Vətəndaşın öz ölkəsi üçün gərəksizliyi gündən-günə daha çox adiləşir. Vətəndaş davranışı, vətəndaşlıq hissləri və tələbləri sosial sifarişin olmadığı, hətta fərdin ömrünü zəhərləyən anlayışlara çevrilir.
Vətəndaşlar hakimiyyətdə olanların nəzərində sanki ayağa ilişən, onlara rahat yaşamağa mane olan alaq otlarıdır.
Deyəcəksiniz ki, ümumiləşdirirəm? Olsun. Ancaq Abid Şərifovu müasir Azərbaycanın mutasiyaya uğramış "dövlət xadimi” anlayışının güzgüsü saydığımdan yanılmadığımın fərqindəyəm. Onun yuxarıdan aşağı baxdığı adi vətəndaşlarla dialoq tərzi məmur-xalq münasibətindəki reallıqların kamuflyajsız, bəzək-düzəksiz təzahürüdür. Bax, dinlə və hansı cəmiyyətdə mövcudluq keçirdiyimiz haqda nəticələrini çıxar.
Bu personaj əvvəlcə prezidentin yanındakı müşavirədə təhlükəli bina üzlüklərini Avropa Oyunları bitənə qədər dəyişməməyi təklif etdi. Yəni vecinə almadan ki, yeni yanğınlar yeni canlar alacaq. Üstəlik, bu qeyri-adekvat davranışı harada sərgilədiyinin də fərqində olmadı - qeyri-adekvatlığa ikinci sübut.
Ardınca jurnalistlərin qarşısına avtoritet duruşu və kriminal elementlərə xas leksikonu ilə çıxdı. Daha bir gün keçdi, kriminal elementə yaraşan ötkəm davranışını bu dəfə də yanğından zərər çəkənlərin qarşısında sərgilədi.
Bir fakt - təsadüf ola bilər, iki fakt - artıq meyldir, üç fakt isə qaydadır. "Dövlət xadimi” Abid Şərifovun davranışı təsadüfdən və tendensiyadan yox, qaydadan, dəbdən xəbər verir. Və o, fərqindədir ki, bütün bunlara görə heç bir cavab verməyəcək. "Gedin, nə istəyirsiniz yazın” dedi. Yəni vecinə də deyil ki, bu cür təhrifli davranış sərgiləyir.
Və Abid Şərifov özünü elita zənn edən anti-elitanın aşağılara - xalqa münasibətinin simvolu oldu.
Hələ üstəlik bu anti-elita xalqdan narazıdır da: hər gün TV-də dövlətin necə əhalinin qayğısına qaldığını, hökumətin çalışdığını, parlamentin qərarlar qəbul etdiyini göstəririk, hətta bəzən bəzi iş adamlarını və rüşvətxorları cəzalandırırıq da, ancaq camaat yenə məmnun deyil.
Ölkə onların statistikasında inkişaf tempinə görə dünyada birincidir, milyardlarla manat kredit (borc) pul indiyədək yol çəkməyə (bəzi yolları isə dəfələrlə çəkməyə) sərf olunub, mənzilləri yananlara hətta kompensasiya da ödəyirlər, Qarabağla bağlı sonu görünməyən permanent danışıqları jurnalistlərə banal ifadələrlə izah etmək yolunda hətta xarici işlər nazirinə doğma dilində bir neçə söz də öyrətmək də mümkün olub - ancaq millət yenə də şikayətlənir...
Əcəb arzulardır. Xalq istəyir ki, evləri sökülməsin, sökülürsə - kompensasiya verilsin. Xəstələr pulsuz dərman və müalicə, şagird-tələbələr - pulsuz təhsil, yaşlılar - yüksək təqaüd, işszlər - iş, çörək və maaş, bütünlükdə xalq isə - sosial dövlət istəyir.
Bir bunların iştahasına baxın! Xalq hələ də anlamayıb ki, hakimiyyətə qətiyyən lazım deyil. Halbuki hakimiyyət bunu xalqa başa salmaq üçün hər gün ortaya yeni sübutlar qoyur. Hətta bunu gah Hadı Rəcəblinin, gah Abid Şərifovun vasitəsilə xalqa açıq mətnlə nümayiş də etdirir.
Sanki xalq onların çörəyinə ortaq olan müftəxor və tənbəl tüfeylidir. Xalqdan onlara heç bir fayda yoxdur. Ancaq bunu açıq demək bir qədər çətindir. Xaricdəkilər nə deyər bəs? Bəs demokratiya, insan haqları, azad seçkilərin imitasiyası?
Halbuki xaricdəkilər bu anlayışlara çoxdan tüpürüb. Onlar üçün lazım olan yalnız odur ki, borular dayanmadan işləsin. Təminatda və qazancda fasilələr yaranmasın. Bəlkə onlara xalq lazımdır? Onlar öz xalqlarından da beziblər...
Bəlkə də hakimiyyətdə bu barədə artıq fikirləşirlər. Yəni nə qədər oyun oynamaq olar? İkili əxlaqi mühasibat hamını bezdirib - yuxarıları da, aşağıları da.
İllərdir hüquqsuzları azad adam, diktaturanı demokratiya, represiyyaları vətəndaşların təhlükəsizliyinin qorunması, neft və qaz dollarlarını xalqın gəliri adlandırırlar. Bu termin idiotizmi hamını o qədər bezdirib ki, ürək bulandırır. Və təkcə yuxarıdakılar yox, aşağıdakılar da "demokratiya” və "sosial siyasət” kəlmələrini eşidəndə "dəniz xəstəliyi”nə tutulmuş sərnişinlər sayağı öyümək istəyirlər.
Halbuki qula vətəndaş yox, qul demək daha effektiv olardı. Qula qul (yəni öz adını) deməklə onun qul statusunu legitimləşdirmək, ona vətəndaş olmadığını başa salmaq, iyerarxiyadakı (kasta sistemindəki) yerini qəbul etdirmək həm hakimiyyətdəkilərin yalan və rol oynamaq səbəbindən ağrıyan başlarını sağaldar, həm də qulları öz qisməti ilə barışmaq məcburiyyətində qoyardı. Necə ki, Hindistanda min illərdir şudra bilir ki, şudradır, brahman isə - brahmandır. Və hər ikisi öz hədlərini, imkanlarının sərhədlərini bilir. Bilir və razılaşır.
Bununla da xalq həm real statusunu əldə edər, həm də onlarsız da keçinə bilən hakimiyyətə hər gün təşəkkür duaları oxuyardı. Lazımsızları məhv etməyib sağ saxlamağa razı olduğuna görə.
Abid Şərifovu isə bu yeni taktikanın yayılmasında və adiləşməsində novator xidmətlərinə görə mükafatlandıra da bilərlər...
(virtualaz.org)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.