Türklər 117 dövlət, 32 bəylik, 17 xanlıq, 16 imperiya, 10 respublika, 4 atabəylik qurdu.

Yalnız Osmanlı imperiyası 624 il hökm sürdü, 322 il dünyanın lider dövləti olaraq qaldı.
III Murat dövründə, yəni 16-cı əsrdə ərazisi bugünkü Türkiyədən 25 qat daha böyük idi. (23 milyon 337 min 600 km2).
Bütün bu tarixi faktlara baxmayaraq, dünyanın ən böyük 3 imperiyasından biri olan Osmanlının dağılmasının səbəbini dərindən düşünməmiş anlaya bilmirəm. Zaman zaman bunun cavabınıaz da olsa, tapdığıma inanıram.
Bu günlərdə Turhan Tanın ''Hürrem'' romanını oxudum. Romanı oxuduqdan sonra Osmanlının dağılmasında təxminlərimin heç də səhv olmadığını gördüm.
Hürrem Sultanı Türkiyədə bir televiziya kanalında efirə çıxan "Muhteşem Yüzyıl" serialından sonra tanımayan yoxdur, məncə ...
Öncə deyim ki, Sultan Süleymandan çox sevgisi uğrunda hər şeyi etməyə hazır olan bir padşah və bir rus qızının münaqişələrindən bəhs edən bu serialı sevə-sevə izləyən tamaşaçılardan deyiləm.
Bir neçə hissədən sonra isə serialın seyrini tamamilə dayandırdım. Çünki reytinq yığmaq xətrinə şanlı tarixdən daha çox eşq və intriqaların ön plana çıxarıldığı bir tamaşa olduğunu tam dərk etdim.
Keçək əsas məsələyə.
Kitabı oxudum. Bu haqda elə geniş məlumat vermə niyyətim yoxdur.
Kitabda əhəmiyyətli və tarixi məlumatlar var idi. Bu yazımda kitabda diqqətimi çəkən və "Osmanlı imperiyasının məhvinin səbəbi” sualının cavabını qismən də olsa, mənə anladan hissəyə toxunacağam.
Sultan Süleymanın hərəmində 32 qadın var ki, (bu 32 qadın bizim indiyədək haqqında bəhs etdiyimiz şəxs deyil. Sultan Süleymanın həyat yoldaşları -N.B.) hamısı Avropadan və Rusiyadan ona hədiyyə olaraq göndərilmiş gözəllərdir. Onların əsli-nəsli heç də müəyyən deyildi. Yalnız xristian olduqları və saraya gəldikdən sonra padşahın istəyi ilə İslamı qəbul etdikləri məlumdur.
Hürrəm istisna olmaqla ... Çünki romanda atasının keşiş olduğu yazılır. Serialda hər kəsin türk qadını olaraq tanıdığı Mahidevran Sultan da Qafqazda yaşayan ruslardandır və Hürrəmdən 10 il əvvəl Süleymana hədiyyə olaraq göndərilibmiş.
Nəysə, yuxarıda dadediyim kimi, mövzudan uzaqlaşmadan gələk mətləbə. Və sualımın çox sadə olan cavabına.
Bu günə qədər oxuduğum kitablar və apardığım araşdırmlarıma əsaslanaraq yaza bilərəm ki, heç bir gücün, ordunun, silahın yıxa bilmədiyi Osmanlı imperiyasını Avropa və Rusiyanın onlara qarşı apardığı "qadın siyasəti” yox etdi. Hətta II Pyotr da rus qızların müsəlman kişiləriylə, xüsusilə türk kişiləri ilə evlənməsini açıq şəkildə vəsiyyət edirdi. O, bununla həm nəsillərinin tükənməyəcəyini, həm də türkdən doğulan uşağın rus kimi, rus tərbiyəsində böyüyərək atalarının, babalarının əlində qalan torpaqlarını qaytaracağını düşünürdü...
Çünki Türkü yalnız Türkün yox edə biləcəyini gözəl anlayırdı...
Qoca dünyaya hökm edən Osmanlını qadına olan nəfsi yıxdı. Bunu çox yaxşı bilən Osmanlı düşmənləri də yürütdükləri sözügedən "qadın siyasəti” nəticəsində istəklərinə nail oldular.
Onlar bununla kifayətlənməyib, bu siyasəti günümüzdədə davam etdirməkdədirlər.
Türk kişisinin qadına olan nəfsi bu gün də Avropa, Amerika, Rusiyanın əhali artımında böyük rol oynayır.
Əhalisi azaldığından həyəcan təbili çalan ölkələrin vaxt keçdikcə türklərə sərhədlərini açması, onları işlə təmin etməsi bunun bir nümunəsidir. Bəziləri düşünə bilər ki, bunun nəyi pisdir?! - "Sonda türkün sayı artırda”, - deməklə. Amma çox zaman aysberqin görünməyən tərəflərindən tam xəbərsiz oluruq. Necə ki, bizim Azərbaycan türkləri rus xalqının sayını artırdı. Bizimkilərdən doğulan körpələr rus pasportu, kimliyi ilə böyüdüldü. 366-cı motoatıcı alayın tərkibində 1992-ci ildə Xocalıya gətirildi, əsrin ən son qırğınlarından biri həyata keçirildi. Yəni Türkü Türkə qırdırdı. Əminəm ki, bir gün başqa şəxsiyyətlər altında doğulub-böyüyən Türk uşaqlarıda Türkiyəyə qarşı qoyulacaq.

Nigar Börek

P.S.: Yalnız Rusiyadan gəlib Türkiyədə işquran və ya alış-veriş edən qadınların Rusiyaya dönəndən sonra dünyaya gətirdikləri uşaqların nəslini bir araşdıraq. Əminəm ki, kiçik İvanların, Saşaların, Pyotrların böyük qismi Türk balalarıdır.

Yazının türk dilindəki orijinalı bu linkdə:
http://www.avangartha.com/opennews/5195.html#.VG3f8Q6iuJ8.facebook