“Uğurun sirri” layihəsinin növbəti qonağı şairə Xuraman Hüseynzadədir.
- Xuraman xanım, sizcə, uğurun rəngi, dadı, qoxusu, səsi, görüntüsü necədir və ona toxunmaq nə zaman mümkündür?
- İstedadla alın tərinin kombinə edilmiş rəngidir. Bir oxucudan yaradıcılığın haqda bir söz eşidirsənsə, artıq sən uğura yaxşı mənada toxunmuş olursan.
- Uğur mayanızda nələr öz əksini tapıb? Ümumiyyətlə, uğurlu biri olmaq üçün daha fərqli nə etmək, nədən başlamaq lazımdır?
- Oxuduğum universitetdə Qara Bəhram kimi tanınan bir müəllim varmış. Bir gün Bəhram müəllim kafedraya tərəf gedirmiş. Ondan bir az aralıda iki tələbə dayanıbmış. Tələbələrdən biri Qara Bəhramı görüb köks ötürür: “Kaş Qara Bəhramın başı məndə olaydı...” Bəhram müəllim bunu eşidir və onlara yaxınlaşıb həmin tələbəyə deyir: “Oğlum, Qara Bəhramın başını arzulama, onun oturmaq iradəsini arzula. Və bil ki, kim yazı masası arxasında oturmağı bacararsa, o, Qara Bəhram da olar, hələ desən, Ömər Xəyyam da.” İstedad və iradə lazımdır...
- Deyirlər, yanlışlar olmadan doğrular tapılmaz. Uğursuzluq yanlışlardanmı doğar sizcə?
- Mörfi qanunları yadıma düşdü. Həmin qanunlara görə, bir işdə tərslik yaşanması ehtimalı varsa, deməli, bu ehtimal yaşanacaq. Bu, mütləq deyil. Məncə, məqsədə doğru çatmaq arzusu, hətta yanğısı olmalıdır. Uğurun mənbəyi arzudursa, mənsəbi məqsədə çatmaq cəhdidir.
- Apardığınız mübarizədə uğursuzluqlarla üzləşəndə nə edirsiniz?
- Düzü hələ həyatı özüm üçün mübarizə meydanı hesab etmirəm. Buna baxmayaraq kitabımda ruhdan düşmək söhbəti yoxdur. Bir çıxış yolunu tapıram. Hər şeyin çəmi var. Sadəcə iradəli və məqsədyönlü olmaq lazımdı.
- Sizcə, uğurlu olmamızı kim müəyyənləşdirir? Ümumiyyətlə uğurun başlanğıcı və sonu varmı?
- Alın yazısına inam məsələsində tərəddüd edirəm. Məncə bizə daxili potensialımız diktə edir ki, necə deyərlər, səndən hərəkət, məndən bərəkət.
- Hər insanda bir istedadın olduğunu söyləyərlər, bunu necə üzə çıxarmaq olar?
- Məmməd Araz deyir:
Gərəksiz tərif də yuxuya bənzər,
Uyudar qələmi iş üstündə də.
İstedad elə bir toxuma bənzər
Göyərər bir quru daş üstündə də.
Əsas istedaddır. Varsa, mütləq cücərəcək. Sadəcə, yabanı şəkildə bitməsinin qarşısını almalısan. Qulluq etmək, dövriyyəyə cilalı şəkildə buraxmaq lazımdır. Kimsə mənə dəstək olmayıb. Öz istəyimin, iradəmin hesabına yaradıcılıqla məşğul olmuşam. Çətinliklə üzləşən zaman basılan bir ordu kimi geri çəkilən də olur, sonadək meydanı tərk etməyən də. Başqa bir misal: Ötən əsrdən muğam müsabiqələri keçirilir. Əyalətləri gəzib yaxşı səsi olanları tapıb ictimaiyyətə təqdim edirlər. Təxminən 50-ci illərdə atam balaca uşaq imiş. Xankəndidə qoyun-quzu otara-otara mahnı oxuyurmuş. Bakıdan gedən məşhur xanəndələr atamın oxumağını eşidir, səsini bəyənirlər. Gedib babama deyirlər ki, bu uşağı ver aparaq Bakıda xanəndəliyi öyrədək, oxudaq. Babam icazə vermir və sonra atam o vaxtkı Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna daxil olur. Əgər o vaxt babamın bir balaca insafı, uzaqgörənliyi olsaydı, indi Allah bilir, hansı məşhur xanəndənin qızı idim. (Gülür)
- Bəzi gənclər bir işə başlayanda “Düşün, tətbiq et və nəticələndir” prinsipini unudurlar. Yəni, onlar düşündüklərini ya tətbiq etmir, ya da nəticələndirmirlər. Bu problemlə üzləşənlərə nə söyləmək istərdiniz?
