlət
quruculuğu prosesinin fəal iştirakçısı olan Sumqayıt qazandığı nailiyyətləri ilə
suveren Azərbaycan Respublikasının iqtisadi qüdrətinin daha da artırılmasında
yaxından iştirak edir, ölkənin mədəni və intellektual potensialının gücləndirilməsi
naminə töhfələr verir.
Şəhər
gününüz mübarək əziz sumqayıtlılar!
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
