XƏLƏFLİ MAHİR MUXTAR oğlu

(Əsgər)

Vətən müharibəsinin ilk günü – sentyabrın 26-dan 27-sinə keçən gecə baş verən döyüşlər zamanı həlak olan, Sumqayıtın ilk şəhidi MAHİR MUXTAR oğlu XƏLƏFOV.

Qısa arayış: Mahir Xələfov 8 aprel 2001-ci ildə Sum­qayıt şəhərində dünyaya göz açıb. Orta təhsilini Sumqayıt şəhərində yerləşən Qubadlı rayon B.Mehdiyev adına 2 saylı tam orta məktəbdə alıb. 2017-ci ildə 9-cu sinfi bitirdikdən sonra, sənədlərini Abşeron rayonunun Ceyranbatan qə­sə­bəsindəki 197 saylı Peşə Liseyinə verib. O, 19.06.2020-ci il tarixdə liseyi "Meliorasiya işlərinin traktorçüsü, təmirçi-çilingər, avtomobil sürücüsü” ixtisasına yiyələnərək bitirib.

Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin Sumqayıt Şəhər İdarəsi tərəfindən Çağırış vərəqəsi alan M.Xələfov 09.07.2020-ci ildə, Vətən qarşısında borcunu yerinə yetirmək üçün, həqiqi hərbi xidmətə - Gəncə şə­hə­rində yerləşən "N” saylı hərbi hissəyə yola düşüb. Andiçmə mərasimindən sonra, 14 sentyabr tarixində Daş­kə­sən­ə,­ Xoşbulaq kəndindəki "N” saylı hərbi hissəyə göndərilib.

Ailə:Əslən Qubadlı rayonunun Qiyaslı kəndindən olan Xələfovlar ailəsi 1980-ci illərdə "Gənclik şəhəri” olan Sumqayıta pənah gətirib, talelərini bu şəhərlə bağlayıb...

Mahir sadə, zəhmətkeş, kasıb bir ailədə dünyaya gəlib. Lakin ailə nə qədər kasıb olsa da, geniş qəlbə malik olan hər bir üzvü vətənpərvərliyi, ləyaqəti, vicdanı, təmizliyi, saflığı ilə seçilib. Mahir hər zaman halal çörək sahibi olan valideynləri ilə fəxr edib. Elə özü də uşaqlıqdan səmimiliyi və mehribanlığı, ailəyə qarşı diqqət və ehtiramı, dosta sədaqəti, ən əsası isə, təlim-tərbiyəsi ilə sevilib-seçilən olub.

İdman:Kiçik yaşlarından Mahir idmana hədsiz maraq göstərib. Yarışlara çıxıb qalibiyyət qazanmaq, məşhur idmançı olub Vətən bayrağını zirvədə dalğalandırmaq arzusu ilə xəyallar qurub. Elə bu arzularını gerşəkləşdirmək üçün, orta mək­təb­in aşağı siniflərində oxuduğu zamanlarda idmanın Qaydasız döyüş növləri: boks, kikboksinq, Yunan Roma güləşi və s. ilə məşğul olub.

"Polad”, "Zirvə” idman klublarının üzvü olan Mahir Xələfli, onun üzərində zəhməti olan məşqçiləri Rasif Tarverdiyevin, Səfər Məmmədovun vəFirdovsi müəllimin (güləş) zəhmətini heç zaman itirməyib. Hər zaman onların adını uca etməyə, uğurları ilə məşqçilərini sevindirməyə ça­lışıb.

2010-2020-ci illərdə M.Xələfli bir çox şəhər və respublika yarışlarında iştirak edib, Fəxri Fərman, Diplom, medal və hədiyyələrlə mükafatlandırılıb. 7 medal sahibi olan 18 yaşlı yeniyetmə hər qalibiyyətində dalğalanan Azərbaycan bayrağına qürurla baxıb.

Hərbi xidmət: Hərbi xidmətdə olan gənc əsgər, idmanda qazandığı uğurlar kimi, hərb meydanında da qalibiyyət arzusu ilə yaşayıb...

