Azərbaycandakı intiharlar dünyanın hətta inkişaf etmiş ölkələri ilə müqayisədə az olsa da, məktəbli və yeniyetmələrin özlərini həyatdan məhrum etməsi ciddi problem olaraq qalır. Bu məsələ hər dəfə gündəmə gələndə ilkn növbədə orta məktəblərdə psixoloqların fəaliyyətinin istənilən səviyyədə qurulmaması önə çəkilir. Amma etiraf etmək lazımdır ki, məktəbli və yeniyetmələrin intiharları həm də ailədaxili problemlərdən də qaynaqlanır.
Modern.az saytı 2013-cü ildə rəsmi mənbələrin açıqladığı məlumatlar əsasında əldə etdiyi statistikanı araşdıranda ortaya hər kəsi narahat edə biləcək bir mənzərə ortaya çıxıb. Bizim qənaətimizcə, istənilən məktəblinin, yaxud yeniyetmənin həyatına qəsd etməsi bu yaxınlarda özünü yandıran Qarabağ əlilinin taleyi qədər cəmiyyəti, xüsusilə də təhsil ictimaiyyətini ciddi düşündürməlidir. Etiraf etmək lazımdır ki, Azərbaycanda intiharların qarşısının alınması üçün dövlət səviyyəsində mübarizə demək olar aparılmır. Bu, bir yana, ölkəmizdə həyatına qəsd edənlərin rəsmi statistikasını da heç yerdən əldə etmək mümkün deyil.
Ötən ilin statistikasına gəldikdə, il ərzində 29 məktəbli və yeniyetmə intihar yolu ilə ömrünə son qoyub. Ən dəhşətlisi odur ki, canına qəsd edənlərin 21 nəfəri qızlar olublar. 2013-cü ildə 14 nəfərin intihar cəhdi baş tutmayıb. Yenə çoxluq (9 nəfər) qızların payına düşür.
Bakıda məktəbli özünü asıb
Sabunçu rayonu, Balaxanı qəsəbəsində yaşayan 17 yaşlı Cavid Bayramov özünü yaşadığı evdə asıb. 10-cu sinif şagirdinin intihar etməsinin səbəbləri açıqlanmayıb.
“Ata, yolumu gözlə, yanına gələcəyəm”
Şamaxı rayonu, Qaravəlli kənd sakini, 17 yaşlı Aqşin Məmmədov yaşadığı evin həyətindəki qoz ağacından özünü asıb. Orta məktəb şagirdi olan A.Məmmədovun dəhşətli intiharının bəzi təfərrüatları məlum olub.
Qohumları tərəfindən asılmış vəziyyətdə aşkar edilən yeniyetmənin həyatının xilas etmək üçün ipi kəssələrsə də, o boğulubmuş. Yaxınları tərəfindən xəstəxanaya Aqşin ölü vəziyyətində aparılıb. Məlum olub ki, orta məktəbin 10-cu sinif şagirdi olan Aqşin Məmmədovun atası bir müddət əvvəl rəhmətə gedib. Həmin vaxtdan özünə qapanan oğul atasının məzarı üzərinə gedərək: “Ata, yolumu gözlə, yanına gələcəyəm”, - deyirmiş.
Daha bir məktəbli Neftçala rayonunda baş verib. 16 yaşlı Səfadət Məmmədov həyatına özünü tövlədə asmaqla son qoyub.
Məktəbli qız dözülməz ağrıdan ölümü seçib
Biləsuvar rayonunda yerləşən məcburi köçkün şəhərciyində Cəbrayıl rayonundan olan 13 yaşlı Təranə Həsənova özünü asıb. Onun özünə qəsd etməsinin dəqiq səbəbi bilinməsə də, azyaşlının beyin vərəmi xəstəliyindən əziyyət çəkdiyi bildirilib.
16 yaşlı Ucar rayon Şərif Abdullayevi ailə üzvləri çardaqdan asılı vəziyyətdə tapıblar.
Göyçay rayonu, Bığır kənd sakini, 14 yaşlı Aidə Osmanova isə yaşadığı evin həyətindəki tövlədə özünü asıb.
17 yaşlı qız özünü 11-ci mərtəbədən atıb
Sabunçu rayonu, Bakıxanov 17 yaşlı Familə Bayramova yaşadığı binadakı blokun eyvanından özünü aşağı atıb. Tələbə olan qızın özünə qəsd etməsinin səbəbi açıqlanmayıb.
