İslam tarixi əhəmiyyətli incəsənət, memarlıq, ədəbiyyat nümunələri, eləcə də həyatı dəyişən ixtiralarla zəngindir.
Sizə müsəlmanların 10 böyük ixtirasını təqdim edirik:
10. Cərrahiyyə
Həkim əl-Zəhrəvi təxminən 1000 il əvvəl Avropada 500 il ərzində istifadə edilən "Cərrahiyə barədə əmək" əsərini yazıb. Bundan başqa, cərrah maşasının ixtirası və pişik bağırsağının ən yaxşı tikiş materialı olmağının kəşfi də ona məxsusdur.
9. Qəhvə
İlk qəhvə IX əsrdə Yəməndə hazırlanıb. O zaman qəhvə sufilərə gecə duaları zamanı gümrah qalmaqda yardımçı olub. İçki tezliklə yaxın regionlara yayılıb və XVI əsrdə Avropaya çatıb.
8. Uçan aparat
Leonardo da Vinçi uçuş həyata keçirmək barədə xəyal qurduğu zamana çox əsr qalmış Abbas ibn Firnas uçan aparat hazırlamaq üçün bir neçə cəhd edib. O, qısa zaman kəsiyində işləyən ilk uçan aparatı IX əsrdə ixtira edib. O, quş kostyumu və digər təchizat geyinərək, kütləyə elan edib: "Bu qanadları yuxarı-aşağı hərəkət etdirərək, quştək uçacağam".
7. Universitet (ali məktəb)
Dünyada ilk universitet 859-cu ildə Mərakeşin Fəs şəhərində gənc şahzadə Fatimə əl-Fəhri tərəfindən təxminən 1200 il əvvəl açılıb. Həmin universitet təhsil müəssisəsi kimi indiyədək fəaliyyətdədir.
6. Cəbr
Cəbrin ixtirasında xidmət fars riyaziyyatçı əl-Xarəzmiyə məxsusdur. O, 800-cü illərdə bərabərlik anlayışını təklif edib.
5. Optika
1000-ci ildə İbn əl-Haysam tərəfindən ixtira olunana qədər insanlar gözlərin işıq saçdığını və bunun sayəsində görə bildiklərini düşünüblər. Haysam isə həqiqəti bərpa edib, o, əslində, gözlərin digər əşyalar və səthlərin saçdığı şüaları qəbul etdiyini sübuta yetirib.
4. Musiqi
Orta şərqdə müsəlmanlar musiqinin inkişafına öz töhfələrini veriblər. Skripka ixtirasına təsir göstərən lyutnya Avropaya müsəlman musiqiçilər sayəsində təqdim edilib. Bundan başqa, bu gün istifadə edilən not şkalası ərəb əlifbasından götürülüb.
3. Diş fırçası
Təxminən 600-cü ildə Məhəmməd peyğəmbər (s) dişlərin təmizlənməsi üçün fırçadan (misvak) istifadə edib. Budaqcıqların götürüldüyü bu ağac təravətləndirici xüsusiyyətə malik olub.
2. Ling
Tarixdə ilk dəfə dönmə hərəkətinin xəttiyə çevrilməsi Orta Şərqdə XII əsrdə baş verib. Həmin vaxtdan indiyədək həmin metoddan bütün dünyada ağır əşyaların qaldırılması, maşınsürmə və velosiped hazırlanmasında istifadə edilir.
1. Xəstəxana
Tarixdə məlum olan ilk xəstəxana interpretasiyası müsəlman dünyasında IX əsrin sonunda meydana gəlib. İlk xəstəxanalar təlim üçün şöbə və xəstələr üçün palatalardan ibarət olub. (SalamNews.org)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