Artıq 3 aya yaxın idi ki, Mahir hərbi xidmətdə idi. Bu kiçik zaman kəsiyində təlim-tərbiyəsi, nizam-intizama riayət etməsi, gözəl xasiyyəti və xarakteri ilə komandanlığın və əsgər yoldaşlarının rəğbətini qazanmışdı.

Ön cəbhədə düşmənin təxribatı get-gedə artırdı. Mahir də, silahdaşları kimi, tezliklə düşmənin layiqli cavabının verilməsi anını səbirsizliklə gözləyirdi...

Sentyabrın 25-i axsam saatlarında Mahir evlərinə zəng edir. O, hərbi hissədəki şəraitdən razılıq edərək bildirir: "Hər şey yaxşıdır, heç narahat olmayın. Yeməyimiz, işməyimiz, yatmağımız... – hamısı yüksək səviyyədədir. Amma...”. Bu, "amma” sözünü eşidən ata, nigarançılıqla soruşur: "Nə amma, oğlum? Nə olub? Nə baş verib?”. "De­yə­sən, müharibə olacaq...”, – söyləyən Mahirin səsində bir sevinc hissi duyulur. Beyninə hakim kəsilmiş fikirlərini dilinə gətirir: "Ata, əvvəl-axır bu olmalıdır. Nə qədər səbr etmək olar, axı?! Mənfurun cavabını birdəflik verməyik! Bilməlidir ki, kiminlə oyun oynayıb bu illər ərzin­də! Niyə susursan, ata?”.

Atanın gözləri dolmuşdu. İllərdir torpaq həsrətiylə için-için qovrulan ata oğluyla qürur duydu. Əlləriylə gözlərinin giləsində yığılıb, yağış kimi axmağa hazır olan göz damcılarını silərək güclə deyə bildi: "Doğru deyirsən, bala. Allah koməyimiz olsun!”.

Mahir sevincindən qanad açıb uçmaq istəyirdi. Bunun əsas səbəblərindən biri o idi ki, dədə-babalarının Qubadlı torpağında olan qəbirlərini məhv edən yağının, nəhayət ki, cavabı veriləcəkdi. Ata nənəsi hələ o vaxtlar Sumqayıta gəlsə də, ata babasısını qəbri kəndlərində idi.

Atası Mahirə dəfələrlə ötən günlərdən, nəsil-kökündən, Qubadlıda keçən uşaqlıq, gənclik illərindən, adət-ənənələrindən... ağız­dolu danışmışdı. Vətənpərvər oğul bilirdi ki, valideynlərinin burnunun ucları göynəyir yenidən o yerləri, doğulduqları ocağı, ev-eşikləri görmək üçün... o tor­paq­la­rın xoş, əvəzolunmaz ətrini ciyərlərinə çəkmək üçün...

Mahir öz gücünə, qüvvəsinə inanırdı. Bir də ki, o, idmançı idi. Öz gücünü, bacarığını hərb meydanında göstərməliydi. İnanırdı, müharibə olsa, qalibiyyət mütləq Azərbaycan Ordusunun olacaq!

Mahir hər zaman qorxmaz, mərdanə, xeyirxah olub. Heç nədən çəkinməyərək sözünü birbaşa deyib. Ya­şın­dan böyük fikirləri və xarakterik davranışları ilə diqqət çəkib. Sanki ona bir qabiliyyət verilmişdi ki, əlindən hər iş gəlirdi. Ən əsası isə, o, Vətən sevgisi ilə seçilib. Şəhidlərimizin intiqamını almaq, Qubadlıda və bütün işğal olinmuş torpaqlarımızda üçrəngli bayrağımızı dalğalandırmaq – bu idi gənc əsgərin həyat amalı!

Müharibə:II Qarabağ müharibəsi başlayan gün, sentyabrın 26-dan 27-nə keçən gecə Azərbaycan Ordusunun cəsur əsgəri Mahir Xələfli Murovdağ istiqamətində gedən döyüşlərə cəlb olunur. Qızğın döyüşlərdə hər bir əsgər və zabit qələbə əzmi ilə düşmənlə savaşır. Mahir də böyük yük yüksəkliyi ilə düşmənin layiqli cavabını verir. Lakin döyüş zamanı düşmən gülləsinə tuş gələn 19 yaşlı gənc əsgər ömrünün son dəqiqələrini yaşayır və əbədi olaraq gözlərini yumur...

