Bir neçə gün əvvəl yol polisi əməkdaşlarının bir sürücünü döyməsi barədə xəbər yayılmışdı. Doğrumu, yalanmı, bilmirəm. Cəmiyyət isə bu xəbəri sakit qarşıladı. Çünki, adətən, yol polisinin mədəni davranışı təəccüb doğurur və özbaşına davranış elementləri artıq norma sayılır. Amma bununla belə, baş vermiş hadisəni bütövlükdə yol polisinə aid etmək olmaz - bunu bir neçə yol polisi əməkdaşının "qudurğanlığı" kimi də başa düşmək olar.
Biz bu gün özbaşınalığın bütün yol polisini - Baş Dövlət Yol Polisinin rəisi Ramiz Zeynalovdan tutmuş üzüaşağı bütün qurumu əhatə edən və hər gün rastımıza çıxan bir formasından danışacağıq. Söhbət yol hərəkətinin təhlükəsziliyinin təmin olunmasından gedir. İlk baxışdan sizə qəribə görünəcək və elə düşünəcəksiniz ki, haqqında danışdığımız məsələlər DYP-yə aid deyil. Bəla ondadır ki, elə DYP-nin özü də belə düşünür. Söhbət yolların hərəkət hissəsində üstü açıq lüklərdən və dərin çuxurlardan gedir. Bəli, DYP yolların təmiri ilə məşğul olmur, amma yollarda bu növ təhlükə mənbələrini aşkarlayıb təcili təhlükəsizlik tədbirləri görmək və müvafiq qurumlardan təhlükə mənbələrinin aradan qaldırılmasını tələb etmək məhz DYP-nin vəzifəsidir. Qanunvericilikdən çıxarıçlara baxaq:
"Yol hərəkəti haqqında" qanunun 1-ci maddəsinin 2-ci bəndi: "Yol hərəkətinin təşkili - nəqliyyat vasitələrinin və ya piyadaların təhlükəsizliyini, fasiləsiz və rahat hərəkətini, optimal sürətini təmin etmək məqsədilə küçə-yol şəbəkəsində həyata keçirilən və yol hərəkətinin ayrılmaz hissəsi olan mühəndis və təşkilati tədbirlər sistemidir".
"Polis haqqında" qanunun 3-cü maddəsinin 16-cı bəndi (polisin vəzifələri barədə): "Yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün tədbirlər görmək".
"Yol-patrul xidməti haqqında" təlimatın yol-patrul xidmətinin əsas vəzifələri hissəsindən çıxarış:
-küçə-yol şəbəkəsinin texniki tənzimləmə vasitələrinin vəziyyətinə və onların saz halda saxlanılmasına, avtomobil yollarında və küçələrdə təmir-tikinti işlərinin aparılmasında müəyyən edilmiş qaydalara riayət olunmasına nəzarət etmək;
-yol şəraiti hərəkət üçün ciddi təhlükə yaratdıqda, fövqəladə və digər hallarda yol hərəkətini müvafiq qaydada müvəqqəti məhdudlaşdırmaq və ya qadağan etmək.
Həmin təlimatın yol-patrul xidmətinin aparılması hissəsindən çıxarış:
Keşik marşrutunda və ya postunda hərəkətə nəzarət edən yol polisi müfəttişi hərəkətə maneələri aradan qaldırır, yolun hərəkət hissəsini nasaz nəqliyyat vasitələrindən, düşmüş yükdən, kənar əşyalardan və s. təmizlənməsi üçün tədbir görür (nəqliyyat vasitəsini, əşyanı kənarlaşdırır, bu mümkün olmadıqda təhlükəli sahəni çəpərləyir, nişanlayır, hərəkət iştirakçılarını təhlükə barədə xəbərdar edir) və s.
Qanunvericilikdən çıxarışlara baxandan sonra yol polisinin yollarda hərəkətin təhlükəsizliyi və fasiləsizliyini təmin etmək sahəsində hansı səviyyədə özbaşınalığa imza atdığını rahatlıqla görə bilərsiniz. Məsələn, Biləcəri qəsəbəsində "daş bazarı" istiqamətində yolun hərəkət hissəsində təxminən 15-20 metrlik məsafədə yerləşməklə ard-arda 5 lük ağzı açıq vəziyyətdə öz qurbanlarını gözləyir. Zatən qurbanlar bu açıq lükləri çox da gözlətmirlər. Demək olar ki, hər gün o lüklərə bir neçə maşın düşür və müxtəlif detalları zədə alır. Belə halları Azərbaycanın istənilən bölgəsində yaşayan istənilən vətəndaşı dəfələrlə görüb.
