“Uğurun sirri” layihəsinin növbəti qonağı tanınmış jurnalist Gülnar Məsimlidir.
Gülnar Məsimli: “Ağılsız başın əzabını ayaqlar çəkən kimi, ağıllı başın da hədiyyəsini əllər qazanar”
Uğurun rəngi, dadı, qoxusu, səsi, görüntüsü necədir və ona toxunmaq nə zaman mümkündür?
- Hər uğurun öz rəngi, öz dadı, öz səsi və öz qoxusu var. Biri-birini təkrarlamaz. Toxunduğun zaman rahatlıq taparsan, bir anlıq da olsa insan özünü ağrılardan azad olmuş sanar, göyə doğru qalxmaq, yüksəlmək istəyərsən, amma ayağını yerdən üzmədən. Mənə görə, nə qədər qalxsa belə, bir insanın ayağının yerdə olması, torpağı hiss etməsi önəmlidir. Torpağın kəraməti böyükdür, bunu unutmamaqda fayda var...
“Yanlışlar olmadan doğrular tapılmaz” - deyirlər. Uğursuzluq yanlışlardan doğur?
- Deyirlər, “ağıllı insan öz yanlışından nəticə çıxarar, müdrik insan başqalarının yanlışından”. Bir ömür yanlışsız yaşamaq mümkün deyil. Mənim ömrümə hər iki paydan da düşür.
Apardığınız mübarizədə uğursuzluqlarla üzləşəndə nə edirsiniz?
- Düşünürəm, yenidən götür-qoy edirəm, harada yanlış etdiyimi ölçüb-biçirəm. Bir yol bitirsə, yeni yola başlayıram. Bəzən də mənim olan üçüncü yolu özüm önümə açıram... Və yeni yolumda addımlamağa başlayıram. Bu çətin olsa belə, mümkünsüz deyil.
Hər insanda bir istedadın olduğunu söyləyirlər, bunu necə üzə çıxarmaq olar?
- İlk növbədə insan bir məqamda özünü dinləməyi bacarmalıdır, kim olduğunu, nə istədiyini və nə üçün var olduğunu dərk etməlidir. Bu, bütünlüklə mümkün olmasa belə, özün-özünə “baş vura” bilsən, səndə olanları da görəcəksən.
“Uşaqlar nə öyrətdiyimizə deyil, nəyi necə yaşadığımıza baxırlar...”
Bəzi gənclər bir işə başlayanda “düşün, tətbiq et və nəticələndir” prinsipini unudurlar. Yəni onlar düşündüklərini ya tətbiq etmir, ya da nəticələndirmirlər. Siz bu məsələyə necə baxırsınız?
- Elmdə isbat olunmuş teoremlər var ki, tətbiqi də çox zaman müsbət nəticə verir. Məcburi və könüllü başlanğıclar olur. Məcburini zamanla mümkün qədər sıfırlamaq lazımdır. Könüllü və sevdiyin başlanğıcları isə artırmağa çalışmalısan. Mənə görə, işə başlayarkən əmin olmaq şərtdir, davam etmək üçün isə səbir, təmkin gərəkdir. Təcrübələri dəyərləndirmək lazımdır. Bu zaman nəticə olacaq.
Qarşısındakına “əhəmiyyətlisən” mesajını verməkdə çətinlik çəkənlərə nə söyləmək istərdiniz?
- Bununla bağlı bir misal çəkmək istərdim. Uzun illər alimlər müxtəlif canlıların və bitkilərin üzərində təcrübə aparırlar. İki bitkini eyni şəraitdə və eyni şəkildə becərməyə başlayırlar. Hər gün bir stəkandakı suya bəd sözlər söyləyib bir gülün, digər stəkana isə müsbət sözlər söyləyib digər gülün dibinə tökürlər. Bir müddətdən sonra bəd söz söylənərək su tökülən bitki məhv olar, o biri isə günbəgün cücərir. Demək istədiyim odur ki, insanlara doğrusunu da, yanlışını da zamanında və anında dadını qaçırmadan demək çox önəmlidir.
Övladlarınızın gələcəkdə uğurlu ola bilməsi üçün nə edirsiniz? Daha fərqli davrana bilirsiniz?