II Qarabağ savaşında Sumqayıt şəhərindən olan ilk şəhid Mahir Xələfli 44 günlük Vətən müharibəsi tarixində şücaəti ilə silinməz iz qoyur. Ən ali məqama – Şəhidlik Zirvəsinə ucalan igidimizə Allah dərgahında Cənnətin qapıları açılır. O Cənnət ki, görünən dünyanın hər bir sakini orada olmaq arzusu ilə yaşayır. O məkan isə ilk növbədə Vətən, Torpaq, Azadlıq, Haqq yolunda canından, qanından bir an belə tərəddüd etmədən keçənlər - ŞƏHİDlər üçün taybatay açıq olur.

Sentyabrın 27-si saat 9 radələrində Xələfovlar ailəsi baş verən hadisədən xəbərdar olurlar...

Ata:"Sağ olsun Prezidentimiz ki, 30 illik həsrətə son qoydu. Fəxr edirəm ki, torpaqlarımızın azadlığında mənim oğlumun da əməyi var. O, həmişə döyüşə, mübarizəyə qatılmağa can atıb. Qubadlını görməsə də, hər zaman yurd yerlərinin həsrətini çəkib, görmək arzusunda olub. Oğluma dədə-baba ocağını görmək nəsib olmasa da, onun və silahdaşlarının sayəsində o torpaqlara 30 ildən sonra biz ayaq basacağıq.Mahir təkcə ailəyə deyil, bütün nəsil-kökə başucalığı gətirdi!”.

Azərbaycan Ordusunun cəsur döyüşçüsü Mahir Xələfli Vətən sevgisi, Qisas hissi, Qəhrəman olmaq istəyi ilə yaşadı və sonda arzusuna çatdı. Zarafatla, "mən neçə er­məni öldürsəm, mənə qəhrəman adı verərlər?” deyə sual edən gənc əsgər öz silahdaşları ilə birlikdə canları, qanları bahasına düşməndən QİSAS alaraq, Şəhidlik Zirvəsinə ucal­dı­lar!

Bu gün Şəhidlərimizin canı bahasına alınmış torpaqlarımızın hər qarışına Azərbaycan bayrağı sancılıb. Eləcə də, yurd həsrətli Xələf­lilərin dədə-baba torpaqları olan Qubadlıda bu bayraq dalğalanmaqdadır. Mahirin ruhu artıq o yerlərdə dolaşır...

Şəlalə xanım (ana): "Uşaq vaxtlarında vətənpərvər ruhda böyümüşdü. Hərbiyə və idmana hədsiz marağı vardı. Heç nədən çəkinməyən, qorxmayan, sözün düzünü danışan və sözünü hər kəsin üzünə deyən idi.

Döyüş yoldaşları danışırlar ki, onda qorxu deyilən bir hiss yox idi, hər zaman öndə olmağa can atırdı. Mahir belə oğul idi...

Balalarımız Torpaq uğrunda gediblər. Biz başımızı dik tutmalıyıq. Mən fəxr edirəm ki, Mahirin anasıyam!”.

Bu gün Mahirdən yadiğar qalan onun təltifləridir... Azərbaycan bayrağı dalğalanarkən, qəlbinin sevincini, gözünün yaşını gizlədə bilməyən bir igidin nişanəsidir bu mükafatlar...

Azərbaycan Ordusunun məğrur, igid əsgəri Mahir Xələflinin nəşi 27.09.2020-ci il tarixdə Sumqayıt şəhərinə gətirilir və 28.09.2020-ci il tarixdə Sumqayıt Şəhidlər Xiyabanında torpağa tapşırılır.

Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin məğrur, qeyrətli, qorxmaz döyüşçüsü, 19 yaşlı əsgər Mahir Muxtar oğlu Xələfli ölümündən sonra, Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamlarına əsasən, "Vətən uğrunda” və "Kəlbəcərin azad olunmasına görə” medalı ilə təltif olunub.

Ruhun şad olsun, Cənnətməkan Şəhidimiz!!!

xxxx

RZAYEV TƏRLAN RÖVŞAD oğlu

(Əsgər)

Qisa arayış: TƏRLAN RÖVŞAD oğlu RZAYEV21 may 2001-ci ildə Sumqayıt şəhəri, Corat qəsəbəsində dünyaya gəlib. 2007-2017-ci illərdə Sumqayıt şəhər 27 saylı tam orta məktəbdə təhsil alıb.