- Çexov deyirdi ki, aşılması mümkünsüz olan heç bir sədd yoxdur. Düşünürlərsə, mütləq tətbiq etsinlər. Bir-iki dəfə alınmaya bilər, sonra mütləq alınacaq. Ayı velosiped sürməyi öyrənirsə, insanın bacarmadığı iş ola bilməz...
- Qarşısındakına “əhəmiyyətlisən” mesajını verməkdə çətinlik çəkənlərə nə söyləmək istərdiniz?
- Paxıl olmasınlar, yetər.
- Uğurun yaşı olur yoxsa başı, bu barədə nə düşünürsünüz?
- Portuqaliyada yaşı 70-ə çatan kapoeyraçı qadın haqda oxuyanda bir daha əmin oldum ki, uğur ağbirçək də ola bilər, yeniyetmə də. Əsas odur ki, sağlam olsun.
- Fərqliliyiniz və fərdliliyiniz haqında nə deyə bilərsiniz? Nəyə görə Siz sizsiniz?
- Bilirəm ki, paxıl deyiləm və bir də maksimalistəm. Uşaq vaxtı tay-tuşlarımla oynayanda mən müəllim olurdum, yaşda məndən böyük uşaqlar şagird. Liderliyi sevirdim. Orta məktəbdə oxuyanda da, tələbə vaxtı da seçilirdim. İnsanı biliyindən, ağlından başqa fərqləndirən digər bir xüsusiyyət də var ki, bu da özünəinamlı və zövqlü, baxımlı olmasıdır. Qadın oldun, ya kişi, fərq etməz, daim səliqəli, baxımlı və zövqlü olmalısan.
- İnanmaq asandır, yoxsa inandırmaq?
- Doğru danışırsansa, hər ikisi.
- Həyatın enini və uzununu ölçdünüzmü heç, yaşamı uzun edən nədir Sizcə?
- Yaxşı insanlar. Səni anlayan, başa düşən sevgilin. Ətrafında ayağından çəkən adam yoxdursa, həyat daha da yaşamalı, rəngarəng olur.
- Əgər Sizə dünyada yalnız bir şeyi dəyişdirmək imkanı verilsəydi, nəyi dəyişərdiniz?
- “Haqsızlıq” sözünü leksikondan çıxarardım. Məncə, əhəmiyyətli bir iş olardı.
- Həyat toplananlar, çıxılanlar, vurulanlar və bölünənlərdən ibarətdir deyirlər, Sizin payınıza ən çox hansı əməl düşür?
- Hamısından düşür. Sadəcə bir də görürsən, heç gözləmədiyin halda 2+2=5 edir və sən bundan ziyan yox, xeyir görürsən. Həyatın riyaziyyatı dəqiq elm deyil.
- Bəs, Siz özünüz-özünüzə dost ola bilsəydiniz, özünüzə Sizin kimi bir dost istəyərdinizmi?
- Dostlarım bir az məndirlər. Mən də bir az onlar. Haradasa uzlaşan cəhətimiz var. Olmasa, dost olmaq mümkün deyil. Əlbəttə, istəyərdim. Bizim dostluğumuz sarsılmaz və əbədi olardı.
- Həyat təcrübələrinizə söykənərək uğurlu olmaq istəyənlərə nə kimi tövsiyələr verərdiniz?
- Gözləntilərim, qazanacağım uğurlar hələ qarşıdadır. Bircə can sağlığı, kimsəyə möhtac olmamağı arzulayıram. Cəhd etsinlər. Qorxmasınlar. Qarşılarına çıxan maneəni dəf etmək üçün bütün potensiallarını xərcləsinlər, nəticəni görmək üçün tələssinlər.
- Dəlinin doğru xəbəri nə olar Sizcə? Dəliliyin gözəlliyi mümkünmü?
- Bircə fərqli dəlilik var ki, o da sevginin şiddətindən yaranır.
- Hesab - kitab dəftəriniz var?
- Var. Dörd divar. Tək olanda həyatdakı “gəlir-çıxarımı” hesablayıram.
- Təbliğ etdiyiniz gerçəklər hansılardır, necə düşünürsünüz, sevginin təbliğata ehtiyacı varmı?
- Ədalət. Haqqın tərəfində durmaq. Var. İnsanlar sevərkən ürəkləri ilə bərabər ağıllarının da səsini dinləməlidir.
- Yaşamaq və var olmaq arasında fərq nədir?
- Var olmaq yaşamaq deyil...
(azadinform.az)