Daha bir dəhşətli intihar Suraxanı rayonunda qeydə alınıb. Yeni Günəşli qəsəbə sakini, 16 yaşlı Nigar Əlizadə yaşadığı binanın 8-ci mərtəbəsindən özünü atıb. Araşdırma zamanı məlum olub ki, mərhum hadisə baş verən gün evə gec gəlib. Valideynləri evdə olmadığından nənəsi onu danlayıb. Bundan başqa, orta məktəb şagirdi olan N.Əlizadənin hələlik adı açıqlanmayan oğlanla sevgi münasibətinin olması da aşkarlanıb.
Sumqayıt şəhəri, 5-ci mikrorayonda yaşayan 14 yaşlı Fidan Süvarova özünü 10-cu mərtəbədən atıb. Orta məktəbin 9-ci sinif şagirdi olan Fidan yerindəcə keçinib. Məktəbli qızın özünə qəsd etməsinin səbəbi məlum deyil.
Anası danlayıb, o da özünü asıb
Astara rayonu, Alaşa kənd sakini, 14 yaşlı Xəyalə Tağızadə yaşadığı evin həyətindəki tövlədə özünü asıb. Hadisədən sonra məktəbli qızın intiharının bəzi təfərrüatları üzə çıxıb. Məlum olub ki, qızcığaz uşaqlığının qurbanı olub. Xəyalə Tağızadə uşaqlıq şəkillərindən birini cırıb. Bunun üstündə anası ilə mübahisə edib. Anası qızını şəkli cırmasına görə danlayıb. Həmin mübahisədən sonra Xəyalə Tağızadə ailə üzvlərinin evdə olduğu zaman gözdən yayınaraq özünü öldürüb.
Nişanlı qız özünü niyə asıb?
Qobustan rayonu, Bədəli kənd sakini, 17 yaşlı Cənnət Şeydayeva yaşadığı evin həyətindəki tövlənin ot çardağında özünü kəndirlə asaraq intihar edib. Üç aydır nişanlı olan Cənnət Şeydayevanın özünə qəsd etməsinin səbəbi açıqlanmayıb.
Şəmkir rayonu, Çinarlı qəsəbəsində 16 yaşlı Aynur Dilmanlı son zəng günü məlum olmayan səbəbdən özünü asaraq intihar edib.
Salyan rayonu, Həsənli kənd sakini, 15 yaşlı Aytac Cəfərova normadan artıq miqdarda dərman preparatı qəbul edərək intihar edib.
14 yaşlı Şabran rayonu, Rəhimli kənd sakini Zəhra Həşimova və 16 yaşlı Göygöl rayon sakini Nuranə Yusifova da həyatlarına özlərini asmaqla son qoyublar.
Şəmkir rayonu, Düz Qışlaq kəndində 16 yaşlı İlqar Ələsgərov (10-ci sinif şagirdi), Beyləqan rayonu, Birinci Şahsevən kənd sakini, doqquzuncu sinif şagirdi Fatimə Hümbətova da intiharlarını özlərini asmaqla reallaşdırblar.
16 yaşlı nişanlı qız özünü öldürüb
Abşeron rayonu, Məhəmmədi kəndində 16 yaşlı Püstəxanım Quluzadə özünü asıb. Məlum olub ki, O, orta məktəbin 9-cu sinif şagirdi idi. Araşdırma zamanı məlum olub ki, iki il əvvəl nişanı olan qız bir aydır həyatdan bezdiyini deyirmiş. P.Quluzadənin iki ay sonra toyu olacaqdı. Yasamal rayonunda 15 yaşlı Fatimə Musayevanın, 17 yaşlı Qəbələ rayon sakini Gülnar Abdullayevanın intiharlarının səbəbləri isə açıqlanmayıb.
Özünü suda boğub
Şəmkir sakini olan 17 yaşlı Aysel Əliyeva özünü Şəmkir Su Anbarına ataraq öldürüb. Yeniyetmə qız evdən çörək almaq adı ilə çıxıb və o vaxtdan yoxa çıxıb. Aparılan uzun axtarışlardan sonra Aysel Əliyevanın meyiti sudan tapılıb. Gənc qızın özünə qəsd etməsinin səbəbi məlum olmasa da, onun ailəsinin kasıb həyat tərzi keçirdiyi bildirilib. Aysel Əliyeva subay olub. O, orta məktəbdə 9-cu sinfədək oxuyub.