T.Rzayev 2019-cu ilin iyul ayının 23-də Sumqayıt Şəhər Hərbi Komissarlığı tərəfindən həqiqi hərbi xidmətə - Ağcabədi rayonunda yerləşən "N” saylı hərbi hissəyə yola düşüb. 3 aylıq təlimlərdən sonra o, Beyləqan rayonundakı "N” saylı hərbi hissəyə göndərilib. "İstehkamçı”, "minaaxtaran” kimi xidmət edən gəncin hərbiyə marağı necə artıbsa, o, hərbçi olmaq istəyilə yaşayır... Qabiliyyətinə və bacarığına görə, gənc əsgər hərbi hissədə "Baş əsgər” vəzifəsini icra etməyə başlayır...

T.Rzayev 2020-ci ilin iyul ayında baş verən Tovuz hadisələrinin iştirakçısı olub.

Ailə:Rzayevlər ailəsi 5 nəfərdən ibarət olub: ata, ana, bir bacı və iki qardaşdan. Tərlan ailədə ikinci övlad olub. Ana - Simnarə xanım uşaqların təlim-tərbiyəsi, dərsləri ilə məşğul olub, ev qayğıları ilə yaşayıb. Ata isə təmir-tikinti işlərində usta kimi çalışaraq ailəsini halal qazançı ilə dolandırıb.

---------

Gülərüzlüyü, mehribanlığı ilə ailənin, qohumların ən əzizinə, sevimlisinə çevrilmişdi Tərlan. Məktəb illərində xoş xasiyyəti, davranışı ilə sinif yodaşlarının, müəllmlərinin rəğbətini qazanmışdı.

Tərlan 6-7 yaşlarında olanda idmana hədsiz marağı yaranır. Futbol oynamağı çox sevdiyindən, sinif yoldaşları, dostları ilə məhlələrarası yarışlarda iştirak edir. O, güclü, qüvvətli olmaq arzusu ilə, şəhərin İdman kompleksində "Cüdo” üzrə məşqlərə gedir. Lakin sonradan kompüterə olan marağından, idmandan uzaqlaşır. Boş vaxtlarını daha çox kompüter proqramlarını öyrənməyə sərf edir, kurslara yazılır.

Tərlan musiqi dinləməyi də çox sevib. Fərdi şəkildə gitarada çalmağı öyrənir. Musiqiyə o qədər aludə olur ki, atasından musiqi "kalonka”sı almasını xahiş edir. Ata da böyük məmnuniyyətlə oğlunun bu istəyini həyata keçirir.

Tərlan, adətən, sakitliyi sevən, özünə qapanan, öz dünyasında yaşayan biri idi. Balıq tutmağı çox sevərdi. Valideynlərinin bir sözü onun üçün qanun idi. Can-başla yerinə yetirərdi hər tapşırığı. Tənbəllik, valideynə cavab qaytarmaq, danışanın sözünü kəsmək... – Tərlana yad olub bu xüsusiyyətlər.

Zaman keçdikcə Tərlan da əməksevərlikdə, zəhmətkeşlikdə valideynlərinə oxşayır. Ailə probleminin, qismən də olsa, həllinə kömək məqsədilə, yaşının azlığına baxmayaraq, ona tapşırılan hər bir işin öhdəsindən gəlməyə çalışır. Məktəbi bitirən kimi, özünə iş axtarmağa başlayır və kafelərin birində "ofisiant”, daha sonra administrasiyada "köməkçi” işləyir. Kompüter işləri ilə bağlı, ona müraciət edənlərə bacardığı qədər kömək etməyə çalışır.

Milli qəhrəmanımız Mübariz İbrahimovun şücaəti onun beyninə həkk olunmuş, qəlbinə hakim kəsilmişdi. Bu, ifadə olunmayacaq hisslər onu düşməndən qisasa səsləyirdi. Atasının qəhrəmanın şəkillərinə baxaraq, necə köks ötürməsini, kövrəlməsini görmək onun üçün çox ağır idi. Belə məqamlarda asta addımlara atasına yaxınlaşar, "ata, bir gün gələr, siz də mənimlə fəxr edərsiniz!” deyərdi.

