İllər
bir-birini əvəz edir, qış gəlir, yaz gəlir, yay gəlir, ancaq payızın yerini heç
bir fəsil vermir, çünki payız ağlayır, yarpaqlar saralır, insanlar kövrəlir və
soyuqluğu hiss edir. Payız ayında kəndə gedirəm, küçələri dolaşıram, dolaşıram
meşələri, Cıdır düzünü, payızın ağlamağını görürəm hər ağac altından keçəndə
bir yarpaq ya başımın üstünə, ya ətəyimə düşür, bu yarpaqlar ağacların göz
yaşıdır, bu yarpaqlar sevənlərin göz yaşıdır, gözü yolda qalanların sirdaşıdır,
salam payız, salam, payız. Bu payız mənə uşaqlıq illərimi xatırladır, bu payız
mənə ağlayan günlərimi xatırladır, ağrılı-acılı olsa da ayrıldığım o qızı
xatırladır, xatirələr yadıma düşür, salam, payız...
Payız gəldi,
gözlədiyim Qatar gəlmədi, hər gün gedib qatarı gözlədiyim 12:30 dəqiqə hər an
yadıma düşür, kövrəlirəm, mənə köməklik
edən göz yaşlarıma şərik olan payızın saralmış yarpaqları olur.
Bir vaxtlar gözləyirdim
bu qatarı, gəlirdi qatar…
Qatar gələnə kimi, Avtovağzal küçəsində tək
olardım. Sanki insanlarda bilirdi onu gözləyirəm, qeybə çəkilərdilər. Öz-özümə
söhbət edib payızın narın-narın yağışı, xəzanı, küləyi ilə xısın-xısın
danışardım. Bu payız gəlmədin, gözlədim səni Qatar.
Nədən bu
payızda tək qaldım?
Tənha
bir quş qaldım, yuvadan uçdum, qondum payızın xəzanına, qondum nisgilli ürəklərin
yarasına, qondum tənha qalanların pəncərəsinə, qondum gözü yaşlı insanların
kipriyinə, qondum sevənlərin yollarına, bu payızda, yenə gəldin payız? Xoş gəlibsən
payız. Salam, payız, salam, payız.
-
Payız, sən gəldin nisgilli ürəyimi, qəmli gözlərimi, çatlayan dodağımı, təzələdin,
payız. Bir qutu siqaret, pürrəngi çay, mənim hədiyyəmdi, payız. Oturmuşam odun
sobasının yanında, xatirələri yadıma salıram, kövrəlirəm, yuxu kimi düşünürəm,
nağıl kimi düşünürəm, tez-tez çıxıram küçəmizə yolboyu baxıram, küçədi dəə,
uzanır gedir, heç kim yoxdur, bomboşdur, küçə yarpaqlara bürünübdür, sirlərə
bürünübdür, açan yoxdur bu sirləri, nədən payız? Ayağımın altında yarpaqlar
xışıldayır, onun mənə pıçıltıyla dediyi sözləri xatırlayıram, onun mənə
sakitcə, utancaq "sevirəm” dediyi sözü xatırlayıram, əllərindən tutmağımı,
soyuq barmaqlarını isitməyimi xatırlayıram, sevəsən payız, keşkə sevməyi də öyrədəsən,
sevəsən payız, bir nəfəsdə doğulmağı da öyrədəsən, bilirsən kimi deyirəm? O
qızı deyirəm, payız. Xatırladın onu? Salam, payız, salam payız.
Tanrı bəşəriyyəti
yaradıb, düzdü, payız ? Hörümçək toru, arı pətəyi, qarışqa yuvanı yaradıb,
düzdü payız? Kaş ki, məndə payız yarpaqlarından özümə yuva qurmağı bacarardım…
Bağlar xəzana bürünübdür . Bu xəzanların səsi çayların şırıltısı kimi
eşidilir. Bulaqların saf suyu kimi tər-təmiz
görünür xəzanların payız. Sən qocaların əsasısan… Sən ağbirçək anaların örpəyisən…
Sən kövrək ürəklərin sirdaşısan... Sən yazıçıların şamısan, çırağısan, ümidisən,
payız.
Bilisən nə yadıma düşüb,
payız?
Xəzanının
üstündə dolaşırdıq, birdən gözüm saralmış yarpaqların altındakı üstü palçıqlı
üzüyə sataşdı, yadındadı, payız? Mən o
üzüyü götürdüm, onun barmağına taxdım, şahidimiz oldun bizim o anda yadına
düşdü, payız, o xoş anlar? O anlar yenə gəlməz, səni, onu xatirələrimdə saxlayacam bir ömür
boyu, üşüsəm də, soyuqluğu hiss etsəm də, o anlara dönəcəm-dönəcəm,
payız....
Səndən qisas almaq istəyirəm, payız, növbə məndədir,
Səni unutmaq istəyirəm, unuda bilmirəm. Mən payızı xoş anlarla keçirməyi istəyərdim,
mən payızda sevə-sevə yaşamağı arzu edirdim…
Ömür
boyu bir dam altda yaşamağı arzu edərdim, nədən məyus qaldı bu arzular, payız?
İllərdir görmürdüm onu, bu gün təsadüfü rastlaşdım xəzanın üstündə, payız. Özgə
qollarında gördüm. Körpəsi qucağında, ruhu məndə, cismi xəzanın üstündə idi.
Yenə bizi qovuşdurdun, payız. Salam, payız! Salam, payız. Bəlkə bu şəhərdə
yaşamasaydım bu qədər onu xatırlamazdım.
Ünvanımı da, dəyişdim onu
unutmaqdan ötrü.
Yaşadığım
çinarlar şəhəri xəzanına bürünübdür, payız. Elə bu şəhərdə bu xəzana görə
çinarlar şəhəri adlanır. Ömür kitabımı sənin fəslində yazdığıma görə bilirsən nə
qədər məyus oluram, payız!
"Bütün sevgiləri xatırladan” qosqoca payızsan!
Azər Allahverdiyev
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.