Orta məktəb şagirdi olan Şabran rayonu, Məliklər kənd sakini, 14 yaşlı Firuzə Rasaşuli yaşadığı evin həyətində yerləşən yarımçıq tikilidə özünü asıb. Onun özünə qəsd etməsinin səbəbləri məlum deyil.
Qəbul imtahanındakı uğursuzluq intiharla nəticələnib
Yasamal rayonunda yaşayan 17 yaşlı Rasim İsazadə özünü gecədən keçmiş 7-ci mərtəbədən atıb. Rəsmi məlumata görə, yeniyetmənin intihar etməsinə səbəb qəbul imtahanında uğursuz nəticə göstərməsi olub.
Daha bir şok addımı Şabran rayon sakini, 16 yaşlı Aytac Əhmədova atıb. 9-cu sinif şagirdi olan gənc qızın meyitini yaxınları səhər saatlarında aşkarlayıblar. Onun özünə qəsdinin səbəbləri isə açıqlanmayıb.
Cəlilabad rayon mərkəzində yaşayan 15 yaşlı Nuriyyə Cəfərova yaşadığı evin həyətində yerləşən yardımçı tiklidə müəmmalı şəkildə özünü asıb.
Ananın cəzası oğul itkisi ilə nəticələnib
Suraxanı rayonu Hövsan qəsəbə sakini, 14 yaşlı Valeri Sidorovun meyiti yaşadığı evin yaxınlığında yardımçı tikilidə asılmış vəziyyətdə aşkar edilib. Hadisə baş verən gün oğlunun təhsil aldığı məktəbə gedən ana müəllimlərin Valerinin dərslərinə yaxşı hazırlaşmamasından şikayətlənib. Ana da evə gələrək tədbir görüb, oğluna idmana getməyi qadağan edib. Az sonra isə oğlunun asılmış meyitini açkarlayıb.
9 yaşlı uşaq özünü öldürüb
Daşkəsən rayonu, Pirverdilər kənd sakini, 9 yaşlı Leqman Abbasov özünü yaşadığı evin həyətindəki tövlədə asaraq intihar edib. Araşdırmalar zamanı müəyyən edilib ki, orta məktəbin 3-cü sinif şagirdi olan Leqman Abbasovun ailəsində problemləri olub. Uşağın atası Vüqar Bakı şəhərində fəhləliklə çörəkpulu qazanaraq ailəsini dolandırsa da, spirtli içki içərək xoşagəlməz addımlar atırmış. Hadisədən əvvəl də Vüqar spirtli içkinin təsiri altında öz anasını və həyat yoldaşını Leqmanın gözləri qarşısında döyüb.
Zaqatala rayonu Danaçı kənd sakini, 17 yaşlı (11-ci sinif şagirdi) Ayzanat Mehdiyeva özünü yaşadığı evdə asaraq intihar edib.
Məktəbli qız özünü nənəsinin evində asıb
İlin sonunci məktəbli intiharı dekabrın 30-da baş verib. Şamaxı rayonu, Çöl Göylər kəndində 14 yaşlı Nuranə İsmayılova özünü nənəsinin evində asıb. Yaxınlarının bildirdiyinə görə, 9-cu sinif şagirdi olan N.İsmayılova əlaçı imiş. Onun hər hansı ruhi-psixoloji problemi olmayıb.
15 yaşlı qız özünü yandırıb
1998-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olan, Gülüstan qəsəbəsi ərazisində, ADAU-nun 6 saylı yataqxanasında məskunlaşan, Kəlbəcərdən olan məcburi köçkün Almaz Kərimova martın 7-də özünü yandırıb. Hadisənin torpaq mübahisəsi zəminində baş verdiyi bildirilib.
Gənc qız meyxanaçıya görə damarlarını doğrayıb
Meyxanaçı Pərviz Bülbülənin fanatı kimi tanınan 14 yaşlı Bakı sakini Zemfira (meyxanaçı Zema) adlı gənc qız intihara cəhd edib. Fanatı olduğu meyxanaçının aprelin 5-də toyu olduğunu öyrənən gənc qız damarlarını doğrayaraq intihara cəhd edib. Yaxınlarının səyi nəticəsində ölümdən son anda dönən gənc qız dərhal xəstəxanaya yerləşdirilib.