2020-ci ilin fevral ayında Tərlan məzuniyyətə buraxılır. Valideynlərin sevinci yerə-göyə sığmır. Bu müddətdə dostları ilə görüşüb söhbət edərkən, o, sözarası onlara ürək sözlərini də bildirir: "Həyatdır, bilmək olmaz... əgər şəhid olsam, mənim üçün ağlamazsınız”.Yoldaşları onun dediklərini o qədər də ciddiyə almırlar...

Hərbi xidmət:Tərlan Rzayev hərbi hissədə təlim-tərbiyəsi, nizam-intizamı, verilən tapşırığı vaxtında, düzgün və dəqiq yerinə yetirməsi ilə diqqəti cəlb etmiş, hamının sevimlisi olmuşdu. Bədəncə zəif görünsə də, dərslərdə fəallığı, bölmə və hərbi hissələr arasında keçirilən yarışlarda bacarığı ilə fərqlənmişdi. Dəfələrlə bu yarışların (turnikdə dartınma, gimnastika və s.) qalıbi olmuşdu.

3 İyul 2020-ci il tarixdə Tərlan Rzayev manqa yarışında fəal iştirak etdiyinə görə, hərbi hissə komandiri tərəfindən "Ən yaxşı "Mühəndis istehkam””Fəxri Fərmanı ilə təltif olunmusdu.

Tərlan Rzayev sakit təbiətli olduğuna görə, məktəb illərində çox az dostu olub. Çox düşünüb az danışan olduğundan, özü də dost sayının çox olmasına meyilli olmayıb. Lakin hərbi xidmətdə qulluq etdiyi illər ona çoxlu dost qazandırdı: etibarlı, sədaqətli, möhkəm iradəli... dostlar!

Tərlanın ən böyük arzusu tezliklə torpaqlarımızın azğın düşməndən azad olunmasını və ona "dayı” olma sevincini yaşadan bacısının övladını görmək idi. Hər an xəyalında əzizləri ilə, əsasən də balaca NehirSu ilə görüşünü təsəvvür edirdi...

2020-ci ilin iyul ayında baş verən Tovuz hadisələrinin iştirakçısı olur gənc əsgər. Lakin bu barədə ailə üzvlərinə heç bir söz demir. Onların narahat olmasını əsla istəmir. Bu hadisələr zamanı general-mayor Polad Həşimovun itkisi onu çox kədərləndirir. Xalqın generala olan böyük sevgisi Tərlanı hər an düşündürür."İnsan həyatda elə yaşamalıdır ki, xalq sevgisini qazansın və qismətində şərəfli ölüm olsun! Budur ən böyük xoşbəxtlik!”. Tərlan özünə söz verir ki, nə olur-olsun, generalın qisasını alacaq.

26 Sentyabr. Saat 16:00-17:00 radələri... Ana ilə oğul

arasında telefon danışığı olur:

–Oğlum, inşallah, yanına gələcəm.

–...

Tərlan bir söz demir. Susur. Axı, cəbhədəki son durumla və hər an baş verə biləcək döyüşlə bağlı, onsuz da bütün qəlbi, fikri-zikri oğlunun yanında olan anasına nə desin?! Ailəsinə hədsiz bağlı olan gənc əsgər əzizlərinin narahat olmasını əsla istəmir. Telefon xəttinin o biri başındakı səssizlik artıq ana qəlbində narahatlıq yaradır...

Vətənə sonsuz sevgi bəsləyən Tərlan hər zaman Xocalı soyqırımını xatırlayırdı. Ermənilərin günahsız insanların, hətta məsum körpələrin başına gətirdikləri vəhşiliyi unuda bilmirdi. İnana bilmirdi ki, Yer üzündə "insan” adını daşıyan belə mənfur varlıqlar var. Tərlanın həyatda sakit təbiətli, pozitiv enerjili, hər kəsə xoş münasibət göstərən bir gənc olmasına baxmayaraq, düşmənə qarşı kin-küdurəti, nifrəti sözə sığmazdı. "Bu qədər amansızlıqmı olar?”, "Məgər onların öz balaları, nəvələri yoxdurmu?”, "Allahdan qorxmurlarmı?”...Bu cür düşüncələr ona rahatlıq vermirdi. O da, atasının qəhrəmanı Mübariz İbrahimov, özünün sevimli generalı Polad Həşimov kimi, düşmənin layiqli cavabını vermək istəyirdi. Xocalı qurbanlarının, qəhrəman oğulların qisasını almaq üçün canından belə keçməyə hazır idi!