...Və həmin açıq lüklərin böyür-başında yol polisi müxtəlif səbəblər və bəhanələrlə sürücülərin "qulağını kəsməklə" məşğuldur. Cəmi 3 metr aralıda həmin sürücülərin əmlakına və həyatına qarşı təhlükə mənbələri dayanıb və onları aradan qaldırmaq həmin YPX əməkdaşlarının vəzifəsidir - amma bu səhnə yol polisinin vecinə də deyil. Yol polisi öz vəzifələrinin siyahısından yalnız pula bağlı olanlarını qəbul edir - qalanlarını isə öz vəzifəsi olaraq tanımır.
Düşünə bilərsiniz ki, bu məsələ ilə bağlı DYP-nin mövqeyini öyrənmək lazımdır. Amma iş elə gətirib ki, biz əvvəllər bu barədə DYP-nin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin rəisi Kamran Əliyevlə danışmışıq və bənzəri olmayan bir mövqe ortaya qoyub. Mən sürücülük vəsiqəsini dəyişərkən yol polisinin müvafiq ərazi idarəsi məndən rüsumdan əlavə pul almışdı və bu barədə "Bizim Yol" qəzetində yazmışdım. Müvafiq tədbirin gəlmədiyini görüncə bir müddət sonra DYP-nin, konkret olaraq Kamran Əliyevin belə şikayətləri qulaqardına vurduğunu yazdım. Həmin gün Kamran Əliyev redaksiyamıza zəng edib məni əməlli-başlı untandırdı: "Sən nə bilirsən ki, tədbir görməmişik". Xəcalətimdən nə deyəcəyimi bilmədim və elə həmin söhbət zamanı cənab Əliyevə Biləcəridə yollarımızın üstündə açıq lüklərin olduğunu dedim. Kamran müəllimin cavabını "şedevr" saymaq olar: "Gərək insanlar özləri başa düşsünlər ki, o lüklərin qapaqlarını oğurlamaq olmaz". Məntiqə baxın! Bu yanaşmanı daha da inkişaf etdirə bilərik: Gərək qatillər özləri başa düşsünlər ki, adam öldürmək olmaz. Gərək ermənilər özləri başa düşsünlər ki, başqasının torpağını işğal etmək olmaz! Nəhayət, gərək, bəzi polis məmurları özləri başa düşsünlər ki, sürücülük vəsiqəsini pulla satmaq olmaz. Yox, əgər başa düşmürlərsə daha heç bir tədbirə ehtiyac yoxdur. Eləmi, Kamran müəllim? Siz o lüklərə düşüb maşınını sındıran sürücülərə öz məntiqinizi hansı tərəfdən qəbul etdirmək fikrindəsiniz?
Bu məsələ həm də Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Təhqiqatlar İdarəsinə də aiddir. Konkret faktlar elə o idarənin əməkdaşlarının da yollarının üstündədir - hər gün işə gedərkən açıq lüklərdən və dərin çuxurlardan yayınmaq üçün hamımız kimi onlar da "avtoşluq" etməli olurlar. YPX isə o yollarda hər gün patrul xidmətinə çıxır və DYP-nin verə biləcəyi "görməmişik" şəklində bir izahat da istehza doğurar. Ümid edirik ki, Daxili Təhqiqatlar İdarəsi yol polisinin öz vəzifələrinə "ikibaşlı" münasibətini araşdıracaq.
Yeri gəlmişkən, sürücülük vəsiqəsinin dəyişdirilməsi zamanı məndən artıq pul alınması ilə bağlı hansı tədbirin görüldüyü hələ də mənim üçün müəmma olaraq qalır. Tədbir görülübmüş, amma şikayətçinin bundan xəbəri yoxdur! Bildiyim odur ki, məndən o pulu alan adam hələ də həmin yerdə həmin işlərlə məşğuldur. Mənə dəymiş zərər də ödənilməyib. Ha fikirləşirəm ki, Kamran Əliyev "tədbir" deyərkən nəyi nəzərdə tuturmuş, bir şey aydınlaşdıra bilmirəm. O necə tədbirdir ki, onun ardınca hər şey öz əvvəlki axarında davam edir?.. (bizimyol.info)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