- Fərqli davranmaq adına nə isə etdiyimi düşünmürəm. Övladlarımın gözəl insan olmaları üçün doğru bildiklərimi etməyə çalışıram. Uşaqlarımı sevgi içərisində və qaydasız qaydalarla böyütməyə sevirəm. Gələcəyin nə gətirəcəyi bəlli olmasa da, hər valideyn kimi onların gözəl gələcəyinə ümid etmək istəyirəm. Zamanla özlərini anlaya bilsələr, düşünürəm ki, yaxşı olacaq. Bir dəfə oğlumdan soruşdum ki, qocalanda yenə də məni çox istəyəcəksən? Bic-bic gülərək “sən indi öz ananını nə qədər istəyisənsə, mən də səni o qədər istəyəcəyəm” - deyə cavab verdi. Bəzən uşaqlar nə öyrətdiyimizə deyil, nəyi necə yaşadığımıza baxırlar...
“Başı sərin, ayağını isti saxlamaqda fayda var”
Sizcə, uğura aparan yolda insanların ən güclü silahı nədir?
- Səbir və əzm; təfəkkür, hadisələri zamanında doğru dəyərləndirə bilmək. Çalışmadan, əziyyət çəkmədən nəyinsə əldə olunduğuna inanmıram. Uğurlar çox az insanın qabağına qızıl sinidə qoyula bilər. Əksəriyyət ağılla, təmkinlə, səbirlə və sevərək çalışmaqla uğur əldə edə bilər.
Uğurun yaşı olur, yoxsa başı? Bu barədə nə düşünürsünüz?
- Baş hər zaman önəmlidir. Suların durulduğu zaman əyilməyən başların belə, dibə düşdüklərinin şahidi olursan. Ağılsız başın əzabını ayaqlar çəkən kimi, ağıllı başın da hədiyyəsini əllər qazanar. Başı sərin, ayağını isti saxlamaqda fayda var, bu, insanı uğura doğru apara bilər.
“İnsan vücuduna ədviyyatı onun düşüncə tərzinin dozası vurar”
Fərqliliyiniz və fərdiliyiniz haqında nə deyə bilərsiniz? Nəyə görə Siz sizsiniz?
- Hər kəs yalnız və yalnız bir nəfərdir və hər kəsdə fərqli nələrsə var. Özüm haqqında onu deyə bilərəm ki, mən sadəcə mənəm. Doğrumla, yanlışımla birlikdə mənəm. İnsan vücuduna ədviyyatı onun düşüncə tərzinin dozası vurar. Buna görə də bəziləri şirin, istiotlu, dadsız və ya dadlı olar. (Gülür). Daha başqa ədviyyatları sadalamayaq.
“Dünyanın enini-uzununu gördükcə insan öz kasıb bucağını çox sevər”
İnanmaq asandır, yoxsa inandırmaq?
- Təbii ki, yaşamaqla yaşlanmaq, var olmaqla mövcud olmaq arasında fərq var. Hər kəs var olduğu qədər anlayar və inanar. Sən deyənin də özlərinin varlıqları qədərini qəbul edə bilərlər. Bir qaba onun tutumundan artıq su doldura bilmərik. İnandırmağa cəhd etmərəm, daha çox inanmaq istəyərəm...
Heç həyatın enini və uzununu ölçdünüzmü, Sizcə, yaşamı uzun edən nədir?
- Yaşamı uzun edən ağıl və təfəkkürdür. Uzuna hesablamadan, sadəcə bu gününü doğru bildiyin şəkildə öz qaydalarında yaşamaq lazımdır. Uzun hesab apararaq yaşamadım. Eni isə bu günümdədir, bu günümdə var olmamda. Bəzən dünyanın enini-uzununu və küncünü-bucağını gördükcə insan öz kasıb bucağını çox sevər...
“Sənin olacaq üçüncü yolu tap və addımla...”
Əgər Sizə dünyada yalnız bir şeyi dəyişdirmək imkanı verilsəydi, nəyi dəyişərdiniz?
- Xeyrin şər üzərində qələbəsini, nəhayət ki, təmin edərdim... (Düşünmək belə gözəldir, deyilmi?)
Həyat toplananlar, çıxılanlar, vurulanlar və bölünənlərdən ibarətdir deyirlər, Sizin payınıza ən çox hansı əməl düşüb?