Əslində Tərlan hərbi xidmətə getməyə də bilərdi, gözündə olan qüsurla bağlı. Lakin o, qəti şəkildə valideynlərinə bildirmişdi ki, "yeri gəlsə, Hərbi Komissarlıqda müayinə vaxtı həkimlə özüm danışaram, təki epiqrasıma "yararsız” yazmasınlar. Mən onsuz da gedəcəyəm! Xocalı qatillərindən qisasımı alacam! Məni keç kim saxlaya bilməz!”.

Tərlan nə qədər sakit görünsə də, Vətən, Torpaq, Namus, Ləyaqət... məsələlərində sanki bir pələngə dönürdü. Dediyi sözdən, inadından, məqsədindən dönməzdi. "Mən heç kimin oğlundan artıq deyiləm! Hamı kimi mən də Vətən torpaqlarını azad etməyə gedəcəyəm!”deyərək, Tərlan son sözünü demişdi.

Azərbaycan Ordusunun əsgəri olan Tərlan Rzayev 2020-ci ilin 27 sentyabr tarixində başlanan Vətən müharibəsi zamanı Füzuli rayonunun bir neçə kəndinin azad olunması uğrunda gedən döyüşlərə qatılır. Qızğın döyüşlər getdiyi zaman düşmən tərəfindən atılmış minamyotun partlaması nəticəsində gənc əsgər ağ ciyərinə dəymiş qəlpələr səbəbindən Füzuli Rayon Hospitalına çatdırılır. Burada 2 saatlıq əməliyyatdan sonra gənc qəhrəman həyatını itirir...

27 Sentyabr, saat 24:00. Tərlanın şəhid olması xəbərini ilk eşidən xalası, nə qədər ağır olsa da, üzücü xəbəri bacısına demək məcburiyyətində qalır. 28 Sentyabr, səhər saat 05:00-da Simnarə xanım oğlunu yaşadıqları evin həyətində qarşılayır...

Atanın dilindən düşməyən Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun rəşadət yolu Tərlan Rzayev üçün bir örnək idi. Atasına dediyi, "Bir gün gələr, siz də mənimlə fəxr edərsiz, qürur duyarsız!”sözləri elə bu gün üçün deyilmişdi...

Yumruq boyda kiçik qəlbində çox böyük arzuları var idi İgidimizin. Lakin qismətinə, qısa da olsa, şərəfli həyat yolu yazılıbmış...

Ölümün gözünə dik baxan, şücaəti ilə adını Zəfər Tarixinin Şanlı səhifələrinə Qızıl hərflərlə həkk edən, ŞƏHİDLİK ZİRVƏSİnə yüksələn Baş əsgər Tərlan Rzayev 28 sentyabr 2020-ci ildə Sumqayıt Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunur.

Bəli, bu gün Torpaqlarımız azaddır. Ölkə rəhbərinin uzaqgörən və qətiyyətli siyasəti nəticəsində Qarabağımız işğaldan azad edilib. Şəhidlərimizizn qanı, canı bahasına alınan Vətən Torpaqlar artıq abadlaşır, insanlar yurd yerlərinə qayıdırlar... – Tərlan Rzayev kimi Qəhrəman Vətən oğullarının sayəsində!

Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 19 yaşlı qorxmaz, igid, cəsur əsgəri Tərlan Rövşad oğlu Rzayev ölümündən sonra, Azərbaycan Respublikasının prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamlarına əsasən, "Vətən uğrunda”, "Füzulinin azad olunmasına görə”medalları” və"Cəsur döyüşçü” medalıilə təltif olunub.

Ruhun şad olsun, Cənnətməkan Şəhidimiz!!!

Aygün Hacıyeva,

AJB, AYB və AAB-nin üzvü