Xətai rayonunda 17 yaşlı Fidan Alırzayeva yaşadığı binanın 8-ci mərtəbəsindən özünü atıb. O, ağır xəsarətlə xəstəxanaya yerləşdirilib.
Qobustan rayonu, Nabur kənd sakini, 13 yaşlı Röyal Kərimov ov tüfəngi ilə özünü vurub. Yaralı vəziyyəti ağır olduğundan onu Musa Nağıyev adına Təcilli Tibbi Yardım Xəstəxanasına göndərilib.
Gəncə şəhər Natəvan qəsəbə sakini, 16 yaşlı Natiq Əliyev ağır zəhərlənmə diaqnozu ilə xəstəxanaya yerləşdirilib. Araşdırma zamanı məlum olub ki, N. Əliyev sınaq imtahanından yüksək bal toplaya bilmədiyi uşun sirkə turşusu içərək intihar etmək istəyib. Həkimləri səyi nəticəsində 16 yaşlı oğlanı həyata qaytarmaq mümkün olub.
Binəqədi rayonu Əcəmi Naxçıvani küçəsində Qusar rayon sakini, 16 yaşlı Könül Qurbanova binanın 17-ci mərtəbəsinə çıxaraq özünü atmaq istəyib. Hadisə yerinə polis əməkdaşları və Fövqəladə Hallar Nazirliyinin xilasediciləri gəlib. Həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində K. Qurbanovanı fikrindən döndərmək mümkün olub və intiharın qarşısı alınıb.
Ana azyaşlı övladı ilə birgə intihara cəhd edib
Fizuli rayon sakini Afət Hüseynova, oğlu azyaşlı Fəqanla birgə intihar məqsədi ilə özünü Milli Parkda dənizə atmağa cəhd göstərib. Cəhdin qarşısı Səbail Rayon Polis İdarəsinin əməkdaşları tərəfindən alınıb.
Ucar rayonu, Qazyan sakini, 16 yaşlı Abas Əhmədov hər iki qolunun damarlarını kəsərək, intihara cəhd edib. Hadisənin hansı səbəbdən baş verdiyi məlum deyil.
Xətai rayonunda yaşayan 17 yaşlı S.Z. çoxlu dərman preparatı qəbul edib. Onu yatağında huşsuz tapan doğmaları qızı dərhal xəstəxanaya çatdırıblar. Həkimlərin səyi nəticəsində qızın həyatını xilas etmək mümkün olub.
Xətai rayonunda yaşayan 17 yaşlı Günay Abdullayeva isə damarlarını doğrayıb. Qızın valideynləri onu yatağında qan içində tapıblar.
Qızı ölüm ayağında tapan valideynləri onu təcili olaraq xəstəxanaya aparıblar. Həkimlərin səyi nəticəsində 17 yaşlı Günay ölümdən xilas edilib.
Binəqədi rayonu Gənclər yaşayış massivi ərazisində yeni inşa edilən çoxmərtəbəli binada 35 yaşlı Dilarə Şirinova, 33 yaşlı Elnarə Şirinova və sonuncunun uşaqları, 15 yaşlı Nazpəri və 11 yaşlı Vüsal sosial səbəblərdən intihar etmək məqsədi ilə adıçəkilən ünvanda tikilməkdə olan 7 mərtəbəli binanın 6-cı mərtəbəsinə çıxıb və özünü öldürməklə intihar etmək niyyətini nümayiş etdirib. İntihara cəhd göstərənlərin bu hərəkəti bacıları Şirinova İlahə Şahmalı qızının narahatlığına səbəb olmuş, bacılarının və uşaqların xilas olunması üçün hadisə haqqında 112 Xidmətinə müraciət edib.
Xilasedicilər intihar etmək istəyən şəxslərlə yaxın məsafədə olub, müvafiq söhbətlər aparıblar. Aparılan danışıqlar müəyyən vaxt çərçivəsində digər təhlükəsizlik tədbirlərinin (hüquq mühafizə orqanlarının və Təcili Tibbi Yardım Stansiyasının əməkdaşlarının gəlməsi, hündürlükdən tullanmanın qarşısını almaq üçün brezentin çəkilməsi, alpinist ləvazimatlarının və xilasetmə avadanlıqlarının hazırlanması işləri və vətəndaşların təhlükəsiz məsafəyə uzaqlaşdırılması və s.) göstərilməsi üçün əlverişli şərait yaradıb.