- Ömrümə düşənləri toplayıb-çıxsam, vurub-bölsəm, mənim payıma QİSMƏT düşəcək... Bəzən insan hesabları hesablara bağlamadan yaşamağı öyrənir...
Bəs, Siz özünüz özünüzə dost ola bilsəydiniz, özünüzə Sizin kimi bir dost istəyərdiniz?
- Çətin adamam mən. Hər şeyə dözə bilərəm, “heç bir şeydən” özümdən çıxıb birdəfəlik kəsib ataram. İçimin bir küncünə ataram, amma birdəfəlik kəsərəm. Dalaşıb-vuruşub rahat buraxmadığım hər zaman özüməm. Daha bir özümə, yəqin ki, dözmək çətin olardı... (Gülür)
Əgər balaca uşağa bütün həyatı boyu ona gərəkli ola biləcək bir məsləhət versəydiniz, nə deyərdiniz?
- Oxu, oxu və yenə də oxu, çünki oxuduqların, gördüklərin və bildiklərin yoluna işıq salacaq. Bir də deyərdim ki, nə it hürən səmtə, nə də işıq yanan tərəfə get, sənin olacaq üçüncü yolu tap və addımla...
“Sevgi varsa, yaşanması elə onun təbliğatıdır”
Dəlinin doğru xəbəri nə olar? Dəliliyin gözəlliyi mümkündürmü?
- Şəms Təbrizinin adını eşidən, amma onu tanımayan, özünü filosof sayan biri Şəmsdən soruşur:
- Sən kim olmaq istəyərdin?
Şəms cavabında deyir:
- Heç kim.
Həmin adam Şəmsin cavabına təəccüblənir. Şəms də qarşılığında ondan soruşur ki, bəs sən kim olacaqsan? Adam “mən bir az daha oxuyacam” - deyir.
- Sonra?
- Sonra filan yerdə işləyəcəyəm.
- Sonra?
- Filan-filan pillələrə yüksələcəyəm - deyərək sadalayır.
Şəms bir də soruşur:
- Bəs sonra?
Adam təəccüblənir:
- Daha nə deyim? Sonra heç nə...
Şəms də gülərək, “mən elə bəri başdan dedim ki, heç nə…”, - deyə cavab verir. Dəlinin doğru xəbəri, yəqin ki, budur. Yəni dəlilik vücudun və ruhun anlamında keçərlidir. Vücudundakı xəstəlikdir. Ruhun dəliliyi müdriklikdir. Bax bu zaman gözəlliklə dəlilik bütünləşər.
Hesab-kitab dəftəriniz var?
- Ramiz Rövşən demişkən, hesabladım itənləri, gələnləri, gedənləri... (gülür) Hesab-kitab dəftərim təcrübələrdən yığılıb beyinlərdə və ürəklərdə birikənlərdir. Bəzən nə qədər qram-qram hesablayıb ölçüb-biçsən də, yazılacaqların qarşısında aciz qalırsan. Nəyi nəyə vursan da, hamısı heçə çıxar... Amma yenə də zamanı doğru dəyərləndirməkdə fayda var.
Təbliğ etdiyiniz gerçəklər hansılardır? Necə düşünürsünüz, sevginin təbliğata ehtiyacı varmı?
- İnsanı insan edəcək bütün gerçəkləri təbliğ etmək istərdim... Həmçinin dostluğu, səmimiyyəti, dürüstlüyü, oxuyaraq dərk etməyin vacibliyini... Bir sözlə, yaxşı və gözəl olanlara dəyər verirəm, amma bilmirəm ki, dediklərimin təbliğatı məndə nə qədər alınır. Sevgiyə gəlincə, bütün dediklərimin məğzində məhz sevgi durur. İnanmıram ki, sevgi söz təbliğatı ilə mövcudluq tapsın. Sevgi ruhun tamlığıdır: ya vardır, ya yoxdur. Sevgi varsa, yaşanması elə onun təbliğatıdır.
Bəs, yaşamaq və var olmaq arasında fərq nədir?
- Əbu Türxan deyir ki, ”təfərrüatlarda ilişib qalanlar mahiyyətə çata bilmirlər”. Yaşayanları həmin təfərrüatlarda ilişib qalanlara aid etmək olar, var olanları isə mahiyyətə çatanlara...
/azadinform.az/
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
