Yəqin ki, çoxunuzun yadındadır, əvvəllər qapı-qapı gəzib dini məzmunlu vərərəqələr paylanırdı. Doğrudur, bu tendensiya ilə hələ Sovet dovründən tanışıq. Həm də təkcə bizim ölkəmizdə deyil, başqa yerlərdə də buna bənzər hallar baş verib və hazırda da davam etməkdədir. Özü də müxtəlif din, inanc sahibləri arasında. Bu mesajlarda sadəcə adlar, dini şəxsiyyətlər, bəzi atributlar fərqli olur, məzmun isə eyni olur - məktubu alan şəxs təhdid edilir ki, bu yazıdan filan qədər çoxaldılıb paylaşmasa, guya hansısa bədbəxt hadisə ilə üzləşəcək. İnsanlar da sadəlövhcəsinə buna inanıb, qorxu içində tez yazıb paylaşırlar.
Dini məzmunlu mesajlar hazırda insanlara sosial şəbəkələr vasitəsilə, ən çox da Whatsappla göndərilir. Və orada qeyd olunur ki, bu mesajı 10 nəfərə göndərin, yoxsa bədbəxtçiliklə üzləşəcəksiniz. Yaxud bunu 15 nəfərə göndərsəniz bu gün yaxşı pul qazanacqsınız və sairə. Çoxları da ya qorxudan, ya da qazanmaq istəyindən həmin mesajları paylaşır. Əslində din adı altında göndərilən bu kimi mesajlar gerçəkdənmi möcüzəyə malikdir? İlahiyyatçılar bu barədə nə düşünürlər?
.jpg)
İlahiyyatçı
Elşən Mustafaoğlu deyir ki, belə iddialar tamamilə əsassızdır:
"Bunun nə elmi, nə də dini əsası var. Bu, sadəcə xurafatdır. Sadəcə, mövhumatdan irəli gəlir. Dinimiz heç bir elmi və dini əsası olmayan bu kimi xurafi inancları rədd edir, xurafatla, mövhumatla mübarizə aparır.”
E. Mustafaoğlu Analitik.az-a bildirib ki, bu kimi inanclar, təhdidlər insanın həyatını çətinə salır, insanda qorxu hissi yaradır, nəhayət onu öz təsiri altına alır: "Dinimiz bütün bu zəncirləri qırır, insanı əqlinin, intellektinin hökmünə və ilahi vəhyə buyurur. Bütün bu kimi əsassız şeylərdən çəkinməyə, onlara əhəmiyyət vermədən rahat həyatını davam etdirməyə çağırır.”
İlahiyyatçının Whatsappda belə məzmunlu məktub alanlara məsləhəti də var: "Belə məktublar alan şəxslər qəlblərinə zərrə qədər də şəkk salmasınlar, heç nədən qorxmasınlar. Bütün bu kimi yazılar boş şeylərdir və heç bir təhlükə ilə insanı baş-başa qoymaz! Qorxmayın! Onlara əhəmiyyət vermədən öz həyatınıza davam edin, əziz bacılar-qardaşlar! Belə əsassız şeylərə baş qoşmaqla xurafatçılığı, mövhumatı yaymış olursuz ki, bu da yolverilməzdir. Allaha sığının və həyatınızı rahat yaşayın.”
AMEA-nın elmi işçisi, ilahiyyat üzrə fəlsəfə doktoru
Əkrəm Həsənov isə deyir ki, bir vaxtlar Azərbaycanda evlərə guya Məkkədən hansısa şeyxdən gələn vərəqlər paylanırdı və həmin vərəqələrdə yazılırdı ki, bunu 10 nəfərə paylasan hansısa arzun həyata keçəcək. İndi isə bunu yayanlar daha müasir forma tapıblar:
"Sonralar bəzi mobil operatorlarda belə bir yalan mesajlar yayılmağa başlandı. İndi isə artıq müasir dövrümüzün tələbinə uyğun verən facebook, whatsapp, instaqram kimi sosial şəbəkələrdə belə yalan xarakterli məlumatlar paylaşılır. Məsələn bu günlərdə facebookda bir dostumun belə bir sözləri paylaşmasını oxudum: "Ayətu Allah-l-uzma şeyx Vahid Əlxorasani: Məhərrəm ayının birindən Aşuraya qədər hər gün 100 dəfə ixlas surəsini oxuyub savabını imam Huseynə bağışlasan, Allah tərəfindən böyük mükafatlar görəcəksən ...bir şərtlə ki bu əməli başqaları ilə də paylaşasan. Cəmi 10 dəqiqədə vaxtınızı alacaq” Ə. Həsənov qeyd edib ki, dinimizdə belə Quran oxuyub savabını ölüyə bağışlamaq ixtilaflıdır: "Bu barədə bəzi alimlər Allah Rəsulu səlləllahu aleyhi və səlləmin belə etmədiyini deyiblər. Ancaq Allah Rəsulu qəbir üstünə gedəndə qəbirləri salamlayıb, onlara çoxlu dua etməyi bildirib. Dinimizdə hansısa imama və övliyaya 100 dəfə ixlas və digər surələri oxuyub bağışlamaq cəfəngiyyatdır. Çünki, şəriətdə bunu etməyə heç bir dəlil sübut yoxdur.”
Bu tipli mesajlarda şəriətdə əsli olmayan, heç bir dəlilə-sübuta dayanmayan uydurma, cəfəngiyyat yalanlar paylaşıldığını deyən ilahiyyat üzrə fəlsəfə doktoru deyilən və ürəkdə tutulan arzu və istəklərin də yerinə yetmədiyini vurğulayıb: "İslam dininə görə bu, icazəli deyil. Əksinə, insanları aldatmaq və maddi gəlir əldə etmək üçündür. Bu bəzi insanların maddi gəlir əldə etməsi üçün bir vasitədir. Bu tipli müesajlar insanlara ancaq zərər gətirən mesajlardır.”
İlahiyyatçının tövsiyəsi də var: "Hər hansısa bir şəxsə dostu tərəfindən belə sözlər gəlsə, həmin şəxs ən yaxşı halda dostuna bunu özünə göndərməyi qadağan etsin, ona bunun heç bir əhəmiyyətinin olmadığını, dinimizə görə bu mesajları paylaşmağın icazəli olmadığını bildirsin.”
R.ZEYNALLI/Analitik.az