Xilasedicilər keçirilən əməliyyat zamanı həyatına qəsd etmək istəyənləri fikirlərindən daşındırıb, onlarla psixoloji bağlantı yaradıblar. Aparılan danışıqlar nəticəsində suisidentinlərin intihar cəhdindən imtina edilməsinə nail olunub.
17 yaşlı qız yataqda huşsuz tapılıb
Sabunçu rayonu ərazisində 17 yaşlı P.X. üç qutu həb qəbul edib. Qızın valideynləri onu huşsuz halda yataqda tapıblar. Hadisə yerinə təcili yardım çağırılıb. Ona ilkin tibbi yardım göstərilib. Araşdırmalar zamanı onun özünü öldürmək istədiyi məlum olub.
Badamdar qəsəbəsində yaşayan, 13 yaşlı Fidan Mustafayeva da həb qəbul edərək intihar etmək istəyib. Təcilli olaraq xəstəxanaya çatdırılan F.Mustafayevanın həyatı xilas edilib.
Salyanda məktəb direktoru, İsmayıllıda müəllim özünə qəsd edib
2013-cü ildə məktəblilərlə yanaşı məktəb direktorları, müəllimlər də özlərinə qəsd ediblər.
Salyan rayonu, Qızılağac kənd sakini, 56 yaşlı Fətulla İsmayılov yaşadığı evin həyətində üzüm talvarından özünü asaraq intihar edib. Mərhum Qızılağac kənd Əlövsət Quliyev adına orta məktəbin direktoru olub.
Sumqayıt şəhər sakini Zakir Məmmədov yaşadığı beşmərtəbəli binanın damından özünü atıb. Nəticədə o, aldığı xəsarətdən hadisə yerindəcə keçinib. Zakir Məmmədov Sumqayıt Dövlət Texniki Kollecində müəllim işləyib. Bir müddət əvvəl o, əsəblərində problemlər yarandığı üçün işindən ayrılıb. Onun intihar etməsinə də psixi pozğunluğunun səbəb olduğu bildirilib.
İsmayıllı rayonu, Qalıncaq kənd sakini, 48 yaşlı Azad Rəcəbəliyev yaşadığı kəndin yaxınlığındakı meşə massivində özünü asıb. Onun özünə qəsd etməsinin səbəbləri məlum deyil.
A. Rəcəbəliyev Qalıncaq kənd orta məktəbində bədən tərbiyəsi müəllimi işləyirmiş.O, intihar etməmişdən əvvəl qohumlarına zəng vurub. Hazırda meşədə olduğunu və 1 saat sonra gəlib onu götürmələrini xahiş edib. Qohumları meşəyə gəlib və onu axtarmağa başlayıblar. Bir neçə saat sonra onu ağacdan asılmış vəziyyətdə tapıblar.
Məktəb direktoru özünü kitabxanada asıbQuba rayonu, Muçu kənd məktəbinin direktoru Əliağa Eyvazov məktəbin kitabxanasında özünü asıb. Onun son vaxtlar əsəb xəstəliyindən əziyyət çəkdiyi, bu səbəbdən də intihar etdiyi məlum olub.
Özünü bıçaqlayıb, sonra binadan atıb
Suraxanı rayonu Qaraçuxur qəsəbəsidə Xəyal Nəbiyev özünü yaşadığı 9 mərtəbəli binadan atıb. X.Nəbiyev hadisə yerindəcə keçinib. Paytaxt məktəblərindən birində riyaziyyat müəllimi işləyən Xəyal Nəbiyev əvvəl özünü bıçaqlayıb, sonra isə binanın 9-cu mərtəbəsindən ataraq intihar edib.
İlkin araşdırmalardan sonra məlum olub ki, intihar etmiş şəxs daha əvvəl özünü bıçaqlayıb və ölmədiyini görüncə özünü 9 mərtəbəli binadan atmaq qərarına gəlib.
Göygöl rayonunun Yeni Qızılca Stansiyası kənd orta məktəbinin direktoru, 49 yaşlı Gəncə şəhər sakini Fəxrəddin Abbasov isə orta məktəbdə iş otağının qapısını bağlayaraq intihar etmək istəyib. Bu məqsədlə sol bilək damarlarını kəsib. Qapını qırıb içəri daxil olan məktəbin işçiləri onu dərhal xəstəxanaya çatdırıblar.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.