Yeni ailə qurmaq istəyən gənclər və ya qurmuş ailələrin ən böyük arzusu yəqin ki, özlərinə aid bir evin olmasıdır. Görünən odur ki, indiki dövrdə maaşdan qənaət etməklə ev almaq mümkün deyil. Gərək ev almaq və ya tikdirmək istəyən gənclərə ailələri vəya yaxınları yardım etsinlər. Ailə səfərbər olur ki, bir oğluna “yuva” qursun, ardınca ikinci oğlu üçün də eyni şeyləri etmək dərdi valideynləri narahat edir. Eyni problem Sumqayıtda da yaşanır. Bir neçə il əvvələdək burada daşınmaz əmlakın qiyməti nisbətən ucuz idi. Amma son dövrlər kəskin bahalaşma bu şəhərdə də gənclərin ev almaq arzularını ürəklərində qoyur. Bəs son vaxtlar Sumqayıtda daşınmaz əmlakın qiymətinin kəskin bahalaşmasına səbəb nədir?
Sumqayıtın paytaxta yaxınlıq problemi
Mövzu ilə bağlı gənclər şəhəri Sumqayıtda uzun müddətdir daşınmaz əmlakın alğı-satqısı ilə məşğul olan Yaşar Əhmədovla söhbətləşdik. O dedi: “Sumqayıt şəhərində son illərdə evlərin qiymətində çox ciddi fərq yaranıb. İki il bundan qabaqkı qiymətlə indiki qiymətlər arasında 20-25 min ABŞ dolları fərq var. Məsələn, əvvəllər birotaqlı mənzillər 28-30 min dollara satılırdısa, indi həmin qiymət 45-47 dollardır. Hətta təmirli birotaqlı mənzillər 50-55 min dollar da satışa qoyulur. İkiotaqlı mənzillərin təmirlisi 70 min, təmirsizləri isə 62-65 min dollara satılır, daha doğrusu, satışa çıxarılır. Bu gün bazar qiyməti belədir, bunun səbəbi çox mürəkkəbdir, gələcəkdə necə olacaq, bilmirik. Hazırda ən böyük səbəb o görünür ki, Sumqayıt şəhəri mərkəzə, paytaxt Bakıya yaxın olduğuna görə, burada mənzillərin qiyməti digər şəhərlərə nisbətən bahadır. Belə ki, bizdə 2-3 otaqlı Gəncədən, Xaçmazdan, Ağsudan və başqa şəhərlərdən satış üçün mənzillər var, qiyməti 25-30 min dollar arasında dəyişir. Həmin mənzillərlə Sumqayıt şəhərindəki mənzillər arasında, haradasa, 2-3 qat fərq var”.
Ev tikdirmək, yoxsa hazır ev almaq daha sərfəlidir?
Makler bildirdi ki, son illərdə Sumqayıtda mənzil sahibi olmaq üçün pul xərcləyənlər Gürcüstan və İran Azərbaycanlılarıdır: “Artıq Rusiyadan gələnlər, demək olar ki, ev ala bilmirlər, çünki qiymətlər buna imkan vermir. Xarici vətəndaşlar isə, ümumiyyətlə, ev almırlar, müvəqqəti olaraq kirayədə yaşamağı üstün tuturlar. Yerli sakinlərin də bəzilərinin mənzil almağa imkanları çatır. Ümumiyyətlə, son 6 ay ərzində qiymət artımına görə alğı-satqı çox zəifdir. Əvvəllər ev satanlar qiymətdə razılaşıb, “beh” alırdılarsa, artıq razılaşmaq qəliz məsələdir. Camaatda mənzil sahibi ola biləcək qədər vəsait yoxdur. Buna görə də Sumqayıt şəhərinə yaxın Saray və Corat qəsəbələrindən torpaq sahəsi alıb, ev tikdirənlərin sayı artır. Ailə başçıları düşünürlər ki, artıq uşaqlar böyüyüb və bu şəraitdə ev sahibi olmaq çox çətindir. Bu səbəbdən də illərdir yaşadıqları evi sataraq aldıqları 3-4 sot torpaq sahəsində daha böyük evlər tikdirirlər. Ancaq bu yanaşma bir çox hallarda özünü doğrultmur. Çünki həm zəhmətli olur, həm də xərc çox çıxır”.
“İpoteka kreditlərinin şərtləri asanlaşdırılsa, mənzillərin qiymətləri bir az da artacaq”
Müsahibimiz Yaşar Əhmədov ipoteka krediti və kirayə evlər haqqında suallarımıza isə belə cavab verdi: “İpoteka kreditlərinin şərtləri asanlaşdırılsa, mənzil qiymətləri biraz da artacaq, Çünki tələbat artdıqca qiymət də bahalaşır. Bu krediti alanlar hərbçilər, dövlət qulluqçuları və yüksəkmaaşlı şirkət və qurumlarda çalışanlardır”.
Makler kirayə qiymətləri barədə də fikirlərini bizimlə bölüşdü: “Hazırda 2-3 otaqlı boş mənzillərin kirayə haqqı 250 manatdır. Bu qiymətdən aşağı kirayə ev tapmaq müşkül məsələdir. Məsələn, 5 il bundan əvvəl 130-150 manata belə, mənzilləri kirayələmək mümkün idi. Kirayədə qalanların əksəriyyəti rayonlardan gələnlərdir. Yerli vətəndaşlardan kirayədə qalanlar az olur. Bunun da səbəbi odur ki, ailə böyüyür, artıq 2-3 otaqlı mənzilə sığışmırlar. Yeni ailə quran gənclər ev almağa imkanları olmadığına görə, məcbur qalaraq kirayə qalırlar. Kirayədə qalanların çoxu gələcəkləri üçün nə isə edə bilmirlər. Bundan əlavə, bölgələrdən gələnlər gənc ailələrdir, evin kişisi şəhərdə özünə iş tapır və qazandığının yarısını kirayə verərək, həyatını davam etdirir və ailəsini dolandırır”.
Ev sahibi olmaq üçün çox çalışmaq lazımdır
Makler Yaşar bəy onu da qeyd etdi ki, Sumqayıt şəhərində yeni tikililərə paytaxtdakı qədər maraq yoxdur: “Leninqrad” layihəli mənzillərə tələbat daha çoxdur. 9 mərtəbəli evlərdən daha çox 5 mərtəbəli evlər satılır. Sumqayıtın gənclər, şəhəri olmasına baxmayaraq, mənzil almağa imkanı çatan gənclər demək olar ki, yoxdur. Çox nadir hallarda ev alan gəncə rast gəlinir, əksəriyyəti ömrünün müəyyən vaxtını çalışmaqla keçirən insanlardır, onlar da artıq yaşlarının artdığına görə övladları üçün alırlar. Ona görə də gənclərimiz ev sahibi ola bilmədikləri üçün ailə qura bilmirlər və bunun mənfi fəsadlarını da televiziyada və cəmiyyətdə görürük. Mən şəxsən illərdir bu işlə məşğulam, cavan bir insanın ev aldığını görməmişəm. İpotekanın yüksək faizi ilə məcburiyyət qarşısında qalaraq ev alan gənclər var. Onlar da maaşları yüksək olduğuna görə, kirayə qalmamaq üçün 8 və daha yuxarı faizlə mənzil alırlar”.(zaman.az)
