Ölkəmizin
sosial-iqtisadi və mədəni inkişafında ümumtəhsil məktəbinin rolu
danılmazdır. Ümumi təhsilin inkişaf səviyyəsindən təhsil sisteminin
sonrakı pillələrinin inkişafı çox asılıdır. Çünki ümumi təhsil əsasdır,
özüldür, təməldir. Bu özül nə qədər möhkəm olarsa, təhsil sistemi bütövlükdə o
qədər güclü olacaq. Lakin 9 illik ümumi təhsildən sonrakı mərhələdə icbari
təhsilin verilməsində bəzi məktəb direktorları qoyulmuş qaydalardan
sui-istifadə edir. Bu il Sumqayıtın bəzi liseylərində məktəbin öz daxili
nizamnaməsi əsas tutularaq bir çox şagirdlər 10-cu sinfə qeydiyyata alınmayıb. Yaranan
texniki problemlərdən irəli gələrək həmin şagirdlər təhsillərini davam etdirmək
üçün digər orta ümumtəhsil məktəblərinə də qeydiyyata düşə bilmir. Nəticə etibarilə
həmin şagirdlər faktiki olaraq "havada qalır".
Çünki
nə 9 il təhsil aldıqları məktəbdə qeydiyyatda qalır, nə də ki, digər məktəblərə
qeydiyyata düşə bilirlər.
Təhsil
Nazirliyinin sözçüsü Cəsarət Valehov mövcud problemlə əlaqəli olaraq bildirdi
ki, nazirlik bu problemlərdən xəbərdardır və yaxın günlərdə problem öz həllini
tapacaq. Yaranan texniki nasazlıqlar aradan götürüləcək və şagirdlər istədikləri
təhsil müəssisəsinə qeydiyyata düşərək öz təhsillərini davam etdirəcəklər.
Mövzu
ilə əlaqədar təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirir ki, şagird yerdəyişməsi mərkəzləşdirilib,
təbii ki, bu yaxşı haldır: "Lakin texniki çatışmazlıqlar problem olaraq qalıb.
Eyni zamanda zəruri hallar hər zaman nəzərə alınmaqla güzəştlər edilməlidir.
Məsələn, vətəndaş yaşayış yerini dəyişərsə, xəstəliyə görə, valideynlər
iş yerini dəyişdiyi üçün təhsil aldığı müəssisəni dəyişirsə, avtomatik olaraq
sistem tərəfindən qəbul edilməlidir. Bu proses bir çox hallarda uzun çəkir və
məktəblər belə hallarda sui-istifadəyə yol verərək, siniflərdə boş yerlərin
sayını göstərmirlər.
Hazırda
yaşanan problemə gəldikdə isə təhsil eksperti bildirib ki, 9 ildən sonra
məktəbə tam muxtariyyət verildiyinə görə, məktəb daxili nizamnamə ilə şagirdi
10-cu sinifdə qeydiyyata almaya bilər. Lakin şagird bundan sonra təhsilini
hansı məktəbdə davam etdirəcəyini nəzərdə tutubsa, həmin məktəbdə də dərslərdə
iştirak edə bilər. Bütün problemlər qanunda olan boşluqlardan irəli gəlir.
Liseylərdə bir çox hallarda bu boşluqlardan sui-istifadə edirlər. Şagirdə 9 il
təhsil verən lisey həmin şagirdini 10-cu sinfə qəbul etmirsə, deməli verdiyi 9
illik təhsilin keyfiyyəti aşağı olub. Muxtariyyət verildiyinə görə haqlıdırlar
şagirdi 10-cu sinfə keçirməməyə, lakin bunun altında birmənalı olaraq liseylərin
özlərinin məsuliyyəti dayanır. Hər biri qəbul nəticələrini fikirləşərək addım
atırlar, amma hamı bilir ki, bu gün qəbul nəticələri orta ümumtəhsil
müəssisələrinin deyil, repetitorların hesabına əldə olunur. Sadəcə lisey
direktorları öz şəxsi maraqlarını düşünür.
Xədicə
Səxavətqızı